Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Komrij en gereformeerd misbruik

  •  
16-02-2012
  •  
leestijd 5 minuten
  •  
99 keer bekeken
  •  
BNNVARA fallback image
Is Joop doorgeslagen?
Schrijver Gerrit Komrij haalde in NRC uit naar Joop vanwege ‘De onvermijdelijke dood van het papieren boek’ en Refoweb valt ons aan vanwege ‘Gereformeerden: Incest? Dat lossen we zelf wel op’.
In NRC schrijft Gerrit Komrij een boze maar grappige column over me omdat ik heb durven stellen dat het papieren boek zal verdwijnen. De grootste grap schuilt echter – onbedoeld – in de eerste regel: “U weet misschien niet wie Francisco van Jole is. Volgens Wikipedia heeft hij….” Wikipedia! Een kleine stap terug in de vorige eeuw en Komrij had uit zijn boekenkast een deel van een lijvige encyclopedie gepakt om iets op te zoeken “wat u niet weet”. Hoe vaak zou hij die boeken nog raadplegen? 
Ook als door een wesp gestoken reageerde deze week Refoweb op het verhaal over de incest-doofpot in gereformeerde kringen. Joop zou ‘selectief’ te werk zijn gegaan. 
Dit gebeurde er: Vorige week was ik op zoek naar informatie over het broekverbod dat sommige gereformeerde scholen hanteren en kwam al googlend op Refoweb terecht. Ik las er de vraag van iemand over een incest-situatie. Het antwoord wekte verbazing omdat de dader vrijuit ging. Althans, nergens werd gesteld dat het belangrijk was om aangifte te doen.
We spraken er over op de redactie en begonnen verder te zoeken. Dat patroon – geen beroep op justitie – keerde opvallend vaak terug. Ik herkende het uit de verhalen van mijn jeugd. In het overwegend gereformeerde dorp waar ik opgroeide kon jarenlang vreselijk misbruik plaatsvinden omdat iedereen zweeg. 
We wilden de verzamelde informatie voorleggen aan andere hulpverleners om hun oordeel te vragen. Maar voordat we daar aan toe kwamen, verscheen het rapport van Movisie dat precies bevestigde wat we op Refoweb constateerden: “Opvallend is dat de respondenten nauwelijks de mogelijkheid noemen voor de kerkgemeenschappen om melding te doen bij de politie.” Daarop besloten we onze bevindingen direct te publiceren, samen met de conclusies uit het rapport De Mantel der Liefde.
Inmiddels heeft Refoweb gereageerd. Met een plaatje ‘fail’ wordt de beschreven praktijk ontkend. Joop zou selectief te werk zijn gegaan. “We helpen JOOP graag een handje met hun onderzoekmethode: Een uurtje zoeken in de vragenrubriek leverde 14 aanbevelingen voor een aangifte op,” schrijft de site.
Als eerste voorbeeld citeren ze: “Is de situatie dermate ernstig dat het slachtoffer er voor het leven door beschadigd lijkt te worden, dan kan dat een reden zijn om dat slachtoffer te stimuleren met deze zaak naar de politie te stappen en daar aangifte te doen”.
Dat klinkt goed maar lees nou eens de hele case:
Vraag: Ik vraag me af in hoeverre je een kerkenraad op de hoogte moet stellen als iemand verdacht wordt van seksueel overschrijdend gedrag en daar mogelijk gevangenisstraf/werkstraf voor krijgt. Het lijkt me allereerst de verantwoordelijkheid van de persoon zelf om dit te melden. Anderzijds vraag ik me af, als jij als gemeentelid dit weet omdat je er betrokken bij bent vanuit de werkkring, maar verder geen contact hebt met de verdachte zelf: wat je dan moet doen. Ben ik dan verplicht om de kerkenraad dit te melden als je in dezelfde kerk zit? Of moet ik zwijgen?
Antwoord: Beste vraagsteller, 
De situatie waarop jij doelt is blijkbaar nogal ernstig, gegeven het feit dat je in dat verband zelfs spreekt over mogelijke gevangenisstraf. Op een afstand kan ik de situatie uiteraard niet beoordelen. Mijn gedachte is dat je hier de weg van Mattheus 18:18 e.v. moet gaan. Dat wil zeggen dat je eerst met de persoon in kwestie moet spreken en wanneer blijkt dat wat jij vermoedt op waarheid berust, zul je hem/haar in liefde moeten vermanen te breken met deze zonde. Wanneer hij/zij niet luistert, moet je proberen samen met iemand anders hem/haar nogmaals te vermanen. Werkt ook dat niets uit, dan moet je naar de kerkenraad gaan. Is de situatie dermate ernstig dat het slachtoffer er voor het leven door beschadigd lijkt te worden, dan kan dat een reden zijn om dat slachtoffer te stimuleren met deze zaak naar de politie te stappen en daar aangifte te doen. 
Ik wens je veel wijsheid,
Voor wie de Tale Kanaäns niet machtig is staat hier vrij vertaald: Een potloodventer / aanrander of erger zit bij ons in de kerk. Moet ik dat doorgeven aan de leiding?
Antwoord: J e moet hem bevelen er mee te stoppen. Gaat hij door dan moet je het nog een keer samen met iemand anders bevelen. Als dat allemaal niet helpt, dan moet je de leiding waarschuwen. Pas in het ergste geval moet je misschien tegen het slachtoffer zeggen ‘ga naar de politie’.
Zo’n advies stelt niet echt gerust.
Het tweede geval van de 14 voorbeelden dan: “Dan is het ook goed dat je de politie inschakelt omdat misbruik in pastorale relaties een strafbaar en beschadigend  feit is, hoe moeilijk je het ook vindt om hier werk van te maken”
Lees weer de hele case en je weet: Dit is de reactie op een vraag van iemand die al op eigen houtje naar de politie is geweest. Oftewel: ‘We adviseren je te doen wat je gedaan hebt’. 
Kortom: Wie is hier nou selectief? Op Refoweb zijn tientallen gevallen van misbruik te vinden. Zoals we schrijven wordt aangifte soms geadviseerd maar heel vaak ook niet. 
Ik vind het goed dat Refoweb er is, ik ken de gereformeerde wereld een beetje en juich alles toe dat de openheid bevordert. Ewout Klei stelde in een opiniestuk terecht dat het goed is om te zien dat de gereformeerde gemeenschap steeds minder paniekerig met deze problemen om gaat. En ja, seksueel misbruik komt overal voor. Dat is geen kwestie van gereformeerd zijn. Maar het vaakst komt het voor op plekken waar daders denken dat ze er mee weg komen. Dat zijn vaak gesloten kringen waar een zwijgplicht heerst.
Wat Refoweb zou moeten doen is een heldere lijn aanbrengen in hun adviezen. Liever nog een informatieve pagina met stappen en maatregelen opstellen waar hulpverleners naar kunnen verwijzen. Dan is het voor iedereen duidelijk – daders lezen immers ook mee – en zijn de bezoekers van Refoweb beter geholpen. Want de tijd dat je dit soort kennis alleen maar uit boeken kon halen is goddank voorbij.

Meer over:

opinie, media
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.