Mea culpa van Quinsy Gario

Vrijdag staat er in de Volkskrant een interview met Quinsy Gario, activist, denker, maker, fel tegen zwarte piet en daardoor bekend en bedreigd.

Na de MH17-ramp plaatste Gario een spraakmakende en voor velen pijnlijke tweet: ‘White lives matter more than brown ones.’ In het interview wordt geschreven: ‘u heeft nooit uw excuses aangeboden voor die tweet.’ Gario antwoordt dat hij zijn excuses heeft aangeboden aan de nabestaanden van de slachtoffers. Dit is niet genoeg. Gario moet buigen en berouw tonen, de volgende vragen luiden:

‘Veel mensen begrijpen uw gedachtegang niet. Op het moment dat u vlak na zo’n ramp een bericht plaatst waarmee u mensen verdriet bezorgt, helpt dat niet.’ ‘U had het kunnen weten.’ ‘U heeft veel kwaad bloed gezet.’

Gario zegt dat hij niet wist dat hij mensen verdriet bezorgde. Dat kun je naïef noemen, ja, en me dunkt dat hij er inmiddels achter is dat hij mensen gekwetst heeft, maar draai het even om en wacht met het roepen over jij-bakken; denk aan de mensen, al die mensen, die en publique pijnlijke opmerkingen maken over de ‘brown bodies’, ‘black lives’, waar Gario voor in de bres springt. Het achteloze geblèr over zwarte piet uit monde van mensen die niet weten, of moedwillig negeren, dat ze daar anderen mee over het hoofd zien. Mensen die in kapitalen iemand naar z’n eigen land terugwensen, of erger. Maar ook; de opmerking die door een naïeve of gewoon onwetende burger geplaatst wordt over een kwestie die niet direct bedoeld is om een (minderheids)groepering te kwetsen, maar dit wel doet. Het roet van zwarte piet, het ‘verbouwen’ van transgenders, het knuffelen van Marokkanen.

Worden al deze mensen ter verantwoording geroepen in een nationale krant? Zelden. Zelfs de prominenten wordt niet vaak en zeker niet zo herhaaldelijk om excuses gevraagd.

Dus had Gario deze drietrapsraket aan mea-culpa-hints over zich heen moeten krijgen? Nee. Sterker: niemand zou verplicht gesteld moeten worden tot een spijtbetuiging.

Excuses aanbieden is galant en nadenkend, uiteraard, maar laat mensen dat vooral voor zichzelf bepalen – doordat ze de juiste tegenargumenten teruggekaatst krijgen bijvoorbeeld en zo tot eventuele bezinning komen.

Ken je nog dat gevoel van toen je klein was, ruzie had met het grootste eikeltje of tutje uit je klas omdat die jouw speelgoed stukmaakte en dat je elkaar dan zo’n kleverig handje moest geven en zielloos ‘sorry’ na elkaar moest mompelen terwijl je allebei geen greintje spijt voelde en gewoon verder ging met het vernielen van elkaars eigendom of eigenwaarde, maar dan stiekemer?

Er heerst een klimaat van holle sorry’s.

Ga in discussie. Wacht af wat er komt. Meer bagger of onmenselijkheid? Nog meer discussie, verzamel gelijken, laat weten waarom je het niet met iemand eens bent. Kom met argumenten. Vorm een front, een muur, een beschermlaag zo je wilt, bied steun, verklaar jezelf, vraag hulp, geef tegengas. Soms win je medestanders, soms zijn er overlopers, beide kanten op, soms word je het niet eens en ja, vaak en zeker in precaire gevallen bestaat er een leger aan idioten dat met modder en bedreigingen strooit. Dat is verschrikkelijk en achterlijk en daar lijkt geen oplossing voor te zijn omdat die idioten onuitroeibaar zijn (daarbij, uitroeien is ook weer zo extreem). En nee, veel discussies zijn niet netjes- begrijp me niet verkeerd, ik zie heus geen keurig klasje debaters op elkaars beurt wachten voor ze iets mogen zeggen voor me. Schreeuw als je dat nodig vindt.

Maar zeur vooral niet om dat kleverige handje. Dat levert, behalve schijngemoedsrust voor de buitenstaander, geen reet op.

Dit artikel staat ook op de website van Roos van Rijswijk