Frankrijk laat de Lage Landen zien hoe met glyfosaat om te gaan

Leiderschap en visie. Dat is wat ik zag toen Macron, president van Frankrijk, liet weten in te zullen zetten voor een uitfasering van het glyfosaatgebruik binnen zijn landsgrenzen. Hij liet zich leiden door onafhankelijke wetenschappelijke onderzoeken over de risico’s van het omstreden gif. En hij pakt de kans van alle discussie over het onkruidmiddel van Monsanto & Co. Ze geven in Frankrijk innovatie een enorme impuls door de boeren nu duidelijkheid te geven: glyfosaat is er teveel, het is gevaarlijk, we moeten toe naar een glyfosaatvrije toekomst. Nederlandse politiek laat zich nog teveel leiden door de lobby van de bestrijdingsmiddelen industrie. Dit is op de korte termijn schijnbaar opkomen voor de belangen van boeren, maar op lange termijn oneerlijk omdat ze zo de kans op tijdige innovatie naar gifvrije landbouw wordt ontnomen.

Motie uitfaseringsstrategie glyfosaat Vorige week dienden Groenlinks, SP en PvdA een motie in tijdens de landbouwbegrotingsoverleg in de Tweede Kamer. De partijen vragen om een uitfaseringsstrategie voor glyfosaat. Voorzien van kwantitatieve doelstellingen, een duidelijk tijdpad en adequate monitoring. Dit is volledig in lijn met wat het Europees parlement in een resolutie vroeg aan de Europese Commissie. Deze resolutie kreeg een grote meerderheid in het Europees Parlement, mede doordat de leden van de Nederlandse regeringspartijen D66, Christenunie en zelfs CDA ermee instemden. Vooralsnog willen deze partijen in Nederland niet weten van een uitfasering van afhankelijkheid van dit problematische gif. Een innovatie richting gifvrije landbouw ontbreekt dus. D66 en Christenunie staan zichzelf voor als pleitbezorgers voor duurzaamheid, maar als het om het meest problematische gif voor de winning van drinkwater van het Nederlandse oppervlaktewater gaat, geven ze geen thuis. Wat anders in Frankrijk, waar met visie wordt toegewerkt naar vermindering van de afhankelijkheid van bestrijdingsmiddelen. Het glyfosaatdossier is namelijk niet het enige waar Frankrijk voorop loopt, ook de voor bijen schadelijke middelen zijn binnenkort niet meer welkom op Franse akkers en velden. Dit is de toekomst waarvan iedereen weet dat het onvermijdelijk is, maar hier in Nederland wachten we liever af.

Er is geen woord Frans bij wat Macron zegt en zijn ambities maken dan ook de nodige emoties los onder de Franse boeren.  Dan kijk ik naar onze eigen landbouwminister Carola Schouten. Net aangetreden zou ze direct, net als onze Franse buren, de sier kunnen maken door schoon schip te maken en onze gezondheid, natuur en het milieu als prioriteit kunnen laten gelden. Met visie zou ze het Nederlandse landbouwschip van koers laten veranderen naar een gifvrije toekomst. In plaats van de heldere woorden van onze Franse buren, houdt zij het bij een statement dat ‘de komende vijf jaar gebruikt moeten worden om te werken aan alternatieven voor glyfosaat’ en dat ze zich ‘daarvoor zal inzetten’. Maar toen er in de Tweede Kamer werd gevraagd haar uitspraak concreet te maken begon het terugkrabbelen. Een inspanningsverplichting is voldoende, concrete doelen worden niet gesteld. Alternatieven voor glyfosaat zouden niet bestaan.

Help Nederland naar de duurzame koppositie met afbouw van glyfosaat Weer terug naar Frankrijk. Eén van de eerste stappen op de ingeslagen weg is de publicatie van de mogelijkheden om onafhankelijk te worden van glyfosaat van het INRA.  Dit Franse landbouw nationale landbouwonderzoeksinstituut concludeert dat er al veel oplossingen voor handen zijn voor herbiciden vrije landbouw. Ook het onderzoek van Pesticide Action Network laat zien dat: verschillende preventieve maatregelen, verbetering van bodembewerking en teelmethoden én een beetje hightech de innovatieve boer en tuinder bij het onder de duim houden van onkruiden. Het Nederlandse verbod op het spuiten van gif op stoepen en speelplaatsen toont aan dat het precies politieke duidelijkheid is wat innovatie aanjaagt. Door de problemen onder ogen te zien, een duidelijke visie en heldere koers te varen. Zo werden de gifvrije Nederlandse stoepjes en pleinen nóg duurzamer en goedkoper.

Glyfosaat vraagt om duidelijkheid en leiderschap Als er één ding is dat het dossier glyfosaat duidelijk maakt is dat we politiek lef en visionair leiderschap nodig hebben. Kamerleden van D66 en Christenunie die samen met de andere partijen de minister uitdagen om écht concreet ‘te werken aan alternatieven voor glyfosaat’. Dat minister Schouten Nederland in de voorhoede van Europa positioneert en de Nederlandse boeren steunt in hun uitdagende klus om gifvrije landbouw van de grond te krijgen. On y va, Madame Schouten?

cc-foto: Mike Mozart