Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Het schip keert de wal

  •  
01-04-2012
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Het strenge migrantenbeleid ligt juridisch in duigen, maar Wilders wil meer. Moet hij inbinden, of kiest het kabinet de vlucht naar voren?
In het Catshuis onderhandelen de drie coalitiepartijen momenteel over enorme bezuinigingen, die politiek moeilijk te verkopen zijn voor Geert Wilders. Hij zal dus iets moois moeten binnenhalen in de richting van een strengere aanpak van buitenlanders. Maar de grenzen van de rechtsstaat zijn daarbij allang bereikt. Het aanstaande onderhandelingsresultaat zal laten zien of dat CDA en VVD überhaupt nog kan schelen.
Vanaf het begin van de onderhandelingen in het Catshuis was duidelijk dat Geert Wilders in ruil voor bezuinigingen nog harder beleid zou eisen ten opzichte van het buitenland en buitenlanders. Daar valt op zich met het CDA en de VVD wel over te praten, maar de afgelopen maanden is duidelijk geworden dat het migrantenbeleid van het kabinet vleugellam is. Voor belangrijke maatregelen op het gebied van Oost-Europese werknemers, internationale gezinsvorming en gezinshereniging zijn nieuwe Europese regels nodig. De meeste andere Europese landen hebben geen enkele belangstelling voor strengere regels die ingaan tegen het vrije verkeer van personen of die vooruitgang op het gebied van mensenrechten wil terugdraaien.
Minister Leers blijft zeggen dat hij optimistisch is, maar dat kan hij niet serieus meer menen. Ook de doelstellingen over minder immigranten lijken bij lange na niet gehaald te worden. Wilders wil graag minder geld uitgeven aan ontwikkelingssamenwerking, maar Nederland zit al aan de verdragsgrens van 0,7% van het nationale inkomen. Het strenge asielbeleid tart al een hele reeks internationale regels , net als het bredere gedoogakkoord.
En nu slaat Wilders met de vuist op tafel om de aanpak nog strenger te maken. Daarmee plaatst(e) hij CDA en VVD in een moeilijke positie. Zij hadden kunnen zeggen dat de grenzen van de dichte grenzen bereikt zijn, maar dan is het regeringsavontuur voorbij. In verkiezingen heeft niemand zin. Sterker nog, de zorgvuldig geregisseerde onderbreking in de onderhandelingen eerder deze week toont juist aan dat er veel vertrouwen tussen de 3 partijen bestaat, en dus ook veel zin om met Wilders door te regeren. Maar hoe kun je Wilders zijn zin geven als je al op of over de juridische grenzen zit?
De onderhandelaars kunnen natuurlijk gewoon nog meer maatregelen verzinnen die juridisch onhaalbaar zijn en uiteindelijk zullen worden teruggedraaid door rechters of Europese partners. De regering weet dat het vaak 5 tot 10 jaar duurt voordat de rechter een maatregel terugdraait. Zo kun je 1 of 2 keer stemmen winnen met gedoemde maatregelen. Dat is natuurlijk kiezersbedrog. En je kunt een deel van de kiezers een deel van de tijd bedonderen, maar niet al je kiezers de hele tijd.
Dan blijft de andere optie over: maatregelen die juridisch eigenlijk niet kunnen, maar waar niemand Rutte op de vingers gaat tikken. Dit pad door het juridische woud is ooit gebaand door vorige regeringen, die allerlei maatregelen tegen kinderen en vluchtelingen hebben genomen die volop tegen internationale verdragen ingaan maar waar er geen rechter is die boetes kan of wil uitdelen. Diezelfde maatregelen gaan ook vaak tegen onze  eigen Grondwet in, maar in Nederland (en ook alleen in Nederland) mogen rechters wetten niet aan de grondwet toetsen. Bij ontwikkelingssamenwerking is er een plicht om 0,7% van het nationaal inkomen aan arme landen te geven, maar geen straf als je die plicht niet vervult. En zelfs op gebieden waar rechters de macht hebben om straf uit te delen kunnen regeringen een heleboel proberen, want het is niet makkelijk om na lange tijd voldongen feiten terug te draaien of in te gaan tegen een publieke opinie die opgeschoven is door de maatregelen zelf.
Het is natuurlijk heel handig als je je coalitiepartner zijn zin kunt geven zonder verdere juridische gevolgen. Handig, maar niet verstandig. In de eerste plaats omdat CDA en VVD graag worden gezien als steunpilaren van de democratie, en dat ben je niet als je je eigen regels aan de laars lapt. In de tweede plaats roept deze regering graag “regels zijn regels”, en als dan blijkt dat dat alleen maar geldt voor bepaalde burgers hol je het draagvlak voor overheidsoptreden uit (“als Rutte kinderen opsluit, waarom mag ik dan niet 150 op de snelweg?”). Dat geldt ook in het buitenland, want als Nederland zijn tradtioneel opbouwende rol nog verder inruilt voor een destructieve zetten we de vrede en veiligheid op het spel waar we vrijwel alles aan te danken hebben, ook onze welvaart.
Dat is natuurlijk ook het argument dat het bij de moderne CDA en VVD het beste zal doen: dit soort gedrag gaat een land uiteindelijk ook in de portemonnee voelen. De rest van Europa is het lastige Rutte-Nederland allang zat, waardoor het steeds moeilijker wordt internationale afspraken te maken die in ons belang zijn, ook economisch. Een positief nationaal imago is ook goed voor handel en toerisme. Een deel van de regeringspartijen weet dit, zoals ook blijkt uit de weerstand tegen het Polenmeldpunt van Wilders. Hoe invloedrijk de rechtsstatelijke en zakendoende vleugels van beide partijen zijn, zal blijken uit het onderhandelingsresultaat.

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.