Living by example

Terwijl de wereld ten onder gaat aan te veel krediet en te weinig (zorg voor) klimaat, lijken Nederlandse politici zich vooral druk te maken over hun imago en de volgende (gemeenteraads)verkiezingen. Een ongeïnspireerde premier met een aftocht richting Europa in zijn achterhoofd; veel intern geneuzel binnen de PvdA-fractie; en bijna iedereen in Den Haag die met angst in zijn ogen naar de geblondeerde Rattenvanger kijkt. Waar is de leiding van Nederland?

En dan bedoel ik niet de alomtegenwoordige managers die vooral bezig zijn hun eigen belangen te behartigen. Ik bedoel leiders met visie en lef, die hun idealen uitdragen en in daden omzetten. Living by example; Practicing what you preach.

In het Witte Huis aan de overkant van de grote plas woont zo iemand. Ik raad elk van mijn vrienden aan om een abonnement te nemen op de website van dat Huis ( www.whitehouse.gov ), dan ontvang je regelmatig een dosis inspiratie in je Mailbox. Barack Obama die scholieren en hun leraren uitnodigt voor een avondje sterren kijken in zijn tuin, om jonge mensen te stimuleren om exact te kiezen. Michelle Obama die in een videoboodschap het belang van gezond eten en bewegen onderstreept. Ze heeft inmiddels een eigen moestuin aangelegd en alle leden van de First Family doen actief aan sport. Overal in de VS schieten op dit moment klimaatneutrale bedrijfjes uit de grond; Obama heeft heel veel geld vrijgemaakt voor wetenschappelijk onderzoek en innovatie, omdat hij in praktijk brengt waarin hij gelooft. Die Nobelprijs voor de Vrede heeft hij nu al dubbel en dwars verdiend, want hij is het die een hand uitgestoken heeft naar de Arabische wereld, naar Europa, naar de VN, niet andersom.

Maar—het is niet allemaal kommer en kwel in de Lage Landen. Deze week zowaar een lichtpunt op de Living by example-barometer. Telecomconcern KPN wil meer vrouwen in de bedrijfstop. Om dat te bereiken mogen voor bepaalde hoge functies alleen vrouwen zich kandidaat stellen. Dat zei KPN-bestuursvoorzitter Ad Scheepbouwer zaterdag 24 oktober in een interview in de Volkskrant. Volgens Scheepbouwer hebben allerlei maatregelen om vrouwen te helpen en te stimuleren in hun loopbaanontwikkeling in zijn acht jaar bij KPN te weinig opgeleverd. Volgens de bestuurder zijn in onder meer Groot-Brittannië en de Verenigde Staten de problemen van het aantal vrouwen in topbanen ”al lang opgelost”. “Yes!”, dacht ik meteen, eindelijk een leider die echt iets gaat doen. Ik erger (lees: schaam) me al jaren dat Nederland op de wereldranglijst van vrouwenemancipatie ergens onderaan bungelt. We staan bijvoorbeeld op plaats 23 op de Europese ranglijst wat betreft het percentage vrouwelijke hoogleraren. Alleen in Malta, België, Luxemburg en Cyprus is het percentage nog lager (zie Grafiek, Monitor Vrouwelijke Hoogleraren 2009).

De ‘Living by example’-barometer:

Dank, meneer Scheepbouwer, voor deze Living by example. Ik hoop van harte dat de Nederlandse universiteiten in uw voetsporen zullen treden. Affirmative Action-Equal Opportunity heette deze uitvinding van de jaren 70 in de VS. Universiteiten creëerden extra fondsen om studenten uit minderheidsgroepen verder te laten studeren; werkgevers hadden een selectief aannamebeleid. Daardoor zitten daar nu veel meer vrouwen en mensen uit minderheidsgroepen op belangrijke posities. En hebben ze daar nu een zwart/blanke president in dat mooie Witte Huis.