Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Laten we meer investeren in onze eetomgeving

  •  
08-04-2015
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
RTEmagicC_ivan_01.jpg.jpg
De wereld rondom ons verandert en dat heeft grondige invloed op de manier waarop we eten
Het was dinsdag 7 april Wereldgezondheidsdag. Het is misschien aan u voorbij gegaan, maar de vele advertenties bedoeld om ons te laten eten waren er ongetwijfeld wel, of u ze nu bewust zag of ongemerkt binnen kreeg. Want woorden en beelden over voedsel zijn er volop.
Het ging dit jaar op Wereldgezondheidsdag om voedselveiligheid, iets dat voortkomt uit de tijd dat er te weinig eten was en voedselzekerheid noodzakelijk was, en verder om het waarborgen van de veiligheid van onze voeding. Er mag niet met de veiligheid van ons voedsel gesjoemeld zijn. Is dat de reden dat Willy Selten op Wereldgezondheidsdag door de rechter veroordeeld werd wegens het frauderen met paardenvlees? Een duidelijke boodschap lijkt me: in de gevangenis die jongens en meisjes die met ons eten knoeien.
Antibioticagebruik Ik begreep aan het eind van een dagje twitteren overigens dat het tegenwoordig vooral gaat om matigen van het antibioticagebruik bij de productie van vlees en om het beperken van de hoeveelheid aan het voedsel toegevoegd zout. Dat de manier waarop wij eten ook op een heel andere manier bijdraagt aan gezondheid blijft op zo’n Wereldgezondheidsdag een beetje op de achtergrond.
De impliciete boodschap is eigenlijk: alles wat we hebben goedgekeurd is niet ziekmakend, maar of je er veel van naar binnen werkt en eenzijdig eet, dat is je eigen keuze en je merkt de gevolgen wel als de eerste verschijnselen van diabetes2 zich aandienen. Daarmee wordt een deel van de bevolking afgeschreven en veroordeeld. ‘Adding insult to injury’ luidt een prachtig Engels spreekwoord. De samenleving schiet niet alleen te kort in haar beschermende taak, maar doet of het de schuld van die mensen zelf is en beledigt ze op manier.
Het zal wel toeval zijn dat ik op Wereldgezondheidsdag ook een artikel tegenkwam van onderzoekers die de opkomst van de meeneemmaaltijden in een deel van Engeland in kaart brachten, want het onderzoeksrapport verscheen op 2 april, een week geleden, toen het Werelddag tegen het Pesten was. In de periode 1990 tot 2008 nam het aantal vestigingen van meeneemmaaltijden met 45 procent toe.
Geen tijd om te koken Mensen hebben in de 24-uur economie geen tijd meer om behoorlijk eten klaar te maken. Uit enquêtes blijkt dat consumenten het eten binnen een half uur op tafel willen hebben staan (meer tijd is er gewoon niet) en dat kan alleen maar als je gebruik maakt van een aantal voorverpakte en half bereidde producten of zelfs die illusie van het zelf koken opgeeft en het ergens koopt waar het helemaal voor je gemaakt wordt (je hoeft het alleen nog zelf uit de verpakking te halen), dat kan variëren van Ad Patat om de hoek of MacDonalds tot de Italiaan die geroosterde groenten verkoopt of de winkel van SLA.
In principe is alles wat je in zo’n bedrijf koopt: fastfood. Het is gemaakt voor snelle consumptie, hoewel de maker van het product er lang over kan hebben gedaan het te bereiden. Afhankelijk van je inkomen, sociale en culturele achtergrond, je kennis over voeding zal je daarbij je eigen keuzes maken. Bij wie, wat, hoeveel?
Veranderende wereld Is dat erg? Nee, maar het illustreert wat er aan de hand is. De wereld rondom ons verandert en dat heeft grondige invloed op de manier waarop we eten. Waar we het over hebben is eigenlijk het landschap waarin we eten. “Ach,” zeggen de hardcore deskundigen die alleen maar geïnteresseerd zijn in wat er precies in het voedsel zit en of het wel veilig is, “landschap waarin we eten? Zachte sector. Nee hoor, zelfs Coca Cola past in een gezond dieet.”
Ik ben het daar niet mee eens. Het landschap waarin we eten is veel bepalender geworden voor onze gezondheid dan de bestanddelen van onze voeding. Laten de deskundigen zich maar tot het einde van hun carrière bezig houden met ruziën over wat nu de gezondheid meer schaadt, te veel suiker of te veel zout, de externe omstandigheden die met onze voeding te maken hebben zijn bepalender voor ons gedag en daarom dus voor onze gezondheid.
Waar bestaat dat landschap uit? Onder andere – zoals gezegd – uit het aantal verkooppunten van meeneemvoedsel en wat voor soort producten daar verkocht worden. Maar ook uit het aantal advertenties voor voedingsproducten die we zien op weg van ons huis naar het verkooppunt, maar ook thuis als je televisie kijkt, een tijdschrift doorbladert of in de auto naar de radio luistert.
Het zit ook in de leefstijl van de karakters in je favoriete soapsterren en filmhelden. Het wordt ook bepaald door de mensen die zich opwerpen in jouw landschap en die van alles over het voedsel beweren, of ze daar nu een diploma voor gehaald hebben of ongehinderd door al te veel kennis van alles beweren.
Dat landschap moet goed in kaart gebracht worden. Daar is voldoende geld voor onderzoek voor nodig. En vervolgens moeten we kijken hoe we zonder al te opdringerig te zijn dat landschap kunnen verbeteren. Ja, we besteden ook tijd en aandacht aan hoe onze tuin eruit ziet, dan kunnen we ook wel tijd en aandacht geven aan onze eet/leef-omgeving. En om dat te bevorderen zetten we een campagne op en vieren we elk jaar Eetlandschapdag.
Het laatste boek van Ivan Wolffers is ‘Als de tijd voor altijd stil zou staan ‘
Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Ivan schrijft voor Joop regelmatig een Gezond Weetje:  klik hier voor een overzicht

Meer over:

opinie, leven
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.