Indrukwekkende grafiekjes

Ons ontzag voor de wetenschap doet ons nog eens de das om. Op de meest uiteenlopende momenten wordt de wetenschap van stal gehaald om gelijk en ongelijk te bewijzen. “Onderzoek toont aan dat dit product het collageen in de huid versterkt.” Nou vergeet het maar, er bestaan geen cosmetische smeerseltjes die door ze op de huid te smeren de huid sterker maken. Zonde van je geld en trap er niet in. Echte wetenschap is er niet echt aan te pas gekomen.

En wat op basis van onderzoeken al niet over allerlei voedingsmiddelen beweerd wordt is ook niet mis. Het gaat bij gezondheid echter nooit om voedingsmiddelen alleen, maar om de combinatie ervan op je bord (de voeding dus), het weglaten wat echt te belastend is voor je systeem en dan in samenhang met voldoende beweging. Dingen uit dat geheel isoleren is zeer onwetenschappelijk.

Ook artsen worden er vaak wetenschappelijk ingeluisd want artsen zijn net echte mensen. Omdat belangen meespelen bij wat er uit een onderzoek komt kan de wetenschap ook wel eens een beetje beïnvloed worden. Een van de trucs is het plaatsen van veel grafieken in een onderzoeksverslag. Wat er zo uit de computer komt rollen ziet er al snel indrukwekkend uit. Daarbij stuiten we op een universele ontdekking. Wetenschap gaat niet alleen om presentatie van uitkomsten, maar ook om de aankleding.

In een onderzoek door het Cornell Food and Brand Lab onder patiënten werden wel of juist niet grafieken en formules toegevoegd aan informatie uit een onderzoek over geneesmiddelen. Toevoegen van grafieken en formules zorgde voor 96,6 procent geloof in de effectiviteit van de medicijnen. Zonder de grafiek ging het om 67,7 procent. Ligt het aan de mensen en hun enorme vertrouwen in de wetenschap en het gemak waarmee ze te bedonderen zijn? Of ligt het aan degenen die de grafieken aan de informatie toevoegen met het idee zo betrouwbaarder en wetenschappelijker te lijken?

Moeten we altijd argwanend zijn? Dat leidt er op den duur toe dat we niets meer geloven en zelfs gaan twijfelen over de waarde van vaccinatie. Daarom is het dan ook juist dat wetenschappelijk onderzoek aan de strengste voorwaarden moet voldoen en dat enige belangenverstrengeling uit den boze is.

 

Het laatste boek van Ivan Wolffers is ‘Als de tijd voor altijd stil zou staan ‘

Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Ivan schrijft voor Joop elke dag een Gezond Weetje van de Dag:  klik hier voor een overzicht