Kapitaaleisen banken omhoog

Gisteren heb ik de minister van Financiën gevraagd om de kapitaaleisen van banken in Nederland te verhogen. Banken moeten straks volgens de nieuwe Basel III regels meer kapitaal gaan aanhouden, zeven procent. De financiële crisis is voor een groot deel veroorzaakt doordat banken handelden zonder dat ze de daarvoor benodigde reserves hadden. Dit voorkom je door een minimum aan kapitaal verplicht te stellen voor elke bank. De vraag is echter of de algemeen bijgestelde grens ver genoeg gaat. De Basel III eisen zijn voor alle landen hetzelfde. Maar Nederland is een land met een hele grote bankensector en daarom extra gevoelig voor financiële zeepbellen.

Nederland is vergelijkbaar met Zwitserland, een klein land met een grote internationale bancaire sector. Daar gelden kapitaaleisen van twintig procent. Ook in Engeland kiest men voor kapitaaleisen hoger dan Basel III, tien procent. Dat is heel verstandig en heel goed mogelijk, omdat de Basel-eisen minimumeisen zijn; het laat landen vrij om hogere eisen te stellen.

De bankenlobby beweert dat een hogere kapitalisatie negatieve gevolgen kan hebben voor de kredietverlening, of voor de tarieven. Het Basels comité en ook het Centraal Planbureau ontkennen dat echter. Ook hoogleraar Arnoud Boot is van mening dat de voordelen van hogere eisen veel groter zijn dan de nadelen. Ik hoop snel positief antwoord op de vragen te krijgen, en zal anders zelf een initiatief nemen.

Hieronder de vragen die ik de minister heb gesteld: Kent u het artikel: ‘Juist risicovolle banken zijn dure banken’?

Is het waar dat Nederland tot de drie landen behoort waar de omvang van bankbalansen ten opzichte van het nationaal inkomen het allerhoogst is? Is het waar dat de Baselse kapitaaleisen minimumeisen zijn, en dat het Nederland geheel vrij staat om hogere eisen te stellen?

Kent u de analyse van de Bank of England die stelt dat een kapitaaleis van ruim tweemaal ‘Basel III’ wenselijk is, en kent u de conclusies uit het Vickers-report? Wat is op beide analyses uw reactie?

Is het waar dat de Zwitserse toezichthouder een kapitaaleis van 20% stelt? Deelt u de mening van de auteurs dat Nederland met zijn financiële sector van meer dan vijfmaal het nationaal inkomen Zwitserland moet volgen en veel hogere kapitaaleisen moet afdwingen? Zo nee, waarom niet?

Deelt u de mening van de bankenlobby IIF dat hogere kapitaaleisen tot minder kredietverlening leidt, of deelt u de mening van het Basel III comité en ook het Centraal Planbureau dat dit effect hoogstens zeer tijdelijk is en op lange termijn gering, omdat de kosten van vreemd vermogen voor veiliger banken lager komen te liggen?

Deelt u bovendien de mening van de auteurs van bovengenoemd artikel dat de kosten van hogere kapitaaleisen door banken worden overschat, en dat onterecht de baten in de vorm van veiliger banken buiten beschouwing blijven? Bent u van plan om voorbereidingen te treffen om in Nederland hogere kapitaaleisen te stellen, conform Zwitsers voorbeeld? Zo nee, waarom niet?