Geen negers

Afgelopen zaterdag was ik te gast tijdens de Nacht van de NRC in de uitverkochte Amsterdamse Schouwburg, een jaarlijkse ontmoeting tussen lezers en redacteuren. Mijn roman Extra tijd was door de organisatie uitgeroepen tot ‘het boek van 2012’. Een hele eer, maar ik voelde me niet helemaal op mijn gemak.

Waar kwam dat onbestemde gevoel vandaan? Na een uur wist ik het opeens: er waren geen negers. Waar ik ook keek – in de zaal, in de gangen, op de podia, op het toilet – ik zag alleen maar blanken. Ik was in een gebouw met 900 witte mensen. Geen kleurling te zien. En dat in hartje Amsterdam, multiculturele stad bij uitstek.

Nu wil ik wel eens overdrijven, wat heet, maar ik kon de hele avond werkelijk geen enkele neger ontdekken. Op het einde van de avond werd er volop zwarte soul gedraaid door een dj, dat wel, maar dat telt volgens mij niet. Lezen negers de NRC niet en – even verontrustend – werken er geen kleurlingen op de redactie? ‘Nauwelijks’, reageerde een redacteur enigszins bedremmeld op mijn vraag. Hoe dat kwam, kon hij mij niet vertellen.

Tijdens de Nacht werd er volop gediscussieerd over de toekomst van de krant – en de toonzetting was verre van optimistisch. Verschillende verdienmodellen passeerden de revue – het private equity fund dat de NRC enkele jaren geleden opkocht wil voldoende rendement (blijven) zien –, maar het bevrijdende Eureka klonk nergens.

Zouden al die lezers en redacteuren van die kwaliteitskrant met kritisch vermogen, met liberale opvattingen, een sexy Belg aan het roer, een uitstekende boekenbijlage, etc., zouden al die intelligente mensen niet zien dat zij al de hele avond onderdeel zijn van een veel urgentere bedreiging?

Wit haalt de intensiteit van een andere kleur weg, wit is steriel, onvruchtbaar. Zonder zwart is wit maar wit, op weg naar het grote niets, naar een spokenbestaan.

Tot zover de esoterische prietpraat. Wat blijft is het ongemakkelijke gevoel. Ik woon in Tilburg-Noord, een zogenaamde zwarte wijk. Ik vind het niet prettig om een hele avond in het gezelschap van alleen maar blanken te verkeren, van 900 blanken nog wel. Ik krijg daar vervelende associaties bij en word er naar van. Dit artikel verscheen eerder op de literaire weblog Decontrabas.com

De laatst verschenen roman van A.H.J Dautzenberg is Extra Tijd