Het enige dat rest is druk op Israël, ook via de VN Veiligheidsraad

Niemand dacht dat het nog erger kon: een Israëlische premier die slechts eenmaal, in 2009, halfslachtig de woorden ‘twee staten’ uit zijn lippen kon persen, en dan nog uitsluitend onder grote internationale druk

Een minister van Economie die delen van de Westelijke Jordaanoever wil annexeren; een vice- minister van Defensie die stelt dat Israel nooit een Palestijnse staat zal toestaan; een minister van Buitenlandse Zaken die verklaart dat “deloyale” Israëlische Palestijnen onthoofd moeten worden.

Kabinet Netanyahu Dat was het vorige kabinet Netanyahu. Daarin hadden de ministers Tzipi Livni en Yair Lapid tenminste nog enige matigende invloed. In de nieuwe regering Netanyahu is echter praktisch iedere minister een onverbloemd nationalist en Palestijnen-hater. Tijdens de laatste verkiezingen verklaarde de premier publiekelijk dat er onder zijn bewind geen Palestijnse staat zal komen; de vice-premier is er trots op ‘vele Arabieren te hebben gedood en dat is geen enkel probleem’; van de de vice- minister van Defensie, een rabbi , stamt de uitspraak ‘Palestijnen zijn beesten, ze zijn niet menselijk, ze hebben geen recht te leven.’ De kersverse minister van Justitie wil niet alleen de macht van het Opperste Gerechtshof inperken, het laatste bastion tegen wettelijke willekeur in Israël, haar Facebook-pagina betuigde instemming met het willekeurig doden van Palestijnen, ook ‘de moeders van de martelaars die hen naar de hel sturen met bloemen en kussen’ en met de omschrijving van Palestijnse kinderen als ‘kleine slangen’.

Het conflict Voor degenen die het Israëlisch-Palestijns conflict al langer volgen op basis van feitelijke ontwikkelingen, niet op basis van ideologisch getinte en vooringenomen standpunten, komt dit alles niet onverwacht. Dat Israël kan voortgaan met het grof en straffeloos schenden van internationaal recht is het gevolg van Amerikaans en Europees beleid dat Israël veroordeelt met woorden en met papier, maar dat nooit ook maar enige concrete maatregel heeft omvat. En dat terwijl de Europese Unie al sinds jaren maatregelen neemt tegen landen die het internationaal recht minder ernstig schenden dan Israël Momenteel staan er een dertigtal landen op de Europese sancties lijst, met als laatste toevoeging Rusland. De huidige situatie is voor de Joodse vredes-organisatie ‘European Jews for a Just Peace’ reden de EU op te roepen om de volgende in scherpte oplopende maatregelen te nemen: • Etiketteringsvoorschriften zodat Europese consumenten duidelijk weten welke producten uit Israël’s illegale nederzettingen komen • Een stop op de invoer uit nederzettingen; nederzettingen zijn illegaal onder internationaal recht en de EU mag niet medeplichtig zijn door hun producten op de Europese markt toe te laten. • Schorsing van de tariefvoordelen die Israël geniet onder het EU-Israel Associatie-akkoord. • Schorsing van het gehele Associatie-akkoord; dat is mogelijk onder Artikel 2 (verplichtingen aangaande mensenrechten en democratische principes). • Schorsing van militaire samenwerking met Israël en een versterking van regels voor wapenuitvoer. 

Tegelijkertijd is het echter dringend noodzakelijk om verder te kijken dan deze maatregelen. Er moet een structurelere en effectievere aanpak worden ontwikkeld om het conflict op te lossen, en wel om de volgende redenen.

‘Vredesbesprekingen’ De eerste betreft de opzet van de zgn. ‘vredesbesprekingen’ tussen Israël en de Palestijnen. Die zijn vorig jaar voor de zoveelste keer mislukt. VS minister van Buitenlandse Zaken Kerry en voormalig Israelisch minister van Justitie Livni hebben uitgelegd waarom dit voornamelijk aan Israel te wijten was. Vanwege de ingebouwde gebreken hebben dit soort ‘onderhandelingen’ overigens geen enkele kans van slagen. Een eerste zwakte is dat de onderhandelingen plaats vinden tussen een militair overweldigende bezetter en een uiterst zwakke bezette. Zo’n onevenwichtige constellatie kan nooit tot rechtvaardige en blijvende resultaten komen. Ten tweede wordt er altijd uitsluitend onder Amerikaanse verantwoordelijk onderhandeld. De VS zijn echter geen neutrale bemiddelaar, maar een zelfverklaarde actieve en blinde supporter van Israël Wanneer moeilijke compromissen noodzakelijk waren sloeg de Amerikaans stem altijd door in het voordeel van Israël De Amerikanen hebben ook nooit een actieve betrokkenheid van van de EU gewild. Die mocht wel altijd klaar staan om de portemonnee te trekken.

Onwil De tweede reden voor een effectievere aanpak is de hierboven genoemde volledige onwil van Israëlische regering en Parlement om tot een vergelijk met de Palestijnen te komen. De enige mogelijkheid die na vijftig jaar lankmoedigheid rest om Israël op andere gedachten te brengen is het inzetten van dwangmiddelen. Allereerst het overnemen van de door EJJP voorgestelde maatregelen. Daarnaast moet de Europese Unie actief het Franse initiatief steunen om terug te keren naar tot de organisatie die aan de wieg heeft gestaan van de staat Israël, de Verenigde Naties. De Veiligheidsraad kan een dwingende resolutie aannemen met de elementen van een blijvende oplossing: in de tijd begrensde onderhandelingen op basis van het principe van de grenzen van voor-1967 met landuitruil, Jerusalem als hoofdstad van beide landen en een concreet tijdpad voor het beëindigen van de Israëlische bezetting.

Bij dit alles is het van belang te benadrukken dat de door de EJJP voorgestelde maatregelen en een bindende resolutie van de VN Veiligheidsraad de veiligheid van Israël niet negatief zullen beïnvloeden, evenmin als haar voortbestaan op lange termijn. Er zijn daarom geen juridische, politieke of morele redenen om de maatregelen niet te nemen.