Hoera voor de sociale partners?

Ineens lag het er dan: het sociaal akkoord. Het bleek ook nog eens op een symbolische plek tot stand te zijn gekomen; een locatie van het Haagse Mondriaan College, waar mbo-ers worden opgeleid.

Het werkstuk van werkgevers en werknemers oogt aangenaam. Wie weet wordt het net zo belangrijk als het legendarische akkoord van Wassenaar dat Nederland uiteindelijk uit de put van de jaren tachtig heeft getrokken.

Rutte en Asscher zoeken sinds donderdagavond de camera’s op om daar dapper te glunderen, maar in feite zijn zij door de sociale partners stevig tot de orde geroepen. Bijna alle noodlottige plannen, die de VVD en de PvdA onder leiding van Kamp en Bos vijf maanden terug met elkaar hebben afgekaart, zijn van tafel. Waar het kabinet angst en onrust zaaide onder de bevolking, wordt er nu zekerheid geschapen.

En je kun zeggen wat je wil, maar Rutte houdt zich kranig. Als je hem hoort, heeft hij de ontmanteling van zijn regeerakkoord zelf verzonnen. Het zij hem gegund nu zoveel onheil is voorkomen. Tel maar op:   Wie zijn baan kwijt raakt, hoeft niet te vrezen voor de financiële ondergang binnen een jaar. De WW – al eerder uitgekleed, dat is waar – blijft voorlopig in zijn oude vorm bestaan. Dat werknemers daar tot tien euro per maand aan premie voor moeten betalen, is alleen maar goed. Dat maakt de werkloosheidsuitkering minder kwetsbaar. Politieke avonturiers kunnen er niet zo gemakkelijk greep op krijgen.   Ook het voorlopig behoud van het ontslagrecht in zijn huidige vorm ondersteunt het vertrouwen van de burger in de toekomst. Voorkomen wordt zo dat werkgevers op grote schaal oudere werknemers dumpen om er mensen met een onzeker flexcontract voor in de plaats te nemen. Een serieuze ondernemer met gevoel voor kwaliteit en continuïteit doet zulke dingen natuurlijk niet, maar het is goed dat hij door een stevig ontslagrecht beschermd wordt tegen de oneerlijke concurrentie door uitbuiters. Dat er korte metten gemaakt wordt met de nullijn in de zorg, is een fraaie kers op deze taart.   Hoera voor de sociale partners? Eentje in ieder geval. Nog steeds is niet écht duidelijk wat er gaat gebeuren om de belabberde positie van jongeren op de arbeidsmarkt te verbeteren. De afgelopen jaren hebben werkgevers allerlei manieren gevonden om hún sociale zekerheid te ondermijnen: ze zwalken van het ene tijdelijke contract naar het andere. Zo kunnen zij voor zichzelf niets beklijvends opbouwen. Daar gaat de hele economie op de middellange termijn een hoge prijs voor betalen. Mensen zonder economisch fundament onder de voeten zijn immers overvoorzichtige consumenten.

De sociale partners hebben laten weten dat ze maatregelen willen tegen “uitwassen”. Alles hangt er van af hoe zo’n “uitwas” wordt gedefinieerd. ‘The proof of the pudding is in the eating,’ zeggen de Engelsen. Het zou me niet verbazen als hij ondanks een toefje slagroom op de top voor jongeren toch bitter smaakt.   Tenslotte zijn er de arbeidsgehandicapten. De werkgevers zalven over een vrijwillig quotum van 100.000 banen. Hier past een “eerst zien, dan geloven”. Het zou beschamend zijn als staatssecretaris Jetta Klijnsma toch de sociale werkvoorziening ontmantelt als in de praktijk de dan ontslagen werknemers afhankelijk worden van welwillendheid in het bedrijfsleven.   Ondanks deze kanttekeningen is er voor de burger reden om weer een beetje moed te vatten. De sociale partners hebben er samen voor gezorgd dat de maniakale fixatie op een tekort van drie procent geen zin meer heeft. Die verbant verstandig Nederland voortaan naar de fractiekamer van D66.