Kort door de bocht

Ze leken met vakantie te zijn. Zelfs mislukte programma’s werden herhaald. Succesvolle programma’s die herhaald werden trokken weer veel kijkers. Je moet toch wat met je vrije tijd? Thank God voor het WK Voetbal.

In mijn beleving werd dat eerste concept losgelaten en barstte een tweede armada los waarin de hoogstpersoonlijke dierbare herinneringen uit het aanbod van de PO gekozen door Bekende Nederlanders gememoreerd werden. Gutogut. Jongens, wat claimen jullie? Dat we niet van 9/11 hadden geweten als de PO niet had bestaan?

Hoe dom kun je zijn? Heel dom. Je budget en je zendtijd ter beschikking stellen ten eigen bate, daar zullen ze van onder de indruk zijn aan de vergadertafel in Den Haag.

De schoolvakanties waren voorbij en het wachten was op de eerste bobo die zijn bek niet kon houden. Het werd Jan de Jong van de NOS. Ik herkende dat konterfeitsel wel, dat was de man die de voetbalrechten voor de poorten van de hel naar de PO had weten te slepen. Maar laten we daar even niet over hebben. Jan had een plan en wat blijf hangen van dat plan was: alles moet anders, alleen mijn NOS moet precies zo blijven als ie is. Hoe onhandig kun je zijn? Heel onhandig.

Het was onvermijdelijk dat de meninkjes laag over begonnen te waaien. In de talkshow On Air moest ex-RTL 4-programmadirecteur Leo van der Goot maar eens zeggen of Boer zoekt vrouw en Muziekfeest op het plein wel thuishoorden bij de PO. Het werd tweemaal nee. Zo simpel zijn die dingen.

Ja, op dat niveau kun je met elkaar in discussie gaan. Er kan ook werkelijk geen standpunt over de deraillerende kwestie worden geventileerd of daar viel die term weer: ‘Het is wat kort door de bocht, maar…’ En dat is het, overal en de hele tijd: kort door de bocht. Als je te hard rijdt crash je.

Het is allemaal geblaat. Laten we de reclame afschaffen bij de publieke omroep. En waar blijft dat reclamegeld dan? Voor Het Gesprek komt het te laat. Maar als je de commerciëlen grootmachten een enorm plezier wilt doen, schaf de STER dan inderdaad maar af. Eens kijken of RTL een prachtdramaserie als In Therapie dan gaat maken of dat SBS het budget fourneert om een amusementsprogramma als Het mooiste meisje van de klas op de huidige niveau te produceren.

Want programma’s die bij SBS of RTL zouden kunnen worden uitgezonden kunnen dus weg bij de publieke omroep. Dat, dames en heren, is een keuze voor marginalisering. Ik vind het best, maar zeg dat dan: dat minder Nederlanders zich thuis voelen bij de PO is prima! Vergeten wordt dat iets als Boer zoekt vrouw bijdraagt aan het bewustzijn dat Nederland 1 sowieso bestaat. Of De wereld draait door voor Nederland 3.

Ook zo’n fijne: gaan die omroepen braaf samenwerken (Netwerk, 1 Vandaag), schijnt dat, niet in het minst door politieke rooksignalen, toch weer niet te veel de bedoeling te zijn en is profilering weer van belang en krijgen we Brandpunt terug!

En kijk dan nog eens naar dat plannetje van die langharige NOS-tekkel: het moet naar een levensbeschouwelijk, een liberaal en een progressief net, las ik. Goh, leuk, maak eens een schemaatje, janneman. Waar zet je Lingo? Of Holland Sport? Of Zomergasten? En je WK’tje zwemmen in Boedapest? Is dat CDA, VVD of PvdA? En dat ruim na de verstreken houdbaarheidsdatum van de verzuiling…

Wat, zowel in Hilversum als Den Haag, door hobbyisten, amateurs en eigenbelangbeschermers over het hoofd gezien wordt is dat alles met alles samenhangt. Het reorganiseren van het publieke bestel is net zo ingewikkeld als het demonteren van een bermbom.

Het wordt nu werkelijk eens tijd dat een stel deskundige, bevlogen, onafhankelijke en wijze mannen en vrouwen bij elkaar gaan zitten en de vraag stellen: wat eisen we van de publieke omroep? Hoe groot moet dat zijn, wie wil je bereiken. Wat doen we wel en wat niet. En wat je niet doet, hoe erg is dat dan? En wat zijn de doorgedachte consequenties van mogelijke veranderingen.

Was getekend, de voorzitter,