Buma moet worden teruggefloten

‘Daar hebben we onze eigen SP’er!’ zei een prominente partijgenoot niet lang geleden tegen me tijdens een CDA-partijcongres. Kennelijk bestaat het beeld bij enkelen dat ik een ‘linkse rakker’ ben die zich graag inzet voor de meeste kwetsbaren in de samenleving. Dat stempel krijgen christendemocraten die pleiten voor waardegedreven politiek vanuit het midden, verbinding en vanuit solidariteit met de medemens in deze gure, centrumrechtse tijden helaas al snel. Tijden waarin het belang van het grootkapitaal wordt verheven boven dat van de kleine man. En dat terwijl één van de grondleggers van het huidige CDA, Abraham Kuyper, zich juist hard maakte voor ‘de kleinen luyden’: arbeiders, middenstanders en boeren. Het pleasen van multinationals door de dividendbelasting af te schaffen in plaats van te investeren in het onderwijs en onderwijzers staat haaks op die christendemocratische traditie.

Noden in het primair onderwijs Tijdens het meest recente CDA-partijcongres van 4 november jl. pleitte ik samen met een aantal anderen tevergeefs om de in het regeerakkoord opgenomen afschaffing van de dividendbelasting alsnog te annuleren. De daarmee vrijgekomen 1,4 miljard euro zouden dan geïnvesteerd kunnen worden in het primair onderwijs. Een sector waar het water al lang aan de lippen van menig leerkracht komt. De actiegroep ‘PO in Actie’ heeft niet voor niets ongekend veel draagvlak met haar pleidooi voor minder werkdruk en meer salaris. Samen met mijn onderwijscollega’s stond ik zelf ook op 5 oktober in het Haagse Zuiderpark tijdens de landelijke staking. We maken ons enorm zorgen over het huidige, maar vooral over het toekomstige onderwijs. En niet alleen door de werkdruk en het salaris. In 2025 verwachten we in het primair onderwijs een tekort van tienduizend fulltime leraren. Voor mij is onderwijs de bakermat van onze beschaving. Zonder leraren geen onderwijs en zonder onderwijs kunnen wij de burgers van morgen niet vormen en niet ondersteunen in hun persoonlijke talentontwikkeling. Het kabinet Rutte III zegt te willen investeren in het primair onderwijs, maar voert tegelijk bezuinigingen van Rutte II door en laat de grootste investeringen pas plaatsvinden in 2021. Het urgentiebesef is totaal afwezig bij de vier coalitiepartners. Het primair onderwijs wordt in de beeldvorming weggezet als een stelletje zeurende kleuters die de politiek willen ‘chanteren’ door nieuwe stakingen uit te roepen.

Chantage door CEO’s Maar de echte chantage komt niet van basisscholen, noch van leerkrachten, schoolleiders of onderwijsassistenten. Nee, het zijn de CEO’s en CFO’s van bedrijven als Unilever en Shell die de politieke onderhandelaars het mes tegen de keel hebben gezet. Géén van de vier coalitiepartijen heeft in haar verkiezingsprogramma gepleit voor afschaffing van de dividendbelasting. In de verkiezingscampagne en daarbij horende debatten was dit absoluut geen onderwerp van discussie. En toch is het onderdeel van het regeerakkoord. Kiezers – en leden van deze politieke partijen – hebben totaal geen invloed kunnen uitoefenen op dit besluit en Rutte’s uitleg rammelt volgens menig econoom aan alle kanten. “Ik zie het als onderdeel van mijn werk als minister-president om de gesprekken over het Nederlandse vestigingsklimaat ook met het bedrijfsleven te voeren, net zoals ik bijvoorbeeld ook met sociale partners over ons arbeidsmarktbeleid spreek en met agenten over de veiligheid in Nederland”, schrijft de premier aan de Kamer die overigens niet met leraren spreekt over het onderwijs in Nederland.

Het is ook maar zeer de vraag of de grote multinationals ons land zullen verlaten als de dividendbelasting in stand blijft. Feitelijke onderbouwing voor de vermeende causale relatie tussen afschaffing dividendbelasting en de aantrekkelijkheid van ons vestigingsklimaat levert Rutte namelijk niet. Daarbij zeg ik ook: laten we de voorkeur geven aan werkgevers die oprecht zich in Nederland willen vestigen en waarden willen toevoegen aan onze maatschappij. Werkgevers die vanuit intrinsieke motivatie bijvoorbeeld investeren in maatschappelijk verantwoord ondernemen, in banen voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt en in duurzaamheid. Daar wordt ons land op lange termijn pas écht beter van. De ontzieling van de politiek is compleet als politici zich overleveren aan de grillen van het grootkapitaal en gevoelig zijn voor verkapte dreigementen van bedrijven zonder hart voor ons land.

Aanpassing regeerakkoord ‘Wie zijn mening niet bijstelt, heeft zelden iets geleerd.’ Zomaar een uitspraak die in het onderwijs wel eens te horen is. Het vorige kabinet Rutte II wist daar overigens wel raad mee. Toen de inkt van het regeerakkoord tussen de VVD en PvdA in 2012 amper droog was, kwamen VVD-leden massaal in opstand tegen de inkomensafhankelijke zorgpremie. “Dit kan niet doorgaan. Rutte moet teruggefloten worden”, zeiden vele liberalen toen. Het gevolg: het regeerakkoord werd alsnog aangepast. Het zou CDA-leden sieren als zij in 2017 een vergelijkbaar signaal afgeven: