Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Malle Modemaatschappij

  •  
18-09-2011
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Belichaamt premier Rutte het moderne individu?
Hij is de modernste politicus van Den Haag. Premier Rutte draagt zijn stropdas in een modieuze pasteltint of in ecru. Zijn das accentueert de gedreven blik in zijn helder blauwe ogen. Zijn bril is bijna onzichtbaar, alsof waarden als transparantie en eerlijkheid op zijn voorhoofd staan geschreven. Anders dan al zijn mannelijke collega- politici in de Tweede Kamer verschuilt hij zich niet achter enorme schoudervullingen die als kapstok dienen voor een vormeloos, ouderwets pak. Zijn schouders volgen de pezige vormen van zijn lichaam. Ze benadrukken zijn persoonlijke lichaamstaal; borst vooruit, kin omhoog.
Onder Ruttes bewind krijgt het moderne individu alle ruimte om zichzelf te ontplooien. Geen elite bepaalt nog wat we moeten dragen. Het aanbod is gevarieerder en toegankelijker dan ooit. Denk aan H&M en Zara die catwalkmode voor iedereen mogelijk maken, en het monopolie van dure modehuizen doorbreken, of aan de emancipatie van de sneaker. Die wordt gedragen door rappers en kakkers.
Dit fenomeen heet ook wel ‘jezelf zijn’. Bij Nike kun je je eigen schoenen aanpassen aan je eigen smaak. In televisietalentenjachten als The Voice of Holland krijgen kandidaten het advies mee om toch ‘vooral zichzelf te blijven’.
Toch blijft van die eigenheid weinig over. Kandidaten van The Voice worden door stylisten omgebouwd tot het massaproduct ‘popster.’ Ondanks het aanbod kleden jongeren zich in afnemende mate gevarieerd. Authenticiteit is een marketingterm geworden. Onder Rutte’s bewind hebben individuen zich ontplooid tot levende reclameborden van de moderne consumptiemaatschappij.
Hoewel we alle vrijheid hebben om een ‘zelf’ te kiezen, is onze identiteit volledig is opgebouwd uit door het bedrijfsleven bedachte associaties. We kopen onze ‘unieke ik’ bij elkaar.
Deze generatie jongeren is opgegroeid in een tijd waarin de Backstreet Boys en Britney Spears- van top tot teen marketingproducten- hoogtij vierden. Kindsterretje Justin Bieber is een vleesgeworden consumptiegoed. Op Facebook en spelen jongeren de hoofdrol spelen in hun eigen reallife soap, inclusief foto’s, video’s en status updates die het exhibitionistische merk ‘Ik’ vormgeven.
Onze irrationele verlangens voeren de boventoon. We zijn getraind om deze verlangens snel te bevredigen, waarna we weer een volgende droom kunnen waarmaken – lees: producten kunnen kopen. Dit maakt ons collectief passief. Waar is onze wil om ons te onderscheiden of voor onszelf te denken? Waar zijn de uitgesproken punkers en hippies die ons ooit met hun kledingstijl lieten zien dat ze kritisch durfden te zijn, en daarmee revoluties vormgaven? Waar zijn die nieuwe generaties subculturen?
Burgers zijn verworden tot consumenten. Onze leiders zijn door consumenten gekozen. We willen leiders die snel resultaat boeken. We willen leiders die ons alle ruimte geven om onszelf te ontplooien als individu.
Nederland kent een minister- president die deze waarden belichaamt. In een modern pak, dat strak om zijn lichaam zit, benadrukt hij zijn eigen individuele persoonlijkheid. Hij is ‘helemaal zichzelf’- of toch niet? In de malle modemaatschappij is immers niets wat het lijkt. 
Dit artikel verscheen eerder in NRC Handelsblad

Meer over:

opinie, leven
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.