Marx, Mao en Marcel van Dam waren ook hoogopgeleid

Een nieuwe beweging van jongeren, de G500, moet er voor zorgen dat de middenpartijen van binnenuit worden vernieuwd. Hartstikke goed dat er weer een paar jongeren het initiatief nemen. Mei Li Vos formuleert alvast wat antwoorden op de kritiek van het establishment op de vernieuwingsbeweging.

De kritiek op het G500 initiatief van Sywert van Lienden is redelijk overzichtelijk. Eén: Ze moeten hun kop houden want ze zijn niet nodig want er zitten genoeg jonge mensen bij de middenpartijen. Twee: Ze moeten hun kop houden want het zijn verwende asociale jongeren want onze ouderen zijn arm en hebben vanaf hun 14e gewerkt. Drie: Ze moeten hun kop houden want ze zijn hoger opgeleid en spreken niet namens de lager opgeleiden. Kortom, ze moeten hun kop houden omdat we niets willen veranderen. 

De kritiek is de voorspelbare reactie van het establishment op vernieuwingsinitiatieven van jongeren. Sywert van Lienden kennende zal hij zich niet laten afschrikken door de mopperkonten van de gevestigde belangen, maar voor de mensen die nog twijfelen of ze mee moeten doen met de G500 hier alvast een paar antwoorden van een ouwe rot in het vernieuwingsvak. 

Op kritiekpunt één kan je zeggen dat de jongeren binnen de partijen dus wel wat hulp kunnen gebruiken als het hen niet lukt om de oude vormen en gedachten te doorbreken. Over de tweede kritiek zou ik essays lang kunnen schrijven, maar laat ik één ding noemen. Als zelfs Hero Brinkman zich wil storten op ouderen als het lucratieve deel van de kiezersmarkt dan is het inderdaad tijd dat jongeren zich organiseren tegen de gevestigde belangen. 

De derde kritiek, dat deze jongeren hun kop moeten houden omdat ze hoogopgeleid zijn, is net als de vorige kritiekpunten hypocriet en irrelevant.  De geschiedenis leert dat het merendeel van de succesvolle revolutionaire idealisten had doorgeleerd. De jonge Marx was een hoogopgeleide jongen die begaan was het met lot van de arme niet-opgeleide sloebers. Je kunt zeggen van hem wat je wilt, maar hij heeft als slimme welgestelde jongen toch veel bereikt voor de verworpenen der aarde. Mao kwam ook niet uit de armste regionen, heeft zijn ideale samenleving voor arm en rijk er ietwat hard doorheen gedrukt, maar had wel de beste bedoelingen voor de laagopgeleide en arme Chinees. Ook Marcel van Dam, toch ook niet de minst bedeelde als jongere, is begonnen met idealen voor de onderkant van de samenleving. En zelfs nu, vanuit zijn kapitale landgoed op de Veluwe blijft hij zich bekommeren om het lot van de door hem zo treffend omschreven onrendabelen .  Ik bedoel maar, je hoeft niet zelf laagopgeleid te zijn om je te bekommeren om de situatie van laagopgeleiden. 

Overigens zijn er ook minder linkse voorbeelden uit de geschiedenis van hoogopgeleide mensen die met hun initiatief hun wereld een beetje hebben veranderd. Nelson Mandela. Aung San Suu Kyi. Ghandi. Martin Luther King. Misschien voorbeelden die niet te vergelijken zijn met de initiatiefnemers van G500, maar ze illustreren wel de onzinnigheid van het argument dat een hoge opleiding je diskwalificeert om namens anderen te spreken. Dat gezeur over hoger opgeleiden kan zelfs eng worden. Diezelfde Mao en nogal wat van zijn communistische collega’s vonden hoogopgeleiden op een gegeven moment te lastig worden, en meenden dat het beter voor het volk was om hen het zwijgen op te leggen. Laten we gewoon blij zijn dat we dankzij onze welvaart zoveel hoogopgeleiden in Nederland hebben.  

Dan zou je nog kunnen zeggen dat de punten die Van Lienden wil veranderen niet in het belang zijn van de laagopgeleide jongeren, maar dat is ook niet zo. Een onzekere arbeidsmarkt, lege pensioenpotten, een gesloten woningmarkt en een enorme staatsschuld zijn zelfs nog erger voor laagopgeleide jongeren. Hoogopgeleide jongeren hebben meestal meer mogelijkheden om dit soort ellende te ontvluchten. Ofwel door naar het buitenland te gaan, als zelfstandige te beginnen, een carrièreswitch te maken, of een woning via rijke ouders te krijgen. Laagopgeleide jongeren hebben die mogelijkheden veel minder. Voor hen komen hoge belastingen en lege pensioenpotten extra hard aan. Als zij niet de energie of tijd hebben om in opstand te komen kunnen ze zich, net als vroeger, prima laten vertegenwoordigen door hoogopgeleide jongeren. 

Iemand moet het doen. Als het protest niet van de grootste slachtoffers van het visieloze kaasschaafwerk komt, dan maar van anderen die  snappen hoe desastreus het gerommel van Catshuisberaad kan zijn. De kritiek van het establishment is altijd hetzelfde en meestal ingegeven door angst voor de eigen positie of belangen. En, ik spreek uit ervaring, van kritiek word je meestal wijzer en sterker. Dus allez , allemaal lid worden van G500 en de beuk in de middenpartijen. 

Mei Li Vos richtte in 2005 het Alternatief Voor Vakbond op, om de belangen van outsiders op de arbeidsmarkt te vertegenwoordigen. Als Tweede Kamerlid van de PvdA wilde ze het doel van AVV, een eerlijker arbeidsmarkt ook voor outsiders agenderen. Dat is nog niet gelukt, daarom steunt ze het initiatief G500.  

Volg Mei Li op Twitter