Laat China helpen bij de voedselcrisis in de Sahel

De Sahel-regio wordt al maanden geteisterd door extreme droogte, slechte oogsten en hoge voedselprijzen. Daarnaast hebben regionale ontwikkelingen, zoals vluchtelingenstromen, gezorgd voor vergroting van de voedseltekorten. Een continentale bufferstrook met aangeplante bomen, de Grote Groene Muur, kan volgens sociaal geograaf Reinout Heijdra bijdragen tot een duurzaam grondgebruik, rurale ontwikkeling en een hogere voedselzekerheid.

De voedselcrisis die 18 miljoen mensen treft, zal zeker tot en met deze maand aanhouden. Pas in oktober zal er wellicht – ook afhankelijk van de schade door sprinkhanen – geoogst kunnen worden. Klimaatverandering, bodemdegradatie en vernietiging van ecosystemen hebben grote gevolgen voor de voedselvoorziening in de Sahel.

De nood is het hoogst in Niger, maar ook Burkina Faso, Mali, Mauritanië, Tsjaad, Noord-Nigeria en Noord-Senegal hebben voedselhulp nodig. De internationale gemeenschap is druk doende de getroffen landen bij te staan.

Grote Groene Muur De droogte in de Sahel wordt grotendeels veroorzaakt door klimaatverandering. Hierdoor ontstaat een vicieuze cirkel van toenemende verwoestijning. Via onder andere het Grote Groene Muur-project probeert de Afrikaanse Unie het tij van verwoestijning en bodemdegradatie te keren.

De strook met de huidige zeven getroffen landen, samen met het aangrenzende Djibouti, Eritrea, Ethiopië en Soedan, werken aan het idee van een continentbrede bufferzone van bomen, bedoeld om de oprukkende Sahara af te remmen. Zo moeten lokale agroforestry en herbebossingsprojecten leiden tot duurzaam grondgebruik en -beheer, tot rurale ontwikkeling en tot verbetering van landbouw en de voedselzekerheid.

Chinese expertise Zeker, er zitten haken en ogen aan het Grote Groene Muur-initiatief. Er valt echter niet te ontkennen dat slechts met een dergelijke, geharmoniseerde en regionale milieubeschermingsstrategie uiteindelijk voedselcrises te voorkomen zijn. Inmiddels zijn dan ook allerhande internationale organisaties betrokken geraakt bij het project.

Dit is echter het moment voor China om het voortouw te nemen. Naast de nodige fondsen beschikt dit land over specifieke expertise. Laat de Sahellanden zo snel en veel mogelijk gebruik maken van de meer dan drie decennia aan Chinese ervaring met het aanplanten van bomen, waaronder programma’s speciaal tegen verwoestijning.

Afrikaanse Unie en Verenigde Naties Om overzicht van de vooruitgang van het Grote Groene Muur-project te krijgen, zijn de afgelopen week op initiatief van de Afrikaanse Unie deskundigen uit 17 betrokken landen samen met 22 internationale organisaties in de Burkinese hoofdstad Ouagadougou bijeengekomen. De aanbevelingen van deze deskundigen zullen worden voorgelegd aan de staatshoofden en regeringsleiders op de volgende AU-top in januari 2013.

Te hopen valt echter dat de bevindingen van de experts eerder beschikbaar zijn, bijvoorbeeld al op 24 september aanstaande tijdens de bijeenkomst over dit project bij de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN. De belangrijkste betrokken internationale organisaties zullen dan de diverse projecten evalueren.

De huidige voedselcrisis in de Sahel toont de noodzaak en urgentie van de realisatie van het Grote Groene Muur-initiatief. Nu is bijvoorbeeld Senegal al voortvarend bezig met diverse aanplantprojecten. Om zo min mogelijk tijd te verliezen is het nodig juist die landen te ondersteunen waar nog weinig van en uit de grond gekomen is.

Reinout Heijdra is Nederlands sociaal geograaf, gespecialiseerd in internationaliserings- en ontwikkelingsprocessen, werkzaam als lecturer international management.

Dit artikel is eerder verschenen op MO.be, de website van MO Magazine