Lachen met Joop

Twee schokkende onthullingen vandaag in de Volkskrant. De eerste is dat Joop-redacteur Jeroen Mirck ons gaat verlaten. Omdat ik altijd heb geleerd dat je niet alles moet geloven wat in de krant staat, stuurde ik hem meteen een sms om het checken.

‘Klopt het wat er in de Volkskrant staat, dat je communitymanager bij Deloitte wordt?’ Zijn antwoord was kortaf ‘Ja’ maar die bondigheid kan ook veroorzaakt worden door het feit dat het half zeven in de ochtend was. Dat is spitsuur voor de Joop-redactie want dan moeten alle papieren kranten nageplozen worden om te zien of er misschien iets in staat dat nog niet de vorige dag op internet te vinden was. Zeldzaam nieuws waarvan alleen journalisten weten dat het gebeurd is, zeg maar. Meestal is dat niet het geval maar soms zit er een pareltje tussen. Zoals nu het aanstaande vertrek van Mirck, dat nieuwtje had je toch niet willen missen.

Al zou je het later natuurlijk wel opgepikt hebben via GeenStijl. Die maken er dan weer een fraai bericht van met briljante taalvondsten. De Volkskrant citeert hoe ze Joop omschrijven: “Een agitprop kanaal voor de bebrilde zelffeliciterende pannenkoekroomkaasvreters”. Hoe verzinnen ze het? Het zijn van die zinnetjes die je op kantoor hardop aan elkaar voorleest na de rituele uitwisseling van ‘goeiesmorgens!’. En het dan gezamenlijk uitbrult. Schuddebuiken, langdurig en ongegeneerd. Readers’ Digest zei het altijd al: ‘Lachen is gezond’.

Extra knap is dat van de jongens van GeenStijl, omdat het bij die site een komen en gaan is van redacteuren. Je zou denken, dat komt de sfeer niet ten goede maar daar is niets van te merken. Blijven lachen, dan is er niets aan de hand weet iedere doorgewinterde RTL Boulevard-kijker.

Maar goed, Mirck gaat dus weg. Naar Deloitte. Het is jammer maar ik snap de lokroep van het grote geld. Zeker in deze moeilijke tijden. Probleem is wel dat we daardoor niemand meer op de redactie hebben met een bril want dat is inmiddels een beetje een statussymbool geworden. Zo krijg ik er dan toch nog spijt van dat ik tijdens een all-inclusive vakantie in Turkije voor 35 euro mijn ogen heb laten laseren.

De tweede onthulling in de Volkskrant was minder nieuw maar toch even schokkend: Joop heeft geen humor. Dat had ik weliswaar al op Joop zelf gelezen, in het met een scalpel geschreven opiniestuk van Pieter-Paul Spiertz, maar het is toch weer schok. Een beetje zoals het moet zijn voor iemand die een arm mist, dat er tegen hem wordt gezegd: ‘hé je mist een arm’. Nieuws is het niet maar je denkt toch iedere keer weer ‘verdomd, het is waar’. Ik heb dat zelf met een op 2-jarige leeftijd verwoest vingertopje. Met enige regelmaat zegt dan iemand ‘He, jij hebt iets aan je vinger’. Scherp.

Dus hoor ik ook vaak dat we geen humor hebben, maar het gekke is dat die kritiek nou nooit van iemand komt om wie ik zelf moet lachen. Dat kan natuurlijk komen omdat ik nu eenmaal een gebrek aan humor heb. Gisteren nog las ik een mooi diepgravend stuk van Errol Morris over het verschijnsel dat iemand die ergens in tekortschiet dat zelf vaak niet herkent, het is onderdeel van zijn tekortschieten. Ik kon er weliswaar niet om lachen maar het betoog liet me de rest van de dag niet meer los omdat het zo’n mooi labyrintische gedachtegang is: iedere keer als je denkt dat je het begrijpt, realiseer je je dat je niet in staat bent om je eigen onbegrip onder ogen te zien. Als je er niet van houdt onzeker te zijn moet je daar niet te lang over nadenken.

Nee, dan lachen. Lachen is een adequaat middel om de eigen onzekerheid te bestrijden. Je ziet dat mooi in dierentuinen waar volwassenen slimme vragen krijgen van kinderen, waar ze geen antwoord op weten. “Waarom heeft een zebra zwartwitte strepen paps?” Wat doet zo’n ouder dan om zijn gebrek aan kennis te verdoezelen? Hij maakt er een grap van. “Dan kan hij overal oversteken”. Haha. Lachen, proesten. Humor is de meest doeltreffende manier om te ontsnappen aan kritiek en onwetendheid te maskeren. Humor gaat dan ook slecht samen met informatie: hoe belangrijker de informatie, hoe groter de kans dat je er niet om kunt lachen. Vandaar dat je nooit een grappige bijsluiter ziet bij gevaarlijke medicijnen. Zit die er wel bij dan zijn het drugs.

Joop is inderdaad niet grappig, daar is de site ook niet voor bedoeld. Het gaat om andere zaken, om informatie waar je wat aan hebt of iets van opsteekt. En ja, als dat geestig is dan graag maar het is nooit een doel op zich. We zijn Joop niet begonnen vanuit het idee dat er te weinig te lachen valt op internet, wel vanuit het idee dat er geen plek was waar mensen hun progressieve ideeën kunnen delen.

