Koop geen JSF maar drones

Dezer dagen heeft de regering onwillekeurig het debat over de JSF gesloten. Aan de Tweede Kamer is het verzoek voorgelegd om vier Males-toestellen aan te schaffen. Dat zijn bewapende drones. Dinsdag liet minister Frans Timmermans zich door BNR over deze kwestie interviewen. Hij liet momenteel juridisch uitzoeken wat het werken met zulke luchtwapens betekent en verklaarde dat hij als bewindsman liever een onbemand vliegtuig op de vijand afstuurt dan een toestel met een piloot.

Drones hebben de toekomst. De Nederlandse strijdkrachten gebruiken ze nu al voor verkenningsvluchten. Andere landen – met de Verenigde Staten op de eerste rij – zetten ze ook tegen allerlei vijanden in. De ontwikkeling van dit wapen is in een stroomversnelling gekomen. Ze worden steeds sneller, steeds beter, steeds preciezer.

Er is wél een ethisch bezwaar. Volgens sommige deskundigen is de drempel voor het inzetten van een robotwapen veel lager dan wanneer men soldaten moet inzetten die hun leven wagen. Dat kan leiden tot een gewelddadiger oorlog waarbij vrijwel uitsluitend burgerslachtoffers vallen omdat de militairen thuis met een joystick hun drones en hun rijdende schietinstallaties bedienen. Ik wil dat onderwerp buiten deze discussie houden. Het gaat me om iets anders.

Nederland is bezig miljarden uit te geven aan een bemande jager waarvan niemand nog weet of hij het ooit behoorlijk zal doen. Het ding had al lang ingezet moeten worden maar er bestaan alleen nog maar prototypes vol fouten en bugs. Daarom is de JSF de laatste maanden regelmatig vergeleken met de Fyra.

Er is echter nog een overeenkomst: net als de Fyra – een trein – is de JSF een vorm van doorontwikkelde maar oude technologie. Het is voortborduren op een bekend stramien dat in de buurt van zijn grenzen komt. Ondertussen vindt de echte vernieuwing plaats op het front van de drones. Een jager is vooral bedoeld om tegen andere jagers te vechten. De overige taken kunnen ook door drones worden uitgevoerd. Soms zelfs beter. 

Die drones zijn ook nog eens stukken goedkoper, Voor de miljarden die nu naar een handvol peperdure straaljagers dreigen te gaan, kun je een hele vloot van automatische luchtwapens aanschaffen, die ook nog eens toegesneden zijn op de conflicten van de eenentwintigste eeuw. Dat zijn geen formele oorlogen van staat tegen staat met de inzet van professionele strijdkrachten die proberen elkaar de loef af te steken, dat zijn diffuse conflicten met een guerrilla-achtig karakter tegen vijanden als Al Quaida, gemilitariseerde misdaadorganisaties a la de Zetas of Somalische piraten. Dan ben je met een stel drones beter uit.

Als de kamerleden het voorstel behandelen om die Males aan te schaffen, kunnen zij meteen de JSF het raam uit kieperen. Afbestellen, net als de Fyra.

 

Volg Han ook op Twitter

Het laatste boek van Han van der Horst is: Nederland, de vaderlandse geschiedenis van de prehistorie tot nu