Het geval Faber: gerechtigheid nu!

Onze Minister-President zal, als hij Angela Merkel ergens tegenkomt, niet beginnen over de oorlogsmisdadiger Klaas Carel Faber. Dat vindt hij “niet verstandig”, want ook in Duitsland is sprake van scheiding van machten, en daar gaat Justitie erover, en niet Frau Merkel. Zegt Rutte.

Ook voor een Minister President zou moeten gelden dat een politieke functie je er niet van zou moeten weerhouden ergens een mening over te hebben.

De inmiddels 89-jarige Faber is de meest gezochte oorlogsmisdadiger uit de Tweede Wereldoorlog. Hij was vrijwillger bij de Waffen-SS, lijfwacht van Mussert, en betrokken bij tientallen executies. Hiervoor werd hij na de oorlog ter dood veroordeeld, maar deze straf werd omgezet in levenslang. In 1952 ontsnapte hij met zes andere oorlogsmisdadiger en met hulp van buiten, en verdween naar Dusseldorf. Nu woont hij in Ingolstad in Beieren.

Een overweging om Faber niet uit te leveren is het feit dat de in Nederland veroordeelde oorlogsmisdadiger de Duitse nationaliteit heeft. De Bondsrepubliek levert eigen staatsburgers niet uit. Faber kreeg het Duits staatsburgerschap omdat hij in de oorlogsjaren de Duitse bezetter diende. Nazi-Duitsland heeft gedurende de oorlogsjaren een wet ingesteld die bepaalt dat in Duitse krijgsdienst getreden niet-Duitsers werden beloond met een automatisch Duits staatsburgerschap: het “Erlass des Führers” van 19 mei 1943.

Dat Rutte ervan uitgaat dat het juridisch proces verstoord zou worden door een eventuele opmerking van zijn kant is onbegrijpelijk. De uitleg van deze wet die het Staatsburgerschap regelt, en het eraan vasthouden zodat oorlogsmisdadigers geen rekenschap hoeven af te leggen over hun daden is bij uitstek een politieke kwestie. De Fuhrererlasse waren wetten die Hitler zelfstandig kon uitroepen, dus je kan je afvragen of “met de kennis van nu” wel aan alle formele eisen van een wet voldaan is, maar dan nog is het een van de laatste nazi-wetten, en zou Duitsland er goed aan doen hem af te schaffen.

De Duitse overheid moet Faber alsnog uitleveren, of hem de in Nederland opgelegde straf zelf alsnog ten uitvoer moeten leggen. Rechtvaardigheidsgevoel verjaart niet, en in plaats van zich te verschuilen achter de formele rollen, moet hij zich uitspreken over wat er uiteindelijk moet gebeuren. Laat Merkel zich maar verdedigen; daar zou ze Nederland niet voor nodig moeten hebben.