Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

GroenLinks heeft een ingrijpende culturele en politieke omslag nodig

  •  
16-02-2012
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
GroenLinks zal omwille van de groene zaak, en om electorale redenen, een veel krachtiger vertolker moeten worden van groene issues
Voor GroenLinks zou een consequent groenere oriëntatie een aantrekkelijk perspectief vormen. De aandacht voor de klimaatverandering in Nederland heeft een dergelijke katalysator dringend nodig. Als aanbeveling mag dienen dat de krachtige groene identiteit van de Grünen in Duitsland hen electoraal het laatste decennium de wind in de zeilen heeft gegeven; het jarenlang voeren van acties, de nauwe banden met de milieubeweging, en het werken aan concrete alternatieven betalen zich uit.
Maar geen misverstand: dit verordonneer je niet via een besluit van de partijtop, of een toespraak van de partijleider. Het vraagt een ingrijpende culturele en politieke omslag van de partij op alle niveaus van de partij.
GroenLinks is in het Nederlandse politieke spectrum de enige partij die zich groen afficheert en daarom is de partij als vanzelf ‘eigenaar’ van het issue. Maar in de dagelijkse praktijk is het voeren van groene politiek lang niet altijd de core business. Bij het twintigjarig bestaan van GroenLinks eind 2010 schetst Femke Halsema ‘een toekomstagenda voor progressieve politiek’. Het kan bij GroenLinks gebeuren dat in zo’n agenda het woord milieu niet voorkomt en klimaat slechts in een bijzin genoemd wordt. Dat zou de Grünen niet gebeuren.
Het is ook tekenend dat er voor Groenlinks, eigenlijk altijd maar één groen Kamerlid in de Tweede Kamerfractie zit, terwijl ‘Groen’ toch de helft van de naam is. En waarom gaat er bij GroenLinks zoveel meer tijd en energie zitten in het formuleren van een sociale hervormingsagenda dan in een debat over een groot groen plan?
De Grünen zijn veel groener dan GroenLinks, maar de de ontstaangeschiedenis is ook een andere, zoals ook de politieke cultuur in Nederland verschilt van de Duitse. De Grünen komen direct voort uit de Duitse milieubeweging. De Grünen waren begin jaren tachtig de eerste echte bundeling op nationaal niveau van een grote verscheidenheid aan lokale en regionale groene initiatieven. Duitsland kende veel minder dan Nederland sterke nationale milieuorganisaties.
De Grünen waren de politieke vertaling van deze basisgroepen: ze gaven ze een stem in het politieke systeem. De sociaaldemocraten en de christendemocraten maakten in de jaren tachtig in Duitsland de dienst in uit en zij stonden nauwelijks open het nieuwe groene gedachtegoed. In deze context lag het voor de hand dat de nieuwe, tot dan toe versplinterde, groene emancipatiebeweging zelf de krachten bundelden en een politieke partij oprichtten.
Hoe anders was de situatie in Nederland. Het politieke systeem in Nederland was veel opener dan in Duitsland. De zorgen om het milieu vonden al in de jaren zeventig gehoor bij Joop den Uyl, voorman van de PvdA, en Hans van Mierlo, leider van D66. Ook de jonge christendemocraat Ruud Lubbers wordt erdoor geraakt. In Nederland zijn de milieuorganisaties bij uitstek nationaal georganiseerd en hun wensen vonden hier gemakkelijker dan in Duitsland hun weg in het politieke systeem.
GroenLinks komt niet voort uit, of is opgericht door, de milieuorganisaties. GroenLinks is een fusieproject van vier kleinere progressieve partijen: PPR, PSP, CPN en EVP. Het lag zeer voor de hand om de nieuwe partij bij de oprichting, precies ten tijde van de Eerste Klimaatgolf van 1989, ‘GroenLinks’ te dopen. Maar dat ‘Links’ moest er wel bij.
De Grünen hebben zich in Duitsland knap in het politieke centrum gemanoeuvreerd, zonder hun progressieve agenda te verloochenen. Regeren met zowel de SPD als de CDU is nu een optie, kiezers van beide partijen lopen over. De CDU voelde zich zo door de Grünen bedreigd dat kanselier Merkel zich gedwongen zag het belangrijkste agendapunt van de Grünen, sluiting van de kerncentrales, ten uitvoer te brengen.
GroenLinks zal omwille van de groene zaak, en om electorale redenen, een veel krachtiger vertolker moeten worden van groene issues. Deze wordt in Nederland node gemist. 
Een discussie hierover is voor GroenLinks veel perspectiefvoller, dan de vraag of ze zich met de SP en PvdA, dan wel met D66 zou moeten verbinden.

Meer over:

opinie, groen
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.