Het alternatief voor Artikel1? Verander politieke partijen van binnenuit

Het was een half bewolkte zomerdag in het Rotterdamse Delfshaven. Daar op de gezellige en multiculturele weekmarkt ontmoette ik een vriendelijke, maar kritische dame van Surinaamse afkomst. Ik schatte haar op een jaar of 62. Mijn bezoek aan deze markt was niet van praktische aard; ik was daar als kandidaat-Kamerlid namens het CDA in aanloop naar de verkiezingen van september 2012. Mijn ontmoeting met deze Surinaams-Nederlandse dame was dus allesbehalve spontaan; ik wilde naar haar luisteren, haar zorgen over Nederland tot me nemen en haar vervolgens verleiden om op verkiezingsdag haar stem op het CDA – en dan het liefst op mij – uit te brengen. Mijn missie mislukte volkomen. “Het CDA is toch tegen buitenlanders, zoals ik?”, vroeg ze mij verontwaardigd. “Ik ga niet stemmen, want dat heeft toch geen zin”, voegde ze er nog aan toe.

Mislukt Haar opstelling was in die verkiezingscampagne geen uitzondering. Geregeld sprak ik bi-culturele kiezers die de gedoogconstructie met de PVV hadden ervaren als verraad en een grote teleurstelling. Het was ook CDA-leider Maxime Verhagen die de multiculturele samenleving “mislukt” had genoemd. Dat soort kwalificaties blijven hangen bij mensen die zich onderdeel voelen van diezelfde multiculturele samenleving. Desondanks heb ik in 2012 enorm genoten van mijn verkiezingscampagne. Vooral van de gesprekken met kiezers zoals deze dame uit Rotterdam die me eerlijk vertelden hoe ze tegen het land, de politiek en de samenleving aankeken.

Inmiddels is het 2017 en staan de volgende verkiezingen voor de deur. In de afgelopen jaren is er veel gebeurd in de wereld en in onze eigen maatschappij wat van invloed kan zijn op het stemgedrag op 15 maart aanstaande. Aanslagen, Brexit, de verkiezing van Trump, het Oekraïne-referendum, maar ook teleurstelling over de kwaliteit en kosten van de zorg, enzovoort. Voor bi-culturele Nederlanders zullen thema’s als racisme en discriminatie – als onderliggende vraagstukken voor en van hun persoonlijke identiteit – hun stemgedrag sterk bepalen. Bi-culturele Nederlanders, zoals Marokkaanse, Turkse en Surinaamse Nederlanders, willen volwaardig onderdeel zijn en blijven van ons land. Tegelijk ervaren ze niet altijd dat ze volwaardig Nederlander kunnen en mogen zijn, met behoud van hun eigen culturele identiteit. Dat gevoel komt vooral door politici, politieke partijen en verschillende media die hen vragen zich onvoorwaardelijk aan te passen (lees: assimileren) aan de traditionele Nederlandse cultuur, wat die ook mag zijn. Polarisatie en het uitvergroten van verschillen tussen Nederlanders is aan de orde van de dag. Vooral islamitische Nederlanders ervaren dat dagelijks.

Onderbuik Tegen deze achtergrond en sentimenten vind ik het niet vreemd dat Owen Venloo, ooit een trouw PvdA-lid, onlangs Surinaamse Nederlanders vrij emotioneel opriep  om massaal op Artikel 1 van Sylvana Simons te stemmen. Desondanks steun ik zijn oproep totaal niet. Ik wil graag een balans tussen emotie en verstand. Laten we voorkomen dat onze onderbuik gaat overheersen en laten we daarmee de oproep van Venloo naast ons neerleggen.

Ten eerste omdat we van Artikel 1 totaal niet weten wat hun standpunten zijn. Er is (nog) geen verkiezingsprogramma en de politieke uitspraken van de lijsttrekker beperken zich tot op heden uitsluitend tot discriminatie, racisme en omgangsvormen. Belangrijke onderwerpen, maar ik heb in mijn gesprekken met vele Surinaams-Nederlandse kiezers ervaren dat concrete plannen op het gebied van arbeidsmarkt, sociale voorzieningen, uitkeringen, het onderwijs en de gezondheidszorg voor hen evenzeer van groot belang zijn. Ten tweede deel ik Venloo’s oproep niet omdat politiek niet alleen gaat om woorden, maar ook om daden. Om échte politieke daden in belang van mens en maatschappij te kunnen verrichten, is een zekere schaalgrootte en organisatievermogen nodig. Oftewel: de nodige zetels in Tweede, maar ook in de Eerste Kamer, volksvertegenwoordigers in gemeenteraden, provinciale Staten en het Europees Parlement. Maar ook het organisatievermogen om wensen en sentimenten vanuit de samenleving te vertalen naar de politieke arena. Dat vraagt om een sterke organisatiestructuur op alle niveaus in de samenleving en om de nodige vrijwilligers. Artikel 1 beschikt daar (nog) niet over. Sterker nog; tot op heden komt deze jonge partij op mij over als een impulsieve politieke, single-issuepartij waarvan geen daadkracht kan worden verwacht.

De échte beleidsbepalers Het alternatief? Ik roep Surinaamse Nederlanders juist op zelf politiek actief te worden van een bestaande politieke partij en van binnenuit de verandering teweeg te brengen die zo vurig wordt gewenst. Zoals de Surinaamse Nederlander Simion Blom ook zo goed doet binnen zijn partij GroenLinks. Bij een middenpartij als het CDA mis ik eerlijk gezegd de nodige andere bi-culturele Nederlanders die het verkiezingsprogramma en kandidatenlijst kunnen beïnvloeden. Mensen die bestaande politici en de échte beleidsbepalers van dit land continu effectief kunnen beïnvloeden in belang van alle Nederlanders. En misschien is die Surinaamse dame op de Rotterdamse markt in de toekomst dan weer wel bereid naar de stembus te gaan.