Maak werk van uitzetting!

Dit is waarschijnlijk de enige situatie waarin ik publiekelijk zou oproepen om werk te maken van iemands uitzetting uit ons land. Want ze is een buitenstaander en hoort hier gewoon niet thuis. Ruim drie maanden geleden, op 23 juni, kwam ze verzwakt en verdwaald terecht in de Waddenzee: de jonge vrouwelijke orka, nu in onze mensenwereld bekend als Morgan.

Opgemerkt door een visser die eerst dacht dat ze een dolfijn was, is de jonge orka, onder aanwijzing van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij (LNV), door verzorgers en trainers van het dolfinarium uit het water gehaald, getransporteerd en in een tank geplaatst. Die avond, toen ik het nieuws hoorde, vroeg ik me af: zouden ze hetzelfde doen met een aangespoelde walvis van gelijke grootte?

Door haar kunstmatig te voeden en haar gezondheid nauw in de gaten te houden is ze langzaam maar zeker weer aangesterkt. Het dolfinarium in Harderwijk is de enige instantie in Nederland die walvisachtigen mag opvangen en houden, middels een ontheffing die het Ministerie van LNV afgeeft. In de ontheffing zijn duidelijke voorwaarden gesteld. Zo moet de nadruk liggen op uitzetting van dieren die opgevangen zijn, zodra ze weer in goede gezondheid verkeren: “Aangespoelde en gevangen dieren dienen zo spoedig mogelijk na rehabilitatie (en eventueel onderzoek) te worden uitgezet in een geschikt leefgebied zo dicht mogelijk bij de vindplaats.”

Door de orka in huis te halen heeft het dolfinarium de verantwoordelijkheid op zich genomen om te zorgen dat het dier weer terug de zee in gaat. Het is binnen deze gedachte een raar besluit geweest om na iets meer dan een week betalend publiek toe te laten bij de tank. Hoe meer orka Morgan aan mensen wendt, des te meer dit haar uitzetting zal bemoeilijken.

Op 6 augustus gaf Morgan’s vaste verzorger Steve Hearn in het TV programma Knevel & van den Brink aan dat het ‘niet de bedoeling is om Morgan in het dolfinarium te houden. Hij stelt dat uitzetting moeilijk is en dat overplaatsing naar een groter zeezoogdierenpark een andere optie zou kunnen zijn. Dan valt de naam SeaWorld. Dit overduidelijk commercieel gestuurde pretpark in de VS houdt ook orka’s binnen haar muren. In de jaren 70 ving het bedrijf de dieren gewoon nog in een drijfjacht, rechtstreeks uit zee. Tegenwoordig is het meer gebonden aan regelgeving en is het vinden van een jonge vrouwelijke orka voor haar broedprogramma’s moeilijk. Het is dan ook geen geheim dat orka Morgan een grote commerciële waarde heeft voor de zeezoogdierenparken. In 1987 droeg het dolfinarium een orka genaamd Gudrun aan SeaWorld over en de vraag die velen nu stellen is of de bedrijven momenteel aan eenzelfde plan werken, aangezien Harderwijk de kennis noch ruimte noch toestemming in huis heeft om de orka zelf te houden.

Er is een paar dagen geleden trouwens een orka dood aangetroffen in een tank in SeaWorld, de vierde dode orka in het park in de afgelopen 4 maanden. Het moge duidelijk zijn: deze dieren horen niet in een kunstmatige omgeving te leven. Er zijn meerdere voorbeelden van orka’s, die na in gevangenschap te hebben geleefd, succesvol zijn uitgezet in het wild. Zou U zelf als orka de kans willen krijgen op een vrij leven, als deze mogelijkheid er zou zijn?

Er zijn vele wetenschappers, orka kenners, natuurbeschermings- en dierenwelzijnsorganisaties en financiers over de hele wereld die hun hulp al hebben aangeboden om deze orka het vrije leven weer te gunnen. Is er iets wat het dolfinarium belemmert om haar uit te zetten?