Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Meer slavernij en meer Islam in het geschiedenisonderwijs

  •  
18-05-2015
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
66 keer bekeken
  •  
RTEmagicC_Han_vd_Horst-Mooiste_jaren_van_Nederland.jpg.jpg
De Franse regering wil in het geschiedenisonderwijs meer aandacht voor de slavernij en de Islam. Daarvoor moeten Lodewijk XIV en Napoleon inschikken. Bij ons zou zoiets niet kunnen 
Nederland kent een hele specifieke vrijheid van onderwijs die in 1917 na een strijd van meer dan een halve eeuw tot stand is gekomen
Dat leverde een dubbel onderwijsstelsel op: aan de ene kant openbaar onderwijs, dat geleverd wordt door de overheid aan de andere kant levensbeschouwelijke scholen die voor honderd procent uit belastinggeld worden gefinancierd. Daar hoort geen minister bij die aanwijzingen geeft over wat er in de klas precies behandeld moet worden. In Frankrijk ligt dat anders. Scholen hebben zich maar te voegen naar de inhoudelijke wensen van het ministerie.
Bij mevrouw Bussemaker aankloppen heeft dus weinig zin als je ontevreden bent over de inhoud van het geschiedenisonderwijs in Nederland. Je kunt hoogstens een vriendelijk verzoek richten aan scholen en samenstellers van lesmateriaal om de accenten te verschuiven. Het is helemaal niet zo gek om dat in het geschiedenisonderwijs regelmatig te doen. Elke generatie stelt haar eigen vragen aan het verleden. Het straatbeeld in Nederland wordt al een jaar of veertig nieuw ingekleurd door nazaten van slaven, die zouden ontbreken als er nooit een West Indische Compagnie was geweest. Ook wonen er tegenwoordig de nodige moslims Dat maakt de vraag interessant hoe Nederland zich in het verleden verhouden heeft tot de Islam.
Slavernij
Slavernij was een belangrijk aspect van de koloniale samenlevingen die met de driekleur in top werden vorm gegeven. Niet alleen in het Caribisch gebied en Afrika (Ghana en de Kaap) maar ook in Azië (Indonesië, Sri Lanka, bepaalde kuststroken in India). Dit jaar nog toonde de auteur Reggie Booy aan dat onder de Nederlandse vlag in Azië zeker zoveel slaven zijn verhandeld als in Afrika en het Caribisch gebied.
Ook de Noord-Afrikaanse slavenhalers verdienen een plaats in deze geschiedenis. Vanuit Marokko, Algerije, Tunesië en Libië belaagden zij de schepen van de Republiek. De bemannning kon kiezen tussen bekering tot de Islam of slavernij. In sommige plaatsen, zoals Maassluis, was dit risico zo groot dat alle zeevarenden vaste bijdragen stortten in een pot waaruit losgelden werden betaald. Dat was een soort verzekering. Overigens werden   vele gevangen genomen zeelieden wel degelijk moslim waarna een mooie loopbaan als zeerover voor hen open lag.
Islam
De rol van de Islam in de Nederlandse geschiedenis blijft tot nog toe onderbelicht. Toch is zij al een jaar of duizend oud. Denk aan de olifant Abdoel Aziz die door kalief Haroen Al Rasjied aan Karel de Grote geschonken werd. Dat arme beest heeft op zijn voettocht van Marseille naar Aken zeker de vermoeide poot gezet op grond die nu Zuid Limburgs is. Dan zijn er de kruistochten waarin mensen uit onze contreien een aantal malen een grote rol speelden. Lissabon werd op de Arabieren veroverd dankzij hulp van Friese strijders. Hollanders deden mee aan de verovering van de Egyptische vesting Damiate. Maar het was niet alleen kruistocht versus jihad. Er vond in de middeleeuwen ook een grote culturele uitwisseling plaats en veel nieuwe technieken, zoals het gebruik van molens, leerde men kennen dankzij (handels)contacten met Al-Andalus, het Arabische Spanje,  en de Landen van Overzee (Palestina). Geschiedenis van het Nederlands kolonialisme
De Republiek legde al vroeg diplomatieke contacten