Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Hoe een extraparlementair kabinet een succes kan worden

  •  
29-09-2021
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
145 keer bekeken
  •  
Kabinet_-_SFA003001457

© Kabinet Cort van der Linden (1913-1918) poseert in de Tweede Kamer.

Dat lukt alleen als de kopstukken en de politieke leiders van het moment er geen deel van uitmaken. Rutte, Hoekstra en Kaag trekken zich terug in de Tweede Kamer. Voor andere fractievoorzitters of prominente Kamerleden is evenmin plaats
Woensdag bracht Johan Remkes een breed assortiment Kamerleden bijeen om te bezien of eventueel een extraparlementair kabinet nog mogelijk is. Dat is zijn enige strohalm, zijn laatste hoop. Anders rest hem niet anders dan het voorbeeld te volgen van mijn betreurde oud-collega, destijds de nestor van de Schiedamse journalisten, Ruud van Houwelingen. Deze placht na een begrafenis te zeggen: “Laten wij handelen in de geest van de overledene. Laten wij een heel klein borreltje gaan drinken.”
Zo hoeft het niet af te lopen maar dan moeten alle deelnemers aan het gesprek wel begrijpen wat het principe is van een extraparlementair kabinet.
Dat staat in alle opzichten buiten het parlement. Oud zeer uit de Kamers mag er geen filiaal in openen. Anders is het meteen afgelopen. Toch dient een extraparlementair kabinet een duidelijk gezicht te hebben zoals dat van Pieter Cort van der Linden uit 1913 – bijna een eeuw geleden dus. Cort van der Linden trad met grote ambities naar buiten. Hij wilde met zijn mannen – tja 1913 – de grootste pijnpunten van de toenmalige politiek, het kiesrecht en de subsidiëring van het bijzonder onderwijs, voorgoed wegnemen. Daar moest iedereen een beetje om lachen maar omdat er absoluut geen alternatief was besloot men hem zijn gang te laten gaan.
Een meerderheid in de Kamers dient bereid te zijn zo’n kabinet iets te gunnen, even aan te zien wat er van komt. Om te beginnen.
Dat lukt alleen als de kopstukken en de politieke leiders van het moment er geen deel van uitmaken. Rutte, Hoekstra en Kaag trekken zich terug in de Tweede Kamer. Voor andere fractievoorzitters of prominente parlementariërs is evenmin plaats. Een extraparlementair kabinet bestaat uit mensen met een indrukwekkende wetenschappelijke en/of bestuurlijke achtergrond alsmede een duidelijke politieke overtuiging. Iemand als de Haags burgemeester Jan van Zanen zou bijvoorbeeld een prima premier zijn. Ahmed Aboutaleb ook.
Elk nieuw kabinet komt in Nederland voor grote uitdagingen te staan: de woningnood, de (hopelijke naweeën van) de coronacrisis, het afscheid van de fossiele energie, de noodsituatie in jeugd- en ouderenzorg, de snelle daling van de onderwijskwaliteit en misschien op zeer korte termijn een heftige crisis rond de gigantische prijsstijgingen van olie en gas. Met elkaar moeten de beoogde ministers een programma schrijven waarin remedies en beleidsmatige richtingen staan rond deze gigantische problemen. Het geheel dient een ambitieus plan te zijn. De ministers onderschrijven het en zullen elkaar gedurende de hele kabinetsperiode steunen. Dit alles gebeurt buiten het parlement om.
Vervolgens presenteert dit  kabinet zich aan de Kamers. Die zullen het oordeel vellen. Omdat de politieke kopstukken behalve gevaarlijke verkiezingen geen enkel alternatief hebben, krijgt de nieuwe ploeg waarschijnlijk de kans aan het werk te gaan.
Hopelijk kunnen we dan over twintig jaar in een goed verwarmd, gevoed en gelukkig Nederland  zeggen: “En de rest was geschiedenis.”
Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.
Beluister het Geheugenpaleis, de podcast van Han van der Horst en John Knieriem over de politiek van nu en geschiedenis.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.