Gelukkige Fransen hoeven Dijsselbloem niet aan te horen

We konden deze week weer even lachen om Franse kolder, het was een tijdje stil geweest. Terwijl Dijsselbloem glimlachend de ‘Duidelijketaalprijs’ ontving vanwege zijn voorbeeldige Engels, kreeg de Franse minister van onderwijs, Fioraso, de bekende stortvloed van Franse protesten over zich heen, na een wetsvoorstel voor één enkel procentje Engelstalige cursussen op haar universiteiten. In het Frankrijk waar ik toerisme-ondernemer ben, leven het volk en de meeste bestuurders nog in het tijdperk van ‘How do you do and how do you do your wife?’. Zelfs rondleidingen op lokale trekpleisters zijn soms alleen in de Franse taal.

Waarom zou ik als worstelend ondernemer in Frankrijk toch het liefst protesteren tegen méér Engels voor de Fransen? Waarom zou ik graag een Franse protest-chanson zingen over de Nederlandse minister van financiën?

Achter de duidelijke taal van Dijsselbloem zit een treurige boodschap verscholen, die een massale zoektocht door politie en vrijwilligers naar een alternatief rechtvaardigt. Want het is een boodschap die families en sociale levens verscheurt. Vraag het maar aan de Grieken, zij weten ervan.

In Griekenland zijn te veel familiebedrijven en deze zijn innoverend noch concurrerend, zo concludeerde de EU van Dijsselbloem. Wil Griekenland vooruit dan moet de bezem door deze cultuur, aldus de experts. Lees ik zoiets, dan beeld ik me een kort moment van die grote families in, die tussen werkuren met vier generaties, aan lange tafels in de zon, olijven eten en wijn drinken. Een staartje van zo’n cultuur maak ik mee in Zuid-Frankrijk, waar een lunch van anderhalf uur geen uitzondering is. Veel vrije dagen, korte werkweken, allemaal een gruwel voor de ondernemer die in me zit. Maar ook al moest ik eigenlijk aan het werk, ik zou die uitstekende maaltijden, die onderdeel zijn van het Franse ‘ joie de vivre ‘ (levensplezier), voor geen begrotingstekort ter wereld willen missen.

Moeten Griekse familiebedrijven en Franse lunches worden vervangen door de cultuur van efficiëntie en zelfvernietigende groei? De twee glazen ‘ vin rouge ‘ van het middaguur zijn me wellicht naar het hoofd gestegen als ik de duidelijk sprekende Dijsselbloem niet begrijp. Ik zie iets moois waar ik als opgeleid econoom geen rekensom over zou willen maken, en de experts zeggen dwingend dat het zo niet langer kan.

We hebben een nieuwe, originele benadering nodig om onze problemen op te lossen en ook, als het even kan, te overleven op de lange termijn. Ik noem het ‘eigenheid’ en dat is wat Dijsselbloem ontbeert. Hij kwam uit het niets en werd uitstekend ontvangen door de andere vissen in de financiële school, maar ik zie vooral één pot nat.

Laat Frankrijk een voorbeeld zijn: heel anders kan ook goed te pruimen zijn. Ook al is ze soms net zo moeilijk te verteren als een stoofpot met spek rond het middaguur, ik ben evengoed een voorstander van de Franse eigenheid. Van kazen die stinken, of bewegen, of allebei. Van stokbrood dat te snel oud wordt en van chansons die jaren meegaan. Van een president die denkt dat hij een koning is en van socialisten in een maatpak. Van gezwam op de radio en hijgende zangeresjes die niet om aan te horen zijn.

Weerstand tegen de Engelse taal maakt deel uit van een eigenheid die kan inspireren tot weerstand tegen de heerschappij van de eenheidsworsten. Die gaan ons namelijk niet uit de modder trekken. Dat ondernemende jonge Fransen massaal vertrekken en van Londen de vijfde Franse stad maken is welbeschouwd een deel van de oplossing voor mijn nieuwe vaderland. Zij die vertrekken worden vanzelf vervangen door anderen die liever een goede blauwe schimmelkaas hebben, dan een smakeloze eenheidsworst die te lang gelegen heeft.

Toeristen in Frankrijk verstaan misschien niet wat de gids vertelt, maar ze krijgen er wel mooie dingen voor in de plaats die je nergens anders vindt.

Als Fioroso écht wil dat de Fransen Engels spreken, dan hoeft ze maar één ding te doen: het hen verbieden.