Marokkaanse man zoekt blonde prinses

Dacht even dat ik was beland op een datingsite: ‘Marokkaanse vrouw zoekt blonde prins’. Maar nee, gewoon de opiniepagina. Een geschoolde Marokkaanse vrouw maakt gewag van haar vruchteloze zoektocht naar de Marokkaanse prins en ziet zich nu gedwongen haar geluk te zoeken bij een blonde proseliet.

Nieuw is deze hartenkreet niet. Met de regelmaat van de biologische klok duikt wel ergens een artikel of interview op van een ‘hoogopgeleide Marokkaanse vrouw’ (HMV) die zucht onder het juk van een onvervuld verlangen: waar is toch die Marokkaanse prins? Hoewel volgens CPB-statistieken er duizenden van rondlopen (academisch, stropdas, baan, ABN), bevallen ze de HMV niet. Want luttele kopjes koffie verder, soms met beschuit toe, blijkt hij toch niet de ware prins. Aan de titel ‘prins’ hangt immers een protocol: de Marokkaanse man mag niet erg gehecht zijn aan Marokkaanse tradities, vindt familiebanden triviaal en crèches ideaal, moet zijn potje kunnen koken, is bekend met de werken van Bowles en Weiss, neemt geen aanstoot aan leggings, en niet te vergeten: moppert niet als vrouwlief structureel na tienen thuiskomt omdat haar ‘social network life’ nu eenmaal vergt dat ze in vijf bestuurscommissies zit en alle recepties afstruint met een doos visitekaartjes. Tja, kom daar maar eens om, gij hopeloos ouderwetse Marokkaanse man.

Intussen zakt de kont en tikt dat verdomde klokje driftig door. Maar dan is daar de redder in nood: de blonde bekeerling! Deze Arische god zit goddank niet zo in dat keurslijf gevangen van traditionele sjablonen en rolmodellen, hij is verlicht, intellectueel, en knielt bovendien voor Allah. Een heuse prins, zij het een tweede keus-prins, die bovendien, als Selma hem niet lust, doodleuk wordt doorgeschoven naar Fatima.

Tussen haakjes, ik wens de HMV’s veel succes met hun Abdullah Jansen: geen fanatieker geloofssoort dan de bekeerling, nauwelijks intellectueel en niet zelden behept met een labiel verleden – maar dit terzijde.

De auteur, Nora Kasrioui, die zich graag laat fotograferen in fashion robes, wijst hoe dan ook terecht op een sociaal nieuw verschijnsel. Enkel: haar vaststelling is maar het halve verhaal. Het hart heeft twee kamers: ook de hoogopgeleide Marokkaanse man (HMM) is vaak net zo teleurgesteld in de huwelijksmarkt en vindt zijn geluk in toenemende mate bij blonde prinsessen, bekeerd of niet.    Prachtig toch, alle multiculturele strubbelingen in een daad opgelost via de interraciale coïtus.

Deze multicultureel gesausde ‘battle of sexes’ past overigens uitstekend in de westerse emancipatietraditie. Sinds de 1e en 2e feministische golf wordt ons voorgeschreven dat man en vrouw, op één klein fysiek verschilletje na dan, volstrekt identiek zijn. Dit gelijkheidsidee heeft lange tijd zonnig uitgepakt voor de vrouw; stemrecht, verhoogde opleidings- en arbeidskansen, abortusrecht, etc. Inmiddels openbaren zich ook de schaduwplekken. Talloze geëmancipeerde vrouwen, blakend van ambitie en zelfontplooiing en die graag de eigen boontjes doppen, zitten maar al te vaak single te kniezen onder de kerstboom. Die ‘gelijkwaardige vent’ blijkt onvindbaar.

Sneu toch, hoe kan het? Gestaalde feministische wetenschappers als Sarah Blaffer Hrdy, Anne Dickson en Naomi Wolf steken de hand in eigen boezem en verklaren dat hun good old feminism zichzelf akelig in de staart bijt. Door de tomeloos opgeschroefde scoor-, en prestatiedrang is een generatie vrouwen gedrild die weliswaar die topbaan heeft bereikt maar emotioneel nogal gedesillusioneerd – alle oplages van Happinez en Coelho ten spijt. Voor velen blijkt dat kleine huiselijke geluk een utopie. Was het niet onze neerlandse powerfeministe, Heleen Mees, ‘aanjager van de derde feministische golf’, die in Vrij Nederland verzuchtte: ‘Het liefst zou ik trouwen en kinderen krijgen.’

Het punt is alleen dat die ‘gelijkwaardige vent’ het liever een treetje lager zoekt. De chirurg krijgt iets met de verpleegster, de manager met de secretaresse, de advocaat met de telefoniste, de piloot met de stewardess. Male chauvinist pigs? Nee, zo modieus is het niet, daarvoor is het mechanisme een te oeroude natuurwet: mannen compenseren hun overwicht en succes het liefst met schoon en simpel.

Vrijwel exact dit verschijnsel zien we nu terug bij de 2e en 3e generatie HMM’s. Die begeerde jasje-dasje-tasje verkiest puntje bij paaltje toch liever een minder streberige haaibaai; een betrouwbare partner die hecht aan waarden als liefde, gezin, toewijding, loyaliteit, bescheidenheid; een gemalin die van zorg geen zeurderig agendapunt maakt en hem op zondag stoofpeertjes en een pittige lamschotel voortovert naar moeders recept. Deze CDA’achtige gezin-is-de-hoeksteen-van-de-samenleving-spirit ziet hij eerder vervuld bij een ‘simpel’ Marokkaans meisje of, met stijgende voorkeur, bij een nette, geletterde Janneke – alles liever dan een HMV. Deze Janneke komt bij voorkeur uit een dorp, of is getogen in de Achterhoek, Veluwe of Bible Belt. Dat ze in de Here is mag geen beletsel heten: Mohammed en Jezus zijn dikke maatjes. Sterker nog: liever christen dan atheïst. Het geheim, ten slotte, van een lang en gelukkig samenzijn schuilt in geest en karakter: Janneke bloost, is trouw, lief en eert het kleine. Allah ziet alles en knikt instemmend.

Dit artikel is verschenen in de Volkskrant van 7 december.

Lees ook de gerelateerde artikelen: