Geef Trump zijn Twitter-account terug

Hoe ernstig het misbruik van het vrije woord ook is, hoe strafbaar de oproepen tot geweld ook zijn, hoe afstotend zijn leugens, het is geen oplossing om Trump de toegang tot zijn account te ontnemen. Hierdoor is de macht over wat wel en niet gepubliceerd mag worden definitief in handen gekomen van Big Tech. Vanaf nu dreigen Twitter, Facebook, TikTok, Apple en anderen techreuzen te bepalen wat wel en niet kan als het gaat om het vrije woord.

Dat is fundamenteel ondemocratisch. We leveren ons uit aan de grillen van de censors van deze platformen. Dat zal op termijn ontwrichtender voor de maatschappij zijn dan de oprispingen van The Donald. In een vrije democratische rechtsstaat dient het parlement te bepalen wat de grenzen zijn in de omgang met elkaar. En het is aan de onafhankelijke de rechtsprekende macht om de toepassing van wetten en regelgeving te controleren. Dit hoort nimmer thuis bij ongecontroleerde op winst gerichte (technologie) bedrijven. Indien we dit principe loslaten is dat de definitieve ineenstorting van de trias politica.

Het is evenwel ook duidelijk dat dit zo niet kan doorgaan. Ook de uitingen van complotdenkers, opruiers en narcistische leiders als Trump ontwrichten de maatschappij. Een simpel besluit  om Trump zijn gang maar weer te laten gaan is dan ook geen oplossing.

Wat dan wel? Dat is de vraag die we als maatschappij de komende tijd moeten beantwoorden. Een panacee is er niet en zal er ook niet komen. Het is wenselijk dat er een maatschappelijk debat ontstaat hoe we dit probleem gaan oplossen. De democratische vertegenwoordigers dienen hierin voorop te gaan.

De Nederlandse overheid  gaf vorig jaar al aan scherper toezicht te willen op de macht van grote techbedrijven zoals Apple, maar ook Google en Facebook. Dat maakte staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken bekend in een beleidsbrief aan de Tweede Kamer. Zij is onder meer bezorgd over de verstoring van de markttoegang door de techreuzen. Dat is een mooie eerste stap.

Maar we zullen verder moeten gaan. Er dient op enigerlei wijze een democratische controle te komen op de techbedrijven. Wellicht dienen zij onder toezicht te komen van een door het parlement aangewezen editorial board die toeziet op hun werkwijze.

Wellicht is de eerste stap dat in de VS en de EU een breed samengestelde taskforce wordt ingesteld die het maatschappelijk debat hierover entameert en die uiteindelijk met aanbevelingen komt die in de wet kunnen worden vastgelegd.

Tegelijkertijd moeten de social-mediabedrijven snel in staat zijn om de door hun ontwikkelde algoritmes zo te kunnen inzetten dat de uitwassen tot staan gebracht worden. De technologie is nu zover dat de Facebooks van deze wereld mij beter kennen dan ik mijzelf ken. Dan moet het toch ook mogelijk zijn om onware feiten, oproepen tot geweld, smaad, beledigingen en discriminatie een halt toe te roepen? Dat is de opdracht die Twitter en anderen zichzelf op moeten leggen.

Het internet is nog jong. We zijn met elkaar nog op zoek naar de beste wijze waarin we hier de ‘orde kunnen handhaven’. In de echte wereld hebben we daar ook een tijdje voor nodig gehad. Met die kennis en goede wil moeten we in staat zijn dit snel te organiseren.