Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Klimaatbeleid gaat bij Rutte kopje onder in moeras van incompetentie

  •  
20-11-2019
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
Klimaatstaking in Maastricht

© ANP

Rutte is een bangerd en mist overwicht, inzicht en vooral visie om het klimaatbeleid in goede banen te leiden, schrijven Joost Smiers en John Huige.
Het moge duidelijk zijn dat dit kabinet niet opgewassen is tegen klimaatcrisis, CO2, Pfas en het vele dat daarmee samenhangt. Als je deze problemen jarenlang allemaal voor je uit geschoven hebt, dan kom je van een koude kermis thuis. De oppositie zal het kabinet – hopelijk – het vuur na aan de schenen leggen. Men moet echter vrezen dat dat geen soelaas zal bieden, want deze regering is niet in staat om zulke complexe problemen op te lossen.
Ze kunnen het gewoon niet. Welk creatief idee dan ook sneuvelt bij dit kabinet in het moeras van incompetentie en het vasthouden aan het geloof in de wonderen van de vrije markt. Rutte mag wel zeggen dat dit Chefsache is, maar dan wel van een afwezige chef; hij is een bangerd en mist overwicht, inzicht en vooral visie om dit in goede banen te leiden.
De huidige crisis vraagt om: – creatief denken om tot oplossingen te komen; – die in samenhang te brengen; – en gezag te generen waardoor maatregelen een breed draagvlak in de samenleving krijgen.
Commissaris Klimaatwelzijn Als de huidige regering te veel blijk van onvermogen heeft afgegeven, dan is het nu tijd om na te denken over alternatieven. Daarbij springen twee mogelijkheden in het oog. Als eerste kan de vergelijking gemaakt worden met de waterveiligheid waarvoor we de Deltacommissaris hebben. Deze heeft een zeer ruim beleidsmandaat en voldoende jaarlijkse middelen.
Voor het klimaatbeleid, in de ruimste zin van het woord, kan gedacht worden aan een Commissaris Klimaatwelzijn. Die kan een einde maken aan de huidige versnippering van het beleid, aan de voortdurende pogingen om de kool, de geit en de bouwkranen te sparen, en aan de voortdurende sabotage van creatieve en rechtvaardige voorstellen. Zo’n Commissaris kan het creatief denken om tot oplossingen te komen faciliteren, kan samenhang brengen in beleid, en gezag teweeg brengen waardoor pijnlijke en moeilijke beslissingen voor grote delen van de bevolking en voor betrokkenen aanvaardbaar worden. Democratisch geformuleerde volmachten kunnen daarvoor de benodigde beleidsruimte scheppen.
Regering van nationale eenheid Een verder reikende mogelijkheid om de huidige impasse te doorbreken is te opteren voor een regering van nationale eenheid. Tot de komende verkiezingen gaat een breed samengestelde ploeg – die vele maatschappelijke stromingen in zich herbergt – aan de slag om, met meer gezag dan de huidige regering, integraal beleid te voeren. Door de brede samenstelling wordt het mogelijk veel verschillende klimaat- en sociale vraagstukken en de scheve inkomensverdeling in samenhang tot oplossingen te brengen. Het brede spectrum van maatschappelijke belangen op lange termijn is de leidraad. Dat is precies wat bij het huidige kabinet ontbreekt.
Uiteraard kan een effectief en rechtvaardig klimaatbeleid niet losgezongen blijven van de regionale, Europese en mondiale context. Een regering van nationale eenheid die niet al te vast gehecht zit aan de traditionele partijen kan zich veroorloven om gedurfde mondiale initiatieven te steunen en zelfs uit te lokken. Tegelijk mag zo’n kabinet van nationale eenheid niet vergeten dat de grote, uitdagende en waarschijnlijk zegenrijke transformatie waar we voor staan niet gerealiseerd kan worden als belastingontwijking- en ontduiking strijk en zet zijn en de belastingparadijzen onverminderd floreren. Een sociaal klimaatbeleid kan niet gerealiseerd worden zonder consequent en stevig belastingbeleid.
Zwartkijkerij Bovendien staat als een paal boven water dat de migratiegolven die ons te wachten staan veel te maken hebben met de onrechtvaardige mondiale handelsverhoudingen. Het kan niemand verbazen dat klimaatbeleid het kind van de rekening is in landen die economisch voortdurend aan het kortste end trekken. Dat heeft vergaande gevolgen voor de levensomstandigheden van aanzienlijke delen van hun bevolking. Als de situatie uitzichtloos is dan liggen pogingen tot migratie voor de hand, hoe illusoir het optimisme daarover ook is. Als we het aandurven om een regering van nationale eenheid, of een vergelijkbaar politiek instrument, voor enkele jaren te installeren moet een van de taken daarvan zijn te zorgen dat landen in de armere delen van de wereld zich normaal kunnen ontwikkelen.
We zijn er stellig van overtuigd dat een breed samengestelde regering van competente mensen in een paar jaar tijd een ongelooflijk élan kan genereren, en een einde kan maken aan de zwartkijkerij die het huidige klimaatbeleid teistert.
Joost Smiers en John Huige zijn medeauteurs van Macht van de megaonderneming. Naar een rechtvaardige internationale economie. Zij zijn respectievelijk politicoloog en politiek econoom.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.