Hugo de Jonge schuift de verantwoordelijkheid van zich af

Regeren is vooruitzien. Over een half jaar trekt Hugo de Jonge de lijst van het CDA. In dat licht moet de “gereedschapskist” worden gezien die hij door zijn Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft laten vullen voor de veiligheidsregio’s. Hun voorzitters mogen als de nood aan de man komt heftige maatregelen nemen: horeca en theaters op slot, avondklok, verbod op verkoop van alcohol na zonsondergang, thuiswerken verplicht, alleen nog noodzakelijke reizen met het openbaar vervoer, mondkapjes voor alles en iedereen.

Daar maak je geen vrienden mee, met zulke maatregelen. Je haalt de lol uit het leven en – wat erger is – je berooft honderdduizenden mensen van hun bestaansbasis. Die vergeten dat niet. Het blijft aan je kleven. Daar win je in maart geen verkiezingen mee.

Vandaar dat minister de Jonge de heftige bevoegdheden het liefst afschuift op de plaatselijke autoriteiten. Bijkomend voordeel: de voorzitters van de veiligheidsregio’s zoals burgemeester Aboutaleb van Rotterdam en burgemeester Bruls van Nijmegen hebben behoorlijk de vrije hand. Als straks de noodwet er door is, moet Hugo de Jonge zich voor vergelijkbare maatregelen verantwoorden bij de Tweede Kamer, die hem eventueel terug kan fluiten. Dan sta je als minister toch hevig te kijk. Je wordt de oren gewassen door oppositieleiders die je het in de verkiezingsstrijd nog een keertje inpeperen. Nee, laat die burgemeesters dat maar doen van die avondklok en zo. Hugo wast zijn handen in onschuld.

Het is natuurlijk een schandaal. Nederland is zo klein dat regionale maatregelen van zwaar kaliber allerlei ongewenste effecten hebben. Wie de avondklok of de nachtelijke droogleggingen wil vermijden, reist gewoon een veiligheidsregiootje verder. Grote lockdown-achtige dingen moet je landelijk regelen, willen ze effect hebben en wil er enige democratische controle mogelijk zijn op de afgekondigde vrijheidsbeperkingen. Het is een nog groter schandaal dat premier Mark Rutte zijn minister voor coronazaken met dit duikgedrag laat wegkomen. Hij denkt waarschijnlijk dat de paraplu die Hugo de Jonge heeft opgestoken, groot genoeg is om ook hem droog te houden.

De veiligheidsregio’s zouden voor deze eer feestelijk moeten bedanken. Het is wellicht een goed idee als de minister van hen nog eens te horen krijgt wat nu precies de kern van zijn baantje is, dat hij en niemand anders de opperste probleemeigenaar is. De veiligheidsregio’s voeren het beleid uit en geven er een lokale kleur aan. Verder gaat hun verantwoordelijkheid niet.

Is Hugo de Jonge een haartje bedonderd ZIJN verantwoordelijkheid zo af te schuiven. En dat heeft dan de pretentie het politiek gezicht te zijn van de christendemocratie. Zijn partijgenoten zijn er mooi klaar mee.