Spiertz heeft meer kritiek op Joop. Zo brengen we te weinig eigen nieuws. Daar is een heel eenvoudige verklaring voor. De Joop-redactie bestaat uit vier mensen, de site wordt zeven dagen per week van zeven uur in de ochtend tot een uur ’s nachts bemand. Je kunt dan zelf uitrekenen hoeveel tijd er overblijft voor eigen nieuwsgaring. Nieuwsjagen is erg tijdrovend, het door leken meest onderschatte aspect van journalistiek handwerk. Als je kiest voor eigen nieuwsgaring moet je ook accepteren dat veel van waar je achter aan gaat tot niets leidt. Een gouden tip is net zo zeldzaam als de benaming doet vermoeden. Wie daar met een kleine redactie voor kiest, kiest voor lege pagina’s. Toch hebben we wel eigen nieuws, zoals dat het Rode Kruis het spotje van Verdonk verbood. Dat valt alleen niemand op. Het is dan ook geen groot nieuws en we verdommen het om dat er louter ter zelfpromotie wel van te maken.

Joop is daarentegen een nieuwsgids, we verzamelen relevante verhalen en presenteren die. Het criterium daarbij is dat het gaat om nieuws waar je wat van vindt, waar je over van mening kunt verschillen.

Er is echter meer dan nieuws. De optie van een kabinet met Wilders bijvoorbeeld werd op Joop al serieus besproken toen de rest van Nederland dat nog voor onmogelijk hield. Dat is misschien geen nieuws, het geeft de Joop-lezer wel een gedachtevoorsprong. Dat vinden we minstens zo belangrijk als het nieuwtje van de dag dat drie minuten later op alle andere sites ook is te lezen.

Spiertz vindt dat we de lezer meer moeten betrekken, hij noemt voorbeelden van polls en top-10 lijstjes. Het zijn de middeltjes die je op alle sites tegenkomt. Top 10, top 7, top 20. Toegegeven, hartstikke leuk en ik las het vuistdikke Book of Lists waar de rage in de jaren zeventig ooit mee begon in een nacht uit. Maar inmiddels is dat toch wel een beetje obligaat. We hebben niks tegen de Cosmopolitan maar we zijn het niet en willen het ook niet worden.

Voor wat betreft polls op internet is iedereen het er wel over eens dat die niets voorstellen. Dus waarom zou je het doen? Het voordeel van vermaak kun je wegstrepen tegen het verkeerde beeld dat zoiets geeft. Bovendien doen we bij Joop niet aan peilingen en enquêtes en mijden we ‘nieuws’ dat daar op is gebaseerd zoveel mogelijk. Alleen tijdens verkiezingscampagnes maken we een uitzondering want dan zijn de peilingen wel relevant.

De meeste reacties onder het goed gelezen betoog van Spiertz gingen over het moderatie-beleid. Spiertz vindt dat we moeten aangeven wanneer we een reactie weigeren. Ik vind dat zoiets als bij het opruimen van straatvuil de plekken van de rommel na het wegvegen markeren. ‘Hier lag een hondendrol’.

We ontvangen nu dagelijks tegen de duizend reacties. Slechts een klein deel daarvan, minder dan tien procent, wordt niet doorgelaten. Het gros van de geweigerde reacties is onder te verdelen in twee categorieën: gescheld c.q. op de man spelen en off-topic. Schelden maakt het debat onplezierig en datzelfde geldt voor op de man spelen, voor je het weet worden er dan langlopende persoonlijk vetes uitgevochten waar niemand een boodschap aan heeft. In off-topic zijn we streng omdat discussies dan al snel steeds over de stokpaardjes gaan.

Over streng gesproken, we proberen de huisregels verder zo soepel mogelijk toe te passen. Dat leidt er overigens toe dat we regelmatig omgekeerde klachten krijgen: lezers die er over klagen dat een bepaalde reactie is doorgelaten terwijl die in hun ogen toch in strijd is met de regels.

Modereren is niet onze favoriete bezigheid en We snappen ook wel dat het vervelend is als reacties niet geplaatst worden. Bij klachten kijken we er nog een keer naar, maar in de meeste gevallen leidt dat niet tot een ander oordeel. Zelf zou ik het liefste stoppen met moderatie maar dat is een illusie, zeker in een land waar sites die er een sport van maken om andere sites te belagen de voorbije jaren keer op keer beloond werden met Dutch Bloggies. Het is alsof je een nationale landbouwprijs uitreikt aan een sprinkhanenkweker.

Spiertz stelt ook dat de redactie zich meer moet mengen in de reacties. Daar heeft hij volkomen gelijk in en ik ben het ook steevast van plan. Net zoals ik me iedere keer voorneem vaker naar de sportschool te gaan. Ik wilde aanvankelijk op zijn stuk reageren maar ook dat schoot er bij in. Dat wil zeggen, ik kon niet de juiste grappen bedenken om zijn kritiek met een schaterlach te pareren.

Er valt nog veel aan Joop te verbeteren, dat ben ik eens met Spiertz. Zo werken we aan een nieuwe pagina waar we grappige, mooie en opmerkelijke internetdingetjes verzamelen. Onder de sectie Show is daar al een klein voorproefje van te zien. Bij de eerstkomende aanpassing van de site wordt het mogelijk om zelf de rangschikking van reacties te bepalen, van oud naar nieuw of andersom. Deze zomer nog komt er een site voor mobieltjes. Om van maar een paar dingen te noemen.

Naar de overigens zeer welkome suggesties van Spiertz en die in de vele reacties kijken we de komende weken nog uitgebreid om te zien welke we wel kunnen doorvoeren.

En dan ga ik nu Spiertz maar eens mailen met de vraag of hij op de baan van Mirck wil solliciteren.