Goedbedoelde voornemens

Het Albeda College en Zadkine in Rotterdam zijn van plan te gaan fuseren, om daarna zichzelf onder te verdelen in een aantal verschillende kleinere MBO’s. Het is de meeste recente stap in een proces van schaalvergroting- en verkleining, van fusies en overnames. Het lijkt erop dat het onderwijsveld de vermeende kloof tussen hen en het bedrijfsleven vooral lijkt te willen slechten door er op organisatorisch vlak op te gaan lijken.

Toegegeven, dat is een beetje flauw gesteld. De twee ‘roc-reuzen’ (aldus de Volkskrant) hebben zonder twijfel het beste met de leerlingen voor. Zo begint 2013 voor hen met een goedbedoeld voornemen. Maar belangrijker dan de intentie is hoe het voornemen uitpakt. Goed nadenken en keihard werken moeten van er uiteindelijk een goed voornemen van maken.

Ik dacht bij dit nieuws ook meteen terug aan Jan Schuurman Hess. Een paar columns geleden kon u lezen over de wandeling die ik met hem heb gemaakt, eind vorig jaar. Jan maakt zich sterk voor de school in Kats, een van de allerbeste scholen van Zeeland. In Kats wonen nog geen 500 mensen. Je kunt je dus voorstellen dat het leerlingaantal van de school niet groot is.

Jan vertelde over de bestuurders van de school, die op een ouderavond de weg ernaartoe niet konden vinden. Dat in een dorp met een paar straten. De school staat door slecht bestuur op de rand van de afgrond. Ouders kiezen eieren voor hun geld en sturen hun kroost naar een school 7 kilometer verderop.

Zo’n dorpsschooltje lijkt iets van vroeger tijden. Het zou niet meer passen in ‘de moderne tijd’. We weten echter dat het bij de grote onderwijsconglomeraten ook geen hosanna is. Juist op kleinere scholen zien we de waarde van individuele aandacht. Misschien niet efficiënt, maar wel van onschatbare waarde voor onze kinderen.

Maar bovenal is zo’n school het hart van een gemeenschap. Dorpsgenoten ontmoeten elkaar en dat maakt hun dorp sterker. Het verdwijnen van de dorpsschool, tast het hele dorp in zijn kern aan.

In de efficiëntiemodellen is echter geen plaats voor de ‘sociale waarde’, die meten opbrengst en kosten slechts in geld. Het wordt hoog tijd dat we deze toverformules eens aan de kant schuiven en meer met een menselijke maat gaan meten. Laat dat het goede voornemen zijn.