Het Wolffersfenomeen

Uit twee onderzoeken die in het Journal of the American Medical Association – door de echte kenners stoer de JAMA genoemd – zou blijken dat maagoperaties bij overgewicht niet alleen goed zijn bij extreem dikke mensen, maar dat matig dikke mensen er ook baat bij hebben.

En gisteren bracht omroep MAX een programma waarin gediscussieerd werd over maagoperaties bij dikke kinderen. Dit naar aanleiding van een onderzoek met 60 kinderen om te zien of iets dergelijks zinvol is dat momenteel in Maastricht wordt uitgevoerd.

In de geneeskunde heb je altijd wel te maken met zulke fenomenen: de glijdende schaal van het gebruik van een ingreep door steeds meer personen. Voorbeelden te over. Cholesterol te hoog? Oei dat is een risico. Daar valt iets aan te doen. Cholesterolverlagers. Het begon met het voorschrijven aan mensen met hoog cholesterol, maar het cholesterolniveau waarbij men ging voorschrijven werd steeds lager, totdat mensen begonnen te roepen dat iedereen het eigenlijk zou moeten slikken. Nog een voorbeeld: ernstige depressie. Goh, dan moet je een medicijn slikken om dat tegen te gaan, een antidepressivum. Helpt misschien ook wel bij een matige depressie. Slikken dus maar. Helpt ook bij lichte depressie. Mondje open en hop.

Argumenten die bij de glijdende schaal van de medische ingrepen worden gehanteerd zijn kostenbeperking door het te doen (daarmee zet je net zulke goede behandelingen die meer kosten omdat ze meer manuren kosten buiten spel) en het belang van het voorkomen van risico’s. Bij depressies zou het risico zelfmoord zijn. Bij hoog cholesterol en overgewicht zou je wel eens een hartinfarct kunnen krijgen. Dat de balans van voor- en nadelen bij de glijdende schaal echter voortdurend verandert zal duidelijk zijn. Ik wil dat fenomeen van de glijdende schaal eigenlijk wel claimen. Ik zou het op prijs stellen als voortaan iedereen over het Wolffersfenomeen zou willen spreken en daarbij onthouden dat ik me er zorgen over maak.

Bij dat steeds gemakkelijke denken over maagoperaties ter behandeling van overgewicht en zeker die bij kinderen weten we dat we de gevolgen in de toekomst nog niet goed in kunnen schatten. Er worden risico’s genomen alsof het om de aanschaf van een hogesnelheidstrein gaat. Kopen en dan zien we later wel weer. Verder blijkt het met die kostenbesparing door een operatie nogal tegen te vallen. Het zou volgens de lobbyisten van de aanpak kosten van begeleiding en therapie om mensen/kinderen een gezonde leefstijl aan te leren, besparen. Dan is echt nog niet meegerekend dat maagoperaties behoorlijke complicaties kunnen opleveren en dat ook nog al eens een heroperatie nodig is. Bovendien ontstaat overgewicht doordat we in een dikmakende samenleving leven. We zullen die dikmakende factor moeten aanpakken en niet aan het einde van het proces een operatiefabriek op moeten zetten. Jaarlijks worden nu 10.000 van die operaties gedaan. De omgekeerde wereld.

Maar onthoud even dat je voortaan in wat voor gesprek ook het Wolffersfenomeen laat vallen.

Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Het vorige weetje: Weinig slaap, meer seks. Of toch niet…

Het nieuwe boek van Ivan Wolffers is: Het gezonde lifestyleboek