Het helse vuurwerk van de populisten

De moderne Sint Joris van de westerse beschaving, Thierry Baudet, heeft het woord ‘boreaal’ nader toegelicht. Hoe komen de linkse ondermijners en de elite er immers bij dat hij hier een greep deed uit het extreem rechtse ,neonazistische taaleigen? Hij ontleende het gewoon aan de gedichten van Charles Baudelaire. En verdomd, die gebruikt dat woord. Het komt voor in een soort prozagedicht waarin hij mijmert over een mogelijk verblijf in verre steden, bijvoorbeeld Lissabon, Amsterdam en zelfs Rotterdam, aantrekkelijk voor wie van een mastenwoud houdt. Baudelaire leefde immers in het tijdperk van de zeilvaart. Daarna denkt hij aan het Baltisch gebied en wij lezen:

“La le soleil ne frise qu’obliquement la terre, et les lentes alternatives de la lumiere et de la nuit suppriment la variété et augmentent la monotonie, cette moitié du néant. La, nous pourrons prendre de longs bains de ténebres, cependant que, pour nous divertir, les aurores boréales nous enverront de temps en temps leurs gerbes roses, comme des reflets d’un feu d’artifice de l’Enfer!”

Cursivering is van mij. Wat zijn dat? Dat zijn de morgenstonden van het noorden. Wat doen zij? Ze zullen ons van tijd tot tijd hun roze ruikers sturen als weerspiegelingen van vuurwerk in de hel.

Tot zover Baudelaire. Thierry Baudet gebruikte in zijn toespraak het woord boreaal echter in een heel andere context. Eerst laat hij zijn uil het luchtruim kiezen. Daarna heeft hij het over de brokstukken van onze ooit zo grootse beschaving. Dan komt het: “Ons land maakt onderdeel uit van die beschavingsfamilie. Maar net als alle andere landen van onze boreale wereld worden we kapot gemaakt door de mensen die ons juist zouden moeten beschermen. We worden ondermijnd door onze universiteiten, onze journalisten, door de mensen die onze kunstsubsidies ontvangen en die onze gebouwen ontwerpen. En bovenal worden we ondermijnd door onze bestuurders, een kliekje omhooggevallen netwerkers, beroepsvergaderaars, mensen die nog nooit een boek hebben gelezen in hun leven. En geen idee hebben van wat de belangrijke issues zijn. Zij beheersen helaas de besluitvormingsorganen van ons land en maken in een mengeling van onkunde en cynisch eigenbelang keer op keer de verkeerde keuzes¨. -“Niet lang meer,” roept iemand uit het publiek en Baudet herhaalt: “Niet lang meer”.

Tafelgesprekken Je moet niet te wantrouwig zijn. Waarom zouden wij Thierry Baudet niet op zijn woord geloven als hij volhoudt dat hij de term boreaal niet oppikte tijdens tafelgesprekken met extreem-rechtse warhoofden uit zijn kennissenkring maar ontleende aan niemand minder dan Charles Baudelaire, ook al plaatst deze dichter dat woord in de context van de Baltische wereld en heeft hij misschien wel aan de witte nachten van Sint Petersburg gedacht. Wie zal het zeggen?

Dan heeft Baudet het aan Baudelaire ontstolen om het onderdeel te maken van een anti-cultureel betoog, van een paranoïde samenzweringstheorie met in de hoofdrol kunstenaars, architecten, geleerden, journalisten en bestuurders die allemaal bezig zijn de beschaving te ondermijnen. Baudets dreigende woorden werden regelmatig onderbroken door luidruchtig applaus, vooral als het over de superioriteit van de westerse beschaving ging en maatregelen tegen de ondermijners, maar lang niet iedereen klapte mee. Er waren veel zwijgers in de zaal. Ik hoop niet dat ze toestemden maar ik ben bang van wel.

Kostbaar De Europese beschaving heeft een hele tijd terug een koene vlieger voortgebracht die tijdens zijn tweede loopbaan opmerkte: “Als ik het woord cultuur hoor, dan trek in mijn pistool”. Baudet formuleert het beschaafder maar de strekking gaat enigszins in dezelfde richting. Niet lang meer zullen de kunstenaars, architecten, de mensen van wetenschap, de journalisten en de bestuurders hoog te paard zitten. Thierry Baudet onderstreept het zelf. Zijn partij heeft de eerste stap al gezet met dat meldpunt voor zogenaamd linkse leraren. Inderdaad een hels vuurwerk.

Baudelaire besluit zijn prozagedicht aldus: “Enfin, mon âme fait explosion, et sagement elle me crie: N’importe où! n’importe où! pourvu que ce soit hors de ce monde!” Wat betekent: “Uiteindelijk ontploft mijn ziel en roept me wijs toe: “Geeft niet waar! Geeft niet waar! Als met maar buiten deze wereld mag zijn!”

Waakzaamheid is een beter antwoord op het helse vuurwerk van de populisten. Deze wereld is te kostbaar om aan hen over te laten.