Geert is niet zielig

Een jaar of tien geleden schreef de socioloog Henri Beunders een boek over hoe emotie de ratio, het nuchtere denken, verdrong: ‘Publieke Tranen, de drijfveren van de emotiecultuur’. Ik vond het destijds meteen onzin. Niet alleen omdat het me onwaarschijnlijk leek maar eerlijk gezegd ook omdat Beunders het zei. Die had zich net min of meer bekeerd tot de LPF en moest in mijn ogen dus wel knettergek zijn. Alleen al die – emotionele – reactie van mezelf had me er op kunnen wijzen dat hij gelijk had maar zo ver was ik toen nog niet.

Ik heb in de loop der tijd nog vaak aan zijn analyse teruggedacht en iedere keer moest ik hem een beetje meer gelijk geven. Emotie lijkt steeds vaker alles te verdringen. Het gaat niet meer om hoe iets is, maar hoe iets voelt. Het is de strategie van het populisme, de opgedrongen waarheid van ‘iedereen weet toch dat…’ In Rotterdam werd dat zelfs tot beleid verheven: het ging er niet om of de straten veilig waren maar of de burgers zich veilig voelden. Je zou denken dat het laatste voortkomt uit het eerste maar dat is niet het geval. Emotie is besmettelijk. Lach en anderen lachen ook, zelfs al weten ze niet waarom. Wees bang en je omgeving rilt mee.

Ik moest opnieuw aan de voorspelling van Beunders denken toen tijdens de verkiezingsavond het tumult losbarstte over het racistische ‘minder! minder! minder!’ spreekkoor bij de PVV. De NOS toonde die avond als reactie in de uitzending een tweet van PVV-apologeet Theodor Holman, je weet wel de Parool-columnist die ooit zei dat hij begrip had voor massamoordenaar Breivik:

Hoe je ook over Wilders denkt, het is ook schandelijk dan hij nu al tien jaar beveiligd moet worden.

In het zaaltje waar ik stond klonk meteen instemming onder het publiek. Schuldbewust als zondaren in een kerk, of zoals kinderen kijken die hun bord niet leegeten en iets over Afrika te horen krijgen. Holman, die toch al nooit uitblinkt in helder denken, beweerde vervolgens op Twitter dat “je hoort te stemmen op een politicus die bedreigd wordt.” Dat zou betekenen dat hij in 2002 op Ad Melkert heeft gestemd. Het lijkt me sterk.

Maar goed, we moeten dus meeleven met Geert want hij wordt bedreigd en dat is ‘schandelijk’. Dat is de emotie die opgedrongen wordt en geaccepteerd, zelfs op het moment dat hij haatzaait en barbaarse praktijken als levenslange verbanning wil invoeren. Geert is zielig, dat mogen we nooit vergeten, wordt ons ingepeperd. Hijzelf houdt ook niet op om ons er op te wijzen, zoals zaterdag tijdens zijn persconferentie. Zielig is emotie en Geert is een meester in het bespelen van emoties. 

Een paar dagen later werd in Nederland de grootste beveiligingsoperatie in jaren uitgevoerd. Half Nederland ligt plat omdat Obama komt, die zich alleen mag verplaatsen in een zwaar gepantserde auto. Net als Geert zal hij de rest van zijn leven beveiligd moeten worden. Net als Geert is dat omdat hij politicus is, veel vijanden heeft, de aandacht trekt en als een magneet op gekken werkt. Is Obama net zo zielig als Geert? Vinden we dat schandelijk, afschuwelijk, vreselijk, etcetera? Of hoort het bij z’n werk?

Geert Wilders wordt beveiligd omdat hij doelbewust het internationale podium kiest, de oorlog verklaart aan een kwart van de wereldbevolking, pist op de islam om moslims op de kast te krijgen en verder ziekt en treitert alsof het z’n lust is. Dat mag hij allemaal doen. En we beveiligen hem vanzelfsprekend om te voorkomen dat een gek hem iets aan doet. Tot uit den treure. Zoals ook Obama beveiligd wordt. Of Bush. Of Blair. Of Willem-Alexander. Het is vervelend voor die mensen en het zou mooi zijn als iedereen in vrede op aarde zou leven. Maar er is geen enkele reden hem daarom zielig te vinden of je er op te beroepen. Wilders is misschien wel zielig maar dan toch om andere redenen.

Wilders grossiert in emoties. Het is zijn belangrijkste wapen want echt feitelijk heeft hij weinig meer te melden dan herhalingen van Opsporing Verzocht. Dat is voor de werkelijkheid net zo relevant als over muziek discussiëren aan de hand van het Eurovisie-songfestival. Het meeste van wat hij en zijn vazallen verkondigen bestaat uit regelrechte leugens. De rest is halve waarheid. Gelukkig, ligt de tijd achter ons dat bange commentatoren er in trapten en verkondigden dat hij ‘wel een punt heeft’. De volgende stap is dat de media achterhalen hoe ze Wilders emotioneel kunnen ontwapenen. Zoals andere partijen tegen het licht gehouden worden met hun mooie, niet ingeloste praatjes.

Vandaag zet het AD boven een interview met het nieuwste genie van de partij, Hans Jansen, de kop ‘Veel Nederlanders willen minder Marokkanen’. In het artikel zelf zegt Jansen dat ‘de meerderheid’ van de Nederlanders dat wil. Iedereen weet dat dat laatste baarlijke nonsens is. De krant durft het kennelijk niet aan om dat over te nemen en maakt van een zogenaamd feit een gevoel, het controleerbare feit ‘meerderheid’ wordt bewerkt tot het vage ‘veel’. De stommiteit en leugen wordt niet blootgelegd maar in plaats daarvan verpakt en opgediend als emotie. Dat laatste gaat er makkelijker in en is – heel belangrijk- veiliger voor de media zelf. De PVV lacht zich rot.