Geen bedankje voor de koning

Het was een mooie week om stil te staan bij de mensenrechten vorige week. Dinsdag stonden we allen stil bij de herdenking van Nelson Mandela, op wat ook de Internationale Dag van de Mensenrechten was. Op dezelfde dag ontving de Marokkaanse mensenrechtenactiviste Khadija Riyadi de Mensenrechtenprijs van de Verenigde Naties. Zij is de eerste Marokkaanse vrouw die deze prijs in ontvangst mag nemen.

Naast Khaijda Riyadi ontving ook Malala Yousafzai de prijs. Deze VN prijs wordt elke 5 jaar uitgereikt aan pioniers in de strijd voor mensenrechten over de hele wereld. Nelson Mandela, Jimmy Carter en Benazir Bhutto zijn voorbeelden van mensen die de prijs eerder in ontvangst hebben genomen.

Khadija Riyadi kreeg de prijs voor haar inzet voor de mensenrechten in Marokko. Zij was tot 2013 voorzitter van Marokkaanse mensenrechten organisatie AMDH (Association Marocaine des droits humains). De AMDH zet zich al vanaf 1979 in voor de mensenrechten in Marokko.

Riyadi, die meerdere malen tijdens protestacties in Marokko slachtoffer is geworden van repressie, bedreigingen en geweld door de politie, blijft zich inzetten en uitspreken over de steeds verslechterende situatie in Marokko.

Felicitatie Toen bekend werd gemaakt dat Khadija Riyadi de prijs van VN zou krijgen begon de discussie of de koning van Marokko, Mohammed VI, Khadija Riyadi zou feliciteren. Dat Khadija door de wereld erkend en geëerd werd voor haar strijd in Marokko zorgde ervoor dat de koning een lastige keuze moest maken. Khadija Riyadi feliciteren voor mensenrechten of negeren en daarmee zijn imago van de progressieve, moderne koning, door Time magazine omschreven als ‘King Cool’, beschadigen.

Uiteindelijk besloot de koning toch Khadija Riyadi te feliciteren, waarop de winnares onverschillig reageerde. Zij noemde de felicitatie ‘formeel’ en ‘weinig te betekenen’. Op de kritische Marokkaanse website goud.ma zei ze zelfs: “Zijn felicitatie kan me niks schelen”. U moet weten dat wanneer een Marokkaan een prijs wint op welk gebied dan ook het gebruikelijk is Zijne Koninklijke hoogheid te bedanken. Khaijda Riyadi deed dat niet.

Zij droeg haar prijs op aan de politieke gevangenen in Marokko, en in het bijzonder de politieke gevangenen van de 20-februari protestbeweging. De 20-februari beweging is een beweging die sinds de Arabische Lente ijvert voor meer democratie en sociale rechtvaardigheid in Marokko.

Om een beeld te krijgen van de situatie in Marokko hoeft men alleen het jaar 2013 als voorbeeld te nemen. De journalist Ali Anouzla werd gearresteerd en is intussen voorwaardelijk vrijgelaten. Ali Anouzla is mede oprichter van de kritische nieuwswebsite Lakome.com en was mede verantwoordelijk voor het onthullen van het koninklijk pardon voor de pedofiel Daniel Galvan. Deze man was veroordeeld tot 30 jaar gevangenschap na het seksueel misbruiken van minderjarigen. Hij heeft in totaal maar 1,5 jaar gezeten voor zijn misdaden omdat hij gratie van de koning kreeg.

Ondertussen blijven de gevangenissen in Marokko vol zitten met mensenrechtenactivisten, Sahraoui’s, islamisten, journalisten en studenten die zich hebben uitgesproken tegen het regime in Marokko. De AMDH schat het aantal politieke gevangenen nu op ruim 200.

Onbekend Uit solidariteit met de politieke gevangenen in Marokko werd er op zaterdag 14 december in Amsterdam een congres gehouden onder het motto ;Vrijlating van politieke gevangenen in Marokko’. Bij dit congres  zou de eerder genoemde Ali Anouzla aanwezig en de rapper en activist ‘el Haked’ die om zijn omstreden liedjes jegens het regime in Marokko een jaar in de gevangenis heeft gezeten, aanwezig zijn maar de laatste kreeg geen visum en de eerste werd ook tegengehouden. Wel kon er via skype met Khadija Riyadi gepraat worden. Het ‘Comité voor de vrijlating van politieke gevangenen in Marokko’ wil met het congres een campagne starten voor het bekendmaken van de verslechterende situatie voor kritische Marokkanen in Marokko. 

Eerder heb ik omschreven hoe moedeloos stil de Marokkanen blijven als het gaat over onrecht in Marokko. Zo zou het mij nu niet verbazen als diegenen die de naam Mandela kennen, niet kunnen antwoorden op de vraag ‘Wie is Khadija Riyadi?’ of om het makkelijker te maken ‘Wie is Ali Anouzla?’.

Het zou me ook niet verbazen als weinig Marokkanen weten dat activisten en journalisten die hun vrijheden en gezondheid opofferden voor een beter Marokko, een Marokko waar je niet bang hoeft te zijn om je kritisch te uiten en zorgeloos een romantische Facebook profiel foto kan uploaden, in Nederland op bezoek komen.

Verscheen ook op het weblog van Mariam