Mediawereld profiteert van extravagante treitervloggers

Het zijn de helden van deze tijd. De heersers van het wereldwijde web. Jonge gasten (m/v) die hun leven in een zogenaamd digitaal dagboek willen vangen, (g)een voorbeeld zijn voor complete puberende volksstammen en die onbewust een rol spelen in de veranderende mediacultuur van tegenwoordig. Hun expressie lijkt vernieuwend maar is in principe universeel, doelgericht en van alle tijden.

Een groot verschil met het vorige eeuwse dagboek – op papier, in een boekje met daarop een slotje – is dat de wereld exhibitionistischer is geworden en er instant roem verkregen kan worden door het scoren van ‘subscribers’, ‘likes’ en ‘duimpjes omhoog.’ Het is erkenning verkrijgen als fastfood. Snel, makkelijk en verslavend tegelijk.

Waar men voor de opkomst van het vloggen een totale introvertheid kende in de vorm van het delen van lief en leed voor eigen gebruik in een papieren boekje, voorzien van een kartonnen kaft, wordt nu alle digitale extravagantie zo snel mogelijk wereldkundig gemaakt op het wereldwijde web. De huidige mogelijkheden voor het verkrijgen van acute faam werkt als een rode lap op een opgefokte stier en zorgt voor steeds heldhaftigere en extremere acties die vastgelegd worden op beeld en een minuut later aan de andere kant van de wereld kunnen worden gezien op de desbetreffende kanalen.

Van een met de hand op papier geschreven ‘vandaag ben ik naar school geweest en nu ga ik eten, tot morgen!’ naar een gefilmd orgastisch adrenalineshot in de vorm van ‘wow, wow, wow, wat vééét!, kicken heftig man, yesss!!!’ is binnen enkele decennia kenmerkend geworden voor de evolutie van de menselijke uiting.

Dit emotionele exhibitionisme beperkt zich echter niet alleen tot acties van pubers en adolescenten waarvan het brein nog niet is volgroeid. Wanneer we bijvoorbeeld de diverse media erbij betrekken, zien we dat ook bij volwassenen gevoelsmatige grenzen worden opgerekt en men vaak de schaamte voorbij gaat, in het belang van een uitzending die moet scoren of een programma dat spraakmakend moet zijn. Er wordt geprikkeld en uitgedaagd. Vaak tot op de rand van het ethisch toelaatbare, in welke context dan ook.

Wanneer een reallife-soap dreigt in te kakken, weten de producenten er wel een scheutje prikkelend vertier doorheen te mixen. Zijn er ‘outlaws’ in de maatschappij? Maak er een catchy tv-programma over. En is er als programmamaker een moment om op de emotie van de mens in te spelen? Doe het! Het zijn slimme marketingtrucs in medialand die commercieel én emotioneel succes zullen genereren. Inspelen op het gevoel en de beleving van mensen die hun ziel en zaligheid tentoon spreiden op nationale radio, tv of het internet is indirect de gehaaidere variant van de naïeve vlogger. Het snelle succes biedt erkenning en zal ook worden uitgebuit via websites en social media, waar iedereen de pijnlijke, hilarische en emotionele fragmenten naar hartenlust kan bekijken en delen. Naast de kijkcijfers helpen de ‘views’, ‘shares’ en ‘likes’ mee in hun zoektocht naar instant succes en het vergaren van fastfood-fortuin.

Het moge duidelijk zijn dat het uitdragen van persoonlijke expressie in elke hoedanigheid van belang is voor het creëren van een nieuwe (media)wereld en de nabije toekomst. Nieuwe uitdagingen en sentimenten zorgen hierbij voor andere inzichten en in chronologische volgorde tevens voor snelle aandacht, erkenning, volgers én onsterfelijkheid. Treinsurfen is het nieuwe belletje trekken. Het vroegere dagboek heet nu YouTube. En de monotone polygoonstem heeft plaats gemaakt voor snelle montages en wisselende geluidsfragmenten.

Concluderend kunnen we zeggen dat de wereld om ons heen in een razend tempo is veranderd. De menselijke honger naar uitdaging, roem, erkenning en expressie zal echter altijd blijven bestaan.