Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Hoe Rusland's recente sabelgekletter te duiden

  •  
12-08-2016
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
125 keer bekeken
  •  
22133973449_3b4b4785b8_z
De Russische president kan zich slechts aan de macht houden via omkoperij en dwang met inzet van het gehele staatsapparaat,
Op de boekenmarkt in Odessa, de derde grootste stad in Oekraïne, waar 90 procent van de bevolking Russisch spreekt, zijn getrukeerde foto’s te koop van Rusland’s president Poetin als boos kijkende lilliputter, met daaronder de volgende tekst: “Je wilde gebieden stelen, maar men zal zich je anders herinneren: je hebt je aan de geschiedenis laten zien als een klein lulletje”. Men kan erover twisten of dat laatste nu juist of aanvaardbaar gesteld is. Dat Poetin echter in wezen een pathetisch mannetje is dat sinds vijftien jaar op een laffe en verachtelijke wijze, ondemocratisch en met harde hand, de macht in zijn land probeert te behouden is overduidelijk. Even helder is dat zijn binnenland- en buitenlandbeleid de gewone Rus eigenlijk alleen maar ellende heeft gebracht. Zie de onvoorstelbare en wanstaltige verrijking door Poetin zelf en zijn kleine kliek vertrouwelingen op kosten van de staat, de diepgewortelde corruptie die het land jaarlijks tientallen miljarden dollars kost, de belabberde economie, de armoede buiten de grote steden en de verouderde industrie en achterblijvende landbouw.
Opiniepeilingen tonen de lage internationale dunk van Poetin en zijn Rusland, niet geholpen door een door de overheid georganiseerde massale sportdoping. De Russische president kan zich slechts aan de macht houden via omkoperij en dwang met inzet van het gehele staatsapparaat, van openbare aanklager en rechterlijke macht tot leger, politie en geheime dienst alsook via de ijzeren greep van het Kremlin op praktisch alle media. In een vrije democratische rechtstaat zou Poetin als politicus geen schijn van kans hebben gehad en al vroegtijdig zijn weggehoond.
In dit licht moeten de weer oplaaiende gevechten in het bezette Oekraïense Donbas worden gezien tussen pro-Russische rebellen en Russische militairen enerzijds en het Oekraïense leger anderzijds (dertig gesneuvelde Oekraïense militairen in juli) alsook het recente Russische sabelgekletter op de bezette Krim.
De afgelopen weken kwamen er steeds meer berichten over Russische troepenbewegingen en -versterkingen aan de ‘grens’ tussen het schiereiland en het Oekraïense vaste land, die Rusland tijdelijk sloot. Rond die tijd vielen ook internetverbindingen op de Krim uit. Op 10 augustus kwamen er de Russische beschuldigingen van Oekraïense “terroristische daden”, waarover Rusland onduidelijke, verwarrende en tegenstrijdige informatie gaf, maar President Poetin duidelijk maakte “wraak” te zullen nemen. Zelfs als er van de kant van het Oekraïense vasteland sprake zou zijn van gewapende handelingen, dan nog is het absurd om te spreken van agressie omdat de Krim immers Oekraïens grondgebied is.
Opmerkelijk is verder dat ook melding wordt gemaakt van mogelijke desertie door gefrustreerde Russische soldaten op de Krim die tot vermeende schietpartijen zouden hebben geleid. Hoe moeten deze Russische acties worden geïnterpreteerd? Evenals bij de Russische agressie in de Oekraïense Donbas en Rusland’s interventie in Syrië zijn ze moeilijk te duiden. Goed ingevoerde waarnemers wijzen in de eerste plaats echter op de parlements- en lokale ‘verkiezingen’ die Rusland op 18 september houdt, inclusief op de bezette Krim. Het Kremlin heeft ervoor gezorgd dat er nauwelijks oppositiepartijen meer zijn, maar een hard Russisch optreden tegen een vermeende agressor is natuurlijk altijd mooi meegenomen.
Ook is er het tegenvallende resultaat van Rusland’s interventie in Syrië, waar de Russische bevolking niet echt warm voor loopt. Ten derde viert Oekraïne op 25 augustus 25 jaar onafhankelijkheid van de Sovjet-Unie. Voor Poetin is het van belang de aandacht daarvan af te leiden en de feestelijkheden te verstoren. Dan zijn de laatste Oekraïense macro-economische cijfers opmerkelijk positief en is het opvoeren van militaire dreiging een probaat middel om ook hier roet in het eten te gooien. Tenslotte kunnen Poetin’s dreigingen een poging zijn om op de G20-top van 4-5 september een één-op-één ontmoeting met Obama te krijgen en een ‘regeling’ van het Donbas-probleem overeen te komen, waarmee hij kan bewijzen onmisbaar te zijn op het wereldtoneel.
De meeste serieuze waarnemers verwachten geen nieuw grootschalig Russisch militair offensief in Oekraïne. Daarvoor zijn internationaal politiek de risico’s voor Rusland te groot en heeft het onvoldoende troepen. Beperkte militaire acties zijn echter geenszins uit te sluiten. Of die nu plaats vinden of niet, Europa heeft absoluut geen behoefte aan landen die met militair geweld blijven dreigen na eerder zo’n middel te hebben ingezet voor het unilateraal veranderen van internationaal erkende grenzen. Europa is slechts gebaat bij samenwerking tussen landen die actief werken aan de opbouw en versterking van democratische rechtstatelijke samenlevingen waarin het recht voor allen primeert en niet de willekeur van enkelen.
Actieve economische samenwerking tussen West-Europa en Rusland is in beider belang. Die kan er echter pas komen wanneer Rusland bezet Oekraïens gebied opgeeft, ophoudt zijn buren te bedreigen en er harde garanties komen een voor niet-inmenging in hun binnenlandse aangelegenheden.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.