Jongenspret

In relaties gaat het vaak zo: de man wil lekker voor de tv hangen met een biertje, la-di-da, of een beetje rommelen op zolder, pom-tie-dom. De vrouw gaat mekkeren: Denk je er nog wel aan…? Hoe moet dat dan straks…? Wie moet er dan zorgen dat…? Mannen willen het gewoon leuk hebben, geen gedoe. Vrouwen denken aan verantwoordelijkheden, verplichtingen en aan later. Ze lezen boeken over heel boeddhistisch in het hier-en-nu leven, terwijl mannen dat allang dóen.*

Mannen produceren meer dopamine als ze leuke dingen doen, zoals hard rijden, sport kijken en drinken. Daardoor genieten ze meer van die dingen. Mannen kijken minder ver vooruit. Zoals Jerry Seinfeld constateerde: ‘Als we een leuke vrouw zien, dan toeteren we naar haar vanuit de auto of we roepen wat vanaf de bouwsteiger. Dat zijn de beste ideeën waar we tot dusver mee gekomen zijn!’ Vergelijk dat eens met vrouwen, die zich suf lezen in vrouwenbladen en met vriendinnen bespreken hoe ze hun interesse voor een man laten blijken.

Zeuren In de evolutie was het voor vrouwen belangrijker niet pardoes alles te doen waar ze zin in hadden, maar beter na te denken. Bijvoorbeeld over seks: als een vrouw zwanger wordt, kan ze gelijk negen maanden lang niet meer zwanger worden van een ander – anders dan bijvoorbeeld kippen, die het zaad van een haan er doodleuk weer uit schudden als ze even later een leuker exemplaar tegenkomen.

Mensenvrouwen kunnen dat niet, dus ze moeten een man zeer zorgvuldig kiezen, een beetje zoals ze dat ook doen met schoenen. Ook moesten vrouwen in de evolutie vaker hun eigenbelang opzij zetten ten behoeve van de kinderen. Het talent tot vooruitkijken, plannen en jezelf beheersen heeft zich zodoende bij vrouwen beter ontwikkeld. Op school zijn meisjes beter in het uitstellen van pleziertjes ten behoeve van schoolwerk.** Later, als ze groot zijn, betrekken ze anderen in hun plannetjes en zeuren ze meer – voor ieders bestwil.

Lol maken Mannen zijn meer ingesteld op het hier-en-nu en op plezier maken. Dat vooruitdenken van vrouwen vinden ze hinderlijk – en soms terecht. Maar níet als het gaat om echt grote beslissingen met verstrekkende gevolgen. Bedenk dat uitgerekend mannen het meest bepalen wat er in de wereld gebeurt. Mannen leiden grote bedrijven, banken en landen. Het is al vaker gezegd: als vrouwen aan het hoofd stonden van banken, was de kredietcrisis er niet geweest. Een vrouw zou nooit zeggen: ‘Joh, ik snap ook niet precies hoe dat financiële product werkt, maar doe niet zo moeilijk: de kassa rinkelt! Everybody happy!’

Een vrouw wil weten van de hoed en de rand. Een vrouw gaat gerust moeilijk doen en houdt zich niet in omdat anderen lol willen hebben. En dat is nu juist een uitstekende eigenschap als het gaat om beslissingen die veel mensen aangaan en die lange-termijn-gevolgen kunnen hebben – bijvoorbeeld met betrekking tot de financiële crisis, de voedelcrisisis, de klimaatcrisis, de energiecrisis. Met dank aan alle mannelijke leiders die ons veel gewin en genoegen hebben gebracht. Tot het een crisis werd.

Leiderschap Echt leiderschap vraagt dat je mensen uit hun comfortzone haalt, omdat je een brug bouwt naar een andere wereld – een wereld die nog niet voor iedereen in beeld is, maar waar goede leiders met hun ruimere blik en hun visie ons naartoe loodsen – onder protest en gepruttel, want het volk wil het leuk hebben, maar kijkt niet verder dan z’n neus lang is. Een leider is iemand die pijn kan toedienen***, omdat hij de samenleving verandert en vernieuwt. Dan heb je niks aan die lekkere dopamine.

Helaas hebben mannen nog altijd meer te zeggen over het landsbeleid, terwijl in de thuissituatie juist de vrouwen vaak de broek aan hebben. Dat is verkeerd-om, vind ik. In ons persoonlijke leven, in onze kleine kring, bij het organiseren van etentjes, verjaardagen en vakanties, moeten we meer doen wat de mannen willen. Genieten van het hier-en-nu, niet zeuren en elkaar niet lastig vallen met ‘gedoe’. La-di-da, pom-tie-dom. Maar in de politiek, waar het gaat om de toekomst en waar de negatieve gevolgen van jongenspret vaak onomkeerbaar zijn, moet het juist omgekeerd.

Noten *Overal waar ik zeg ‘mannen’ of ‘vrouwen’ bedoel ik: de meeste, gemiddeld, of vergelijkenderwijs. Natuurlijk zijn het overlappende verdelingen en zijn er ook veel uitzonderingen en veel overeenkomsten tussen beiden seksen. Het is dus net zoiets als wanneer ik zou zeggen: mannen zijn langer, of mannen hebben meer testosteron.

* *Bembenutty, H. (2009). Academic delay of gratification, self-regulation of learning, gender differences, and expectancy-value. Personality and Individual Differences, 46, 347–352.

***  www.volkskrant.nl/vk/nl/2844/Archief/archief/article/detail/1047275/2010/ 11/06/Het-is-totaal-niet-lonely-at-the-top.dhtml

Deze column is ontleend aan het net verschenen boek Liefde, lust en ellende  van Roos Vonk; Maven Publishing, 2016.