Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Meer Democratie! Meer Politiek Assistenten!

  •  
15-03-2019
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
46644608114_4586931bc9_z
Versterk de onafhankelijkheid van parlementariërs door meer ondersteuning
Uitholling van de democratie! Dat horen we regelmatig en met een reden. Als we alleen al naar de huidige verkiezingscampagne kijken zien we dat de verkiezingen zelf van secundair belang zijn. We gaan stemmen voor de Provinciale Staten en de waterschappen en indirect ook voor de Eerste Kamer. Toch hebben de landelijke kopstukken (lees: partijleiders en fractievoorzitters in de Tweede Kamer) de hoofdrol. Zij worden niet weggestopt op de radio maar krijgen primetime het allereerste verkiezingsdebat en zijn prominent vertegenwoordigd in alle media.
Braaf Het is een slechte zaak dat ook tijdens de huidige campagne braaf alles wordt opgevolgd wat door de partijtop is besloten. De grote aandacht in de media voor de onduidelijkheid over het standpunt van Forum voor Democratie inzake een eventuele Nexit is de uitzondering die de regel bevestigt.
Nu gaan er regelmatig stemmen op om de rol van de Eerste Kamer te depolitiseren of helemaal af te schaffen. Interessante ideeën die niet snel zullen worden uitgevoerd. Willen we op korte termijn meer evenwicht in ons democratisch bestel, dan zullen we ons moeten richten op de Tweede Kamer.
Dit is het hart van de democratie omdat zij direct gekozen wordt door de burgers en zowel het belangrijkste wetgevend als controlerend instituut is binnen het systeem. Maar ook hier zien we dat de partijtop het meeste besluit. Met name bij grotere fracties hebben de individuele Kamerleden relatief weinig in te brengen.
Terwijl juist deze Kamerleden, in het belangrijkste orgaan van de Nederlandse democratie, ‘stemmen zonder last’. Zij zijn nergens (juridisch) aan gebonden. Niet aan een regeerakkoord en niet aan hun partijlijn. Fractiediscipline heeft echter de overhand gekregen. In de Tweede Kamer wordt opmerkelijk weinig van de partijlijn afgeweken (in de Eerste Kamer gebeurt dit overigens alleen als het geen consequenties heeft).
Hoe kunnen we de onafhankelijkheid van onze gekozen parlementariërs versterken, zodat we weer 150 volksvertegenwoordigers hebben in plaats van 14? Een gemakkelijke en vrij simpele oplossing is het inhuren van politiek assistenten door de organisatie van de Tweede Kamer zelf. In Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk hebben parlementariërs tussen de 9.000 en 16.000 euro per maand beschikbaar om naar eigen invulling personeel aan te nemen. Het Europees Parlement stelt zelfs meer dan 24.000 euro per maand beschikbaar per parlementariër. In Nederland is dit anders geregeld. De partij ontvangt een vergoeding van ongeveer 200.000 euro per zetel die ze heeft behaald. De partij mag dit geld vrij besteden, ook voor activiteiten buiten het parlement, en hoeft daar geen verantwoording over af te leggen.
Sommige, grotere, partijen voorzien al hun fractieleden wel van politieke assistentie omdat zij veel budget krijgen en relatief lage andere kosten hebben. Kleinere partijen kunnen zich deze luxe niet veroorloven. Dat is zorgelijk omdat juist hierdoor Kamerleden extra gebonden zijn aan hun partij. Deze bepaalt immers of ze extra ondersteuning krijgen of niet.
Kleine stem Het huidige stelsel zorgt er ook voor dat fractieleden van grotere partijen beter in staat om diep de materie in te duiken omdat zij meer ondersteuning hebben dan fractieleden van kleinere partijen. En dat terwijl de laatste juist al al het werk over weinig mensen moeten verdelen. Kleine partijen hebben een relatief kleine stem in de besluitvorming, maar zij moeten wel hun werk goed kunnen blijven doen.
Het voorstel is daarom om ieder Kamerlid een politiek assistent te laten inhuren. Wie dit is en wat deze persoon doet mag het Kamerlid bepalen. Het (gestandaardiseerde) salaris wordt betaald door de kamer. Dit staat los van en komt dus niet in de plaats van het zetelbedrag. Dit lijkt wellicht een duur voorstel, maar vinden we niet dat de Kamerleden in het hart van de democratie hun werk goed moeten kunnen doen en dat dit onafhankelijk is van voor welke partij ze in de kamer zitten? Dit is juist een relatief goedkope oplossing om dat te bewerkstelligen. In het buitenland zijn de personele toelagen veel hoger en wordt er ook veel meer personeel aangetrokken.
Zonder last Dus in het kort: die ene assistent per Kamerlid kan de democratie flink verstevigen. Kamerleden zijn zo minder afhankelijk van hun partij voor ondersteuning en kunnen zo beter ‘zonder last’ werken. Daarnaast kunnen ook kleine fracties hun werk goed uitvoeren. Zo is de politieke assistent een elegante oplossing voor een groeiend probleem. Alle fractieleden hebben zo een sterkere positie met als gevolg dat we weer 150 volksvertegenwoordigers hebben. Nederland mag niet bestuurd worden door een paar partijleiders. Willen we een goede afspiegeling van de bevolking hebben, dan hebben we daar minstens die 150 mannen en vrouwen voor nodig.
Ik snap dat het in verkiezingstijd niet populair is om voor zo’n maatregel te pleiten (politici zijn immers al graaiers), maar niet getreurd. Er zijn wel meer voorbeelden van ‘heel goede ideeën’ die niet in een verkiezingsprogramma stonden en toch (bijna) werden aangenomen.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.