Het zwijgen van Samir A.

Het Openbaar Ministerie en de veiligheidsdiensten hebben alles gedaan om Samir A. achter de tralies te houden. Nu de rechter toch zijn vrijlating heeft gelast, trachten zij die aan zoveel mogelijk beperkingen te onderwerpen omdat hij anders misschien wel een gevaar wordt voor de nationale veiligheid.

Mede daarom is het Samir A. verboden om contact op te nemen met de media. Niet helemaal duidelijk is, of hij dan wel een website of een blog mag beginnen maar dat lijkt niet erg logisch als hij journalisten tot elke prijs dient te mijden. Conclusie: de overheid probeert Samir A. monddood te maken. 

Dit is een hoogst onverstandige maatregel die radicalisering onder moslimjongeren in de hand zal werken. Zij zullen vaststellen dat de argumenten van A. onweerlegbaar zijn. Anders zou de overheid van de kafir, de bedrieglijke democratie, hem immers niet tot zwijgen brengen. Dan ging men wel het debat aan, dat zo vaak op hoge toon wordt geëist. Maar nee, Samir A. moet zijn mond houden en dat bewijst zijn gelijk. 

Dat niet alleen. Binnen een week of wat zullen er op internet uitspraken en citaten opduiken, die worden toegeschreven aan Samir A.

Het mechanisme dat daartoe leidt, is al tijdens de tweede wereldoorlog blootgelegd door de Amerikaanse geleerden Gordon W. Alport en Leo Postman. In hun baanbrekende studie The Psychology of Rumor (1947) leggen zij uit dat mensen slecht kunnen leven zonder informatie over en verklaringen van zaken die voor hen van wezenlijke betekenis zijn. Als die informatie niet komt, verzinnen zij die zelf. Zo ontstaat het gerucht, een verzonnen verhaal dat niettemin geloofwaardig en wáár klinkt in de oren van wie het te horen krijgt. Het gaat daarom van mond tot mond en neemt meestal steeds scherpere vormen aan.

Alport en Postman deden hun onderzoek in opdracht van de Amerikaanse regering die was geschrokken van de hoeveelheid negatieve geruchten die onder soldaten en het personeel van de grote wapenfabrieken het moreel en de goede stemming bedierven. Het enige werkzame antwoord, zeggen de beide geleerden, is het verlangen naar informatie en uitleg te bevredigen met zoveel mogelijk openheid in plaats van zoveel mogelijk geheimhouderij.

Een monddood gemaakte Samir A. zal de inspiratiebron worden voor een brede stroom aan geruchten, anekdotes en zogenaamde citaten. Hierbij is nóg een ontdekking van Alport en Postman van belang: mensen modelleren geruchten naar hun eigen overtuigingen, opvattingen en vooroordelen. Wie wil sterven voor de jihad, zal zich beroepen op het voorbeeld van Samir A. en wat hij pas nog – weet iedereen van horen zeggen tóch – heeft gezegd. En dat al dan niet bewust aandikken als hij het aan een geestverwant doorvertelt.

Daarom is het zwijgen van Samir A. gevaarlijker voor Nederland dan zijn spreken. 

Volg Han ook op Twitter

Het volgende boek van Han van der Horst verschijnt op 26 september