Hommeles binnen de PvdA

De jacht is geopend. Zo kan het wel gesteld worden. De berichten over het functioneren van Job Cohen volgen elkaar nu in rap tempo op. Maar met een leiderschapswissel is de PvdA niet gebaat. Het zou een ontkenning zijn van de veel dieperliggende problemen binnen de PvdA. Het ontbreken van een standvastige koers en een duidelijk gezicht.

Ik ken een partij die enige jaren geleden met hetzelfde probleem kampte. Opstand in de fractie, opstand in de partij, complete verdeeldheid en een fractievoorzitter waarvan de ‘kop’ werd geëist. Sterker nog. In het volle licht van de pers werd een zware veldslag geleverd door uitdager Verdonk. Rutte bleef echter aan en hield vast aan zijn koers. De fractie is opgeschoond en alle verwijten zijn verdwenen als sneeuw voor de zon.

De denkfout is dat men de problemen van de PvdA projecteert op 1 persoon. Zou de PvdA als donderslag bij heldere hemel ineens beter functioneren als er een andere fractievoorzitter is? De problemen binnen de PvdA gaan dieper. Juist de verdeeldheid van de fractie spreekt boekdelen. Het is geen team. Ieder heeft zijn eigen opvatting over welke koers er gevaren moet worden. Monasch die openlijk rebelleert, Timmermans die in zijn mail wel kritiek uit, maar geen oplossingen biedt. Slechts vage bewoordingen.

De koers van Spekman ligt duidelijk dichter tegen de SP aan. De progressieve zijde van de PvdA voelt zich hierdoor in het nauw gedreven en komt in opstand. Geen SP-Light roept Timmermans. Maar wat is de PvdA dan wel beste Frans? De huidige koers van de PvdA is een van vervreemding van de oorspronkelijke achterban. Het congres van de PvdA was met de keuze van Spekman klip en klaar. Terug naar de roots. Maar welke waren dat ook alweer? Alleen de arbeider of toch ook de middenklasse. Het is in de huidige tijd van polarisatie een moeilijk verhaal om bruggen te bouwen. De kiezer is dermate kritisch en fel geworden dat een partij moet kiezen tussen een van beide kanten. Halverwege gaan staan wordt als slap en besluiteloos gezien. Als dan ook de fractie zelf niet meer weet waar ze naar toegaat, haakt de kiezer af.

De PvdA doet er beter aan, en zeker de fractie, om nu eens en voor altijd een duidelijke koers af te spreken en die gezamenlijk uit te dragen. Afbranden van je fractievoorzitter, is feitelijk jezelf afbranden. Het is het uiterste brevet van onvermogen van een fractie om gezamenlijk, als team, op te trekken en de kiezer met een overtuigend verhaal naar je toe te halen. Als een partij in de Tweede Kamer niet aansprekend en overtuigend is, hebben allen gefaald en niet alleen de fractievoorzitter