Homoseksueel in Europa: Bulgarije en Roemenie

Er zijn maar weinig Europese landen waar het “wij zijn Europeaan” gevoel zo sterk is als in Roemenië en Bulgarije. Desondanks gaat deze ‘euforie’ niet op voor veel homoseksuelen in deze landen. Sinds de toetreding van Roemenië en Bulgarije tot de Europese Unie voldoen de twee buurlanden wel aan een aantal basisrechten, maar in de praktijk is hier (nog) weinig van te merken. Heel Roemenië telt tot nu toe twee gayclubs, welke ook nog eens hermetisch van de buitenwereld zijn afgesloten. Hoewel een nachtelijke wandeltocht door Boekarest of Sofia vaak veiliger blijkt dan een uitstapje in het centrum van Rotterdam, kun je als homo maar beter doen alsof je van ‘de goede kant’ bent.

Homoseksueel in Europa deel 1: Roemenië-Bulgarije

Eind 2011 hielp ik mijn vriendinnen Nilay Ceber en Laura van der Steen met een kort filmpje over de positie van homoseksuelen in Roemenië. We spraken met Horace Birca, uitbater van (toen nog) ’s Lands enige gaycafé Soho Club. Deze ondergrondse trekpleister voor andersgeaarden is vernoemd naar de legendarische club in de Amsterdamse Reguliersdwarsstraat. Volgens hem is het niet gek dat de acceptatie nog niet zo ver is als in veel West-Europese landen. “Waarom zou een Roemeen zich druk maken over een klein groepje homoseksuelen terwijl ze zelf elke dag moeten zorgen dat er eten op tafel komt?” Daar valt natuurlijk iets voor te zeggen. We spraken ook met de 18-jarige Mircea ‘Sasha’ Dinescu: geboren en getogen in Boekarest. Dankzij zijn welvarende moeder, die architect is, kreeg hij de kans om te gaan studeren in het tolerantere Londen. Mircea geniet nu een opleiding tot modeontwerper en loopt het liefst op hoge hakken. In zijn thuisland word hem dat niet altijd in dank afgenomen. “Een keer was ik in een winkelcentrum in Boekarest en werd ik in elkaar geslagen. Gewoon, omdat ik er niet zo hetero uitzie”, vertelt Mircea ons teneergeslagen. Uitbater Horace bevestigt dat: “Als je naar de burgers gaat met de vraag wat ze van LGBT-rechten vinden, zeggen ze natuurlijk ‘Fuck the gays. Die zijn ziek. Ik heb échte problemen’.”

Tot 2000 was homoseksualiteit zelfs een strafbaar feit in Roemenië en Bulgarije. Het is dan ook wel te verklaren dat de meeste Roemenen hier (nog) niets van willen weten. Twaalf jaar wettelijke legaliteit is een relatief korte periode voor twee landen waarvan de geschiedenis teruggaat tot de oudheid. Tel daar de oppermachtige orthodoxe kerk bij op en het feit dat beide landen zich, na een jarenlange communistische dictatuur, nog altijd in de opbouwfase bevinden. Toch zullen de Roemen en Bulgaren zich in rap tempo verder moeten ontwikkelen om aan de wensen (/ eisen) van West-Europa te voldoen. Toegegeven: dat kan langer duren dan we in het westen willen, maar de huidige situatie is altijd beter dan die van de dictaturen van wijlen Nicolae Ceaușescu en Todor Zjivkov. Met enige dank aan de Europese Unie.