Het triumviraat

Het was een unieke ‘tafel’ bij Nieuwsuur. Want daar zaten ze samen bij Joost Karhof in de studio: Wim Kok, Ruud Lubbers en Frits Bolkestein, de toenmalige leiders van PvdA, CDA en VVD.

Het gesprek ging over de euro en de vraag: wat is er mis gegaan? Het was eigenlijk de eerste keer dat de politici van toen (toen dit nog de eerste vertegenwoordigers van wat destijds ‘de drie grote partijen’ waren) op televisie ter verantwoording werden geroepen. Nou ja, ter verantwoording…dat viel wel mee. Nieuwsuur is immers een beschaafd programma.

In 1992 werd het Verdrag van Maastricht getekend. Toenmalig premier Lubbers en zijn minster van Financiën Kok waren daarbij. Zij ondertekenden namens ons het verdrag dat ons zou leiden naar één monetaire unie met één munt. Geen van de regeringsleiders had de bevolking iets gevraagd, ook ons werd niet de gelegenheid gegeven ons uit te spreken in een referendum. Het was de Europese elite die – overtuigd als zij was van de wenselijkheid van de superstaat Europa – onze toekomst toen bepaalde.

Men had gemerkt dat een politieke unie (de Verenigde Staten van Europa) op dat moment een brug te ver was voor de burgers en menig regering. Daarom besloot men tot een monetaire unie, zodat na invoering een economische en politieke unie onvermijdelijk zou worden. Dat was althans de veronderstelling.

En men heeft zijn zin gekregen, maar tegen een gigantische prijs. Letterlijk. Miljoenen gewone mensen in Europa moeten nu bloeden voor het besluit van toen. Miljarden euro’s smelten weg als ijsbergen richting het zuiden. En de federalisten zien hun kans schoon onverholen te pleiten voor verdere overdracht van macht aan Brussel, op weg naar een economische en politieke unie.

Geen van de drie aan tafel trok het boetekleed aan. Niemand bekende schuld. Anderen waren schuldig. Zo gaat dat.