Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Maagbloedingen door de bezuinigingen

  •  
17-10-2013
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
95 keer bekeken
  •  
RTEmagicC_gezond_150_215.jpg
Iedere dag een gezond weetje. Vandaag: Kun je een aanklacht indienen tegen de bezuinigers als 70-jarige oma niet de maagzuurremmers krijgt die ze nodig heeft?
Wat doe je als je wilt bezuinigen op medicijngebruik? Dan hoef je je niet druk te maken om medicijnen die maar af en toe gebruikt worden. Besparingen daarop leveren nauwelijks iets op. Medicijnen die erg veel gebruikt worden bieden meer mogelijkheden tot bezuiniging. Dat gebeurde bijvoorbeeld met slaap- en kalmeringsmiddelen uit de familie van de benzodiazepinen. Prima, want die middelen helpen na een paar weken niet meer, maar zijn wel verslavend. Als je altijd maar moet blijven vergoeden ben je verkeerd bezig. Het gebeurde echter ook met de maagzuurremmers.
Die werden massaal en vaak niet volgens de richtlijnen gebruikt. Niet elke maagklacht moet je ermee behandelen. Als die maagzuurremmers niet meer vergoed werden dan zou dat een enorme besparing betekenen. Dat gebeurde per 1 januari 2012. Het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM) heeft onderzoek gedaan dat vandaag gepresenteerd werd en daarbij werd gekeken of dat gevolgen gehad heeft voor patiënten.
De uitkomsten zijn onrustbarend. De bezuiniging heeft in 2012 gezorgd voor 360 maagbloedingen (waarvan een kwart gecompliceerd) bij mensen die in verband met verhoogd risico vanwege gebruik van andere medicatie de maagzuurremmers echt nodig hadden. Naarmate mensen ouder worden verdragen ze pijnstillers van NSAID-familie (voorbeelden diclofenac, ibuprofen, naproxen) niet goed meer. In de richtlijnen voor artsen staat daarom expliciet dat deze pijnstillers moeten worden gecombineerd met maagbescherming bij gebruik door ouderen boven de 70 jaar. Datzelfde geldt voor het slikken van acetylsalicylzuur om stollingsproblemen bij ouderen met hart- en bloedvatziekten te voorkomen bij mensen boven de 80 jaar. Om die groep mensen gaat het in het onderzoek van het IVM.
Vanaf januari 2012 – het moment dat de bezuinigingsmaatregel inging – is een scherpe daling van gebruik van maagbescherming bij ouderen met risicofactoren te zien. Vanuit het perspectief van de gezondheid van ouderen is dat erg ongewenst. Dat dit gezorgd heeft voor naar schatting 360 meer maagbloedingen, waarvan 90 gecompliceerd is ronduit dramatisch. Mensen hebben die pijnstillers nodig vanwege bijvoorbeeld reumatische klachten omdat niets anders ze helpt. Ze slikken die pijnstillers elke dag, jaar in, jaar uit.
Door onjuist gebruik van deze NSAIDs zouden in Nederland sowieso al naar schatting jaarlijks 400 mensen overlijden. Ja mag dus aannemen (maar er zijn geen schattingen van het juiste aantal gedaan) dat een deel van die 90 gecompliceerde maagbloedingen fataal is afgelopen. Voor twee ongevallen bij een spoorwegovergang veranderen we alles al om te voorkomen dat het vaker gebeurt, maar bij doden door onjuist medicijngebruik wordt er altijd zo laconiek gedaan. Bizar. Hoe kun je dat veranderen? Je arts?
De cijfers uit het onderzoek van het IVM laten zien dat de pijnstillers niet minder werden voorgeschreven. Wat hebben ze dan gedaan om de problemen die met het gebruik van die medicijnen samenhangen aan te pakken? Van de volksvertegenwoordiging hoef je het niet te hebben. Die zijn alleen nog met begrotingen bezig en kijken bij problemen naar de richtlijnen van de EU. Zou je een aanklacht in kunnen dienen tegen de bezuinigers als je een familielid boven de 70 hebt die pijnstillers moest slikken en de maagbescherming er niet mee gratis bij kreeg, een maagbloeding kreeg en aan de complicaties overleed?
Minister Schippers mag dan tot machtigste vrouw van Nederland zijn uitgeroepen, maar ik zie liever dat een Minister van Volksgezondheid uitgeroepen wordt tot de zorgvuldigste vrouw van Nederland, iets dat meer de zorgkant van de opdracht van de Minister weerspiegelt dan haar macht te bepalen waar het geld naartoe gaat. Maar wat mij betreft kan ze dat nog herstellen door ouderen beter te beschermen tegen de effecten van medicijnen die ze nu eenmaal gebruiken als ze niet tegen de pijn kunnen. Het zou ook leuk zijn als ze eindelijk eens een NSAID-beleid liet ontwikkelen, iets waar artsen en apothekers al jaren om vragen.
Mevrouw Schippers, bel me maar. Ik doe graag mee. Bovendien zou ze er beter op moeten letten dat ze tot bezuinigingen besluit die het echte probleem aanpakken: het zo maar als gewoonte aan iedereen met maagklachten die maagzuurremmers voorschrijven in plaats van gericht en goed nadenken wat je als voorschrijver doet. Want je moet de last van het overgebruik van bepaalde medicijnen niet leggen bij de gebruikers van medicijnen, maar bij de mensen die ze ten onrechte te vaak voorschrijven.
 
 
Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Het vorige Gezonde Weetje van de Dag: Zit de aanleg voor een gelukkig huwelijk in je genen?
Het nieuwe boek van Ivan Wolffers is: Het gezonde lifestyleboek
 
 
 

Meer over:

opinie, leven
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.