Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Hoe een luchtige recensie een serieus verhaal wordt

  •  
06-03-2012
  •  
leestijd 6 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Uit de reacties op mijn stukje "Puur Plantaardig" zou je denken dat ik geschreven had dat veganisme het enige ware geloof was
Ik dacht van de week een luchtig stukje te schrijven over een leuk kookboek, met daarbij de hoop dat nu de foodies vegetarisme en veganisme ontdekt hebben, hun enthousiasme ook over zal slaan op de horeca. Uit de reacties op mijn stukje “Puur Plantaardig” zou je echter denken dat ik geschreven had dat veganisme het enige ware geloof was en dat iedereen vooral zonder na te denken moet stoppen met dierlijk eten, omdat je anders naar de hel gaat of dood gaat aan weet ik veel wat voor enge ziekte die je krijgt van vlees.
Er blijkt maar weer uit dat alles wat nieuw is toch een beetje eng is, dat over veganisme anders wordt gedacht dan over andere diëten, en dat over vegetariërs en veganisten veel vooroordelen bestaan. We eten smakeloos eten, willen iedereen bekeren, leven ongezond op kosten van de samenleving en hebben niet nagedacht over wat we (niet) in onze mond stoppen. Ze bestaan vast, maar ik ben ze nog niet tegengekomen.
De kritiek onder mijn stukje was bijvoorbeeld dat plantaardig eten niet gezond is en dat die voorlichting vaak ontbreekt. Blijkbaar wordt bij veganisme meteen gedacht aan negatieve gevolgen op de gezondheid en een disclaimer verwacht, terwijl dat bij andere voedingskeuzes zelden een issue is. Als ik een stukje zou schrijven over fair trade chocolade, zou waarschijnlijk niemand gezegd hebben dat ik ook iets had moeten schrijven over de negatieve kanten van chocoladeconsumptie. Laat staan wanneer ik een stukje geschreven had over een kookboek met leuke recepten met fair trade chocolade. Overigens schreef ik ook dat ik me soms weleens liet verleiden tot non-vegan citroentaart. Niemand heeft opgemerkt dat dat niet gezond is en gevraagd of ik erbij wilde zetten dat je dan wel wat extra moet sporten om dat stuk taart te compenseren.
Het tweede wat opvalt is dat er een veronderstelling aan ten grondslag ligt dat vlees of andere dierlijke producten eten je dieet automatisch gezonder maakt. Dan vergeten we voor het gemak maar even dat, om maar iets te noemen, veganisten niet bepaald de mensen zijn die het meest bijdragen aan de obesitasepidemie, en dat een frikandel in de linker- en een in de rechterhand nog geen gebalanceerd dieet maakt waar je al je voedingsstoffen uit haalt.
Mensen zouden vegetarisch of veganistisch gaan eten zonder iets te weten van eten en daarom vaak ongezond leven en te weinig voedingsstoffen binnen krijgen. Ongetwijfeld zijn er jongeren die in de puberteit bedenken dat ze geen vlees meer willen eten, zonder te weten wat de gevolgen dan zijn voor de inname van voedingsstoffen. En er zijn mensen die leven op de vegetarische versie van het Henk & Ingrid-dieet: aardappelen, groente, vegaburger. Alhoewel je je in dat laatste geval best af kunt vragen of dat nou per se veel slechter is dan wanneer je de vegaburger vervangt door braadworst.
Maar veganisme doe je volgens mij niet zomaar. Je moet er best iets voor laten en daar moet je een reden voor hebben. Waarom zou je veganistisch gaan eten en heel veel lekkere dingen laten staan, zonder goede reden en zonder je te verdiepen in mogelijke alternatieven? Als je niet nagedacht hebt over waarom je dat stuk kaas of chocoladetaart wilt laten staan, wat drijft je er dan toe? Waar je als niet al te strenge vegetariër weinig impact op je leven zult ervaren, is dat met veganisme toch wel echt anders. Het is een probleem bij iedere zakenlunch, verjaardag, kerstmaaltijd bij familie, en waar je meestal vrij makkelijk kunt inschatten of ergens vlees in zit, is dat een stuk moeilijker met melkbestanddelen of kleurstoffen. De kans lijkt me klein dat iemand zomaar stopt met het eten van producten met albumen of karmijnzuur omdat hij/zij het zo zielig vindt klinken.
Dan de inhoudelijke vraag: is puur plantaardig wel gezond? Het eerlijke antwoord is dat daar moeilijk antwoord op te geven is. Flexitariërs en vegetariërs schijnen langer te leven dan mensen die dagelijks vlees eten, maar ook langer dan veganisten. Het oude “alles met mate” gaat hier wellicht ook op, al wil langer leven natuurlijk niet per se zeggen dat je ook gezonder leeft. Veganisten hebben misschien sneller tekorten, maar ze hebben bijvoorbeeld weer minder snel overgewicht en alles wat daarmee samenhangt. Ik denk in ieder geval dat een veganist die op zijn voeding let, zeker niet ongezond hoeft te leven.
Dat brengt me bij het volgende punt: waarom zou je alleen plantaardig moeten willen eten als dat het gezondst is? Voor de meeste mensen is gezond leven ook niet het belangrijkst in hun leven. Het gaat om de balans die we zelf zoeken tussen gezond, plezierig en principes. Of je nu op een risicovolle wintersportvakantie gaat omdat je dat leuk vindt, op vakantie gaat naar een gebied waar malaria voorkomt, of je in het weekend graag dronken vol vreet aan de broodjes shoarma/falafel.
Persoonlijk denk ik dat de gezondheidsrisico’s van mijn dieet wel erg meevallen. Ja, ik moet vitamine B12 slikken. Hoe dan ook kies ik hiervoor, zelfs als het een heel klein beetje slechter zou zijn dan af en toe een ei eten. Al is het niet helemaal een keuze – zuivel kan ik al tien jaar niet meer eten en toen ik ook letterlijk over de grond rolde van de maagpijn als ik rood vlees at, was dat voor mij het laatste zetje wat ik nodig had om te stoppen met iets waar ik toch al morele bezwaren tegen had. Ik voel me daar goed bij, en volgens mij heeft niemand daar dan iets over te zeggen, zolang we accepteren dat mensen in Nederland zelf mogen kiezen wat ze eten.
Ik schreef ergens in een bijzin dat ik het vreemd vind dat in een stad als Rotterdam er nog restaurants zijn die geen fatsoenlijk vegetarisch gerecht op de kaart hebben staan. Vervolgens komen er dan flauwe opmerkingen van mensen die zich blijkbaar aangevallen voelen omdat andere mensen andere keuzes maken: veganisten zouden niets in een restaurant te zoeken hebben. Waarom niet is niet duidelijk en omdat vleeseters er geen last van hebben als anderen geen vlees eten, kan er eigenlijk geen rationeel argument achter zitten. En zoals altijd kunnen sommige mensen het niet laten te pas en te onpas te melden dat ze liever biefstuk eten als het over vegetarisme gaat.
Ook waren er mensen die vonden dat ik er niet over moest klagen, want vegetarische restaurants serveerden ook geen vlees. Ten eerste impliceert dat dat een vegetarisch restaurant een uitzondering is op de regel, namelijk dat alle restaurants vleesrestaurants zijn. Maar dat is natuurlijk niet zo. Een vegetarisch restaurant is een speciaal restaurant dat gespecialiseerd is in vegetarische gerechten. Zoals een snackbar gespecialiseerd is in snacks en een pizzeria in pizza’s, en je daar dan ook niet hoeft te rekenen op sushi. Maar een Italiaans restaurant kan prima een vegetarisch Italiaans gerecht serveren.
Er zou ook niet voldoende vraag naar zijn naar vegetarisch op de kaart. Wellicht is er inderdaad niet genoeg vraag naar een vegetarisch gerecht in ieder restaurant. Of zelfs alleen die in Rotterdam. Laat staan naar volledig plantaardig. Maar het is ook wel zo dat restaurants hun eigen glazen ingooien. Met een verlepte salade met stopverfmozzarella trek je niet bepaald klanten. En in een populair restaurant in een buurt met veel vega-potentieel kon ik niet eens een gerecht krijgen zonder kaas er overheen. Juist in de horeca verwacht ik dat men enigszins open staat voor creatief omgaan met eten, al was het alleen maar om te zorgen dat als ik nog eens een etentje organiseer voor tien personen, ik niet bij de concurrent aanschuif. De meeste vega(n)s zijn in een restaurant niet zo moeilijk. Als we in dat eettentje wat we zelf niet uit zouden zoeken aan tafel zitten met collega’s of vrienden zijn we allang blij dat we gewoon iets kunnen eten, ook als dat een bord friet met groene salade is. Dan koken we de dag erna thuis wel weer wat lekkerders.
Tot slot het vooroordeel dat veganistisch smakeloos is. Als je plantaardige eten nooit lekker is, ligt dat toch echt aan je kookkunsten en niet aan het ontbreken aan dierlijke producten. Wie daar nog aan twijfelt, mag me gerust eens mailen voor een goed recept. En wie lief is, mag best komen eten.
Dit artikel verscheen op het weblog AliciaJennifer
Lees ook het stuk “Puur Plantaardig” van Alicia Hobbel

Meer over:

opinie, groen
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.