Gaat Nederland vervroegd weg uit Kunduz?

De Arabische Lente wordt geconfronteerd met heel wat kinderziektes. Milities in Libië hebben vrij spel, de nieuwe president van Egypte opereert niet optimaal en in Tunesië is nu weer onrust door de moord op een oppositieleider.

Echt zorgen maak ik me over Syrië. Niet alleen over het opkomende extremisme en de gruwelijkheden van die oorlog, die maar niet stopt en over de uitstraling die dat in de buurlanden heeft, maar zeker ook over de voeding van haat, die deze geeft. Vaak vergeten we die immateriële dimensie van oorlog, een energie die meestal lang blijft nawerken, ook al is er sprake van een bestand.

In Afghanistan, waar eind 2014 de NAVO-troepen vertrekken, geldt dat zeker. Dit omdat daar, naast incidenten als Koranverbranding en het urineren door Amerikaanse mariniers over bebloede Taliban-lijken, het huidige Kaboel-bewind tevens de buitenlandse bezetting en het daa r mee samenwerken zal worden nagedragen. Natuurlijk help het, als er een akkoord zou komen met de Taliban, liefst ook met die in Pakistan, maar de haat zal niet meteen weg zijn. Het feit dat de Taliban vanuit hun kantoor in Katar wel met Kaboel wil onderhandelen maar niet met Karzai, – in hun ogen een marionet van de VS -, spreekt boekdelen.

In recente besprekingen van de Kunduz-klankbordgroep op het Binnenhof met Bram van Ojik, heb ik dat ‘besmet zijn’ in de ogen van de tegenspeler aan de orde gesteld, nu het kabinet voor de vraag staat wat te doen met de missie over een half jaar, omdat dan een veiligheidsgat voor de Nederlanders in Kunduz ontstaat door het vertrek medio 2013 van de Duitse troepen.

NRC-Handelsblad gaf 22-1 als antwoord: ‘zij weg, dan ook wij, de missie is volbracht’. Ik ben het daar mee eens en naar ik hoop ook het kabinet en de drie oppositiepartijen, die de missie steunden. Mocht de missie door het vertrek van de Duitsers stoppen over een half jaar, dan is er nog het punt, in hoeverre het door Nederland betaalde maar door Duitsers uitgevoerde ontwikkelingswerk vanuit de missie in omliggende dorpen kan worden voortgezet.  Probleem is dat een voortzetting het gevaar van ‘ besmet zijn’ inhoudt, zeker als op het moment van de Amerikaanse ‘ exit’ er geen verzoening tot stand is gekomen tussen de conflicterende partijen.

Met hulp van onafhankelijke organisaties als HealthNet of Cordaid, die nu ook opereren in Afghanistan, is niets mis, maar ik adviseer dit niet te doen in het kader van semi-voortzetting van de ‘Kunduz-missie’. Geweld en haat hebben een eigen dynamiek. Hoe neutraler het kader van de ontwikkelingshulp is, des te beter. Anders komen na de op zich wenselijke maar toch onzekerheid gevende ‘exit’, de betreffende dorpen in gevaar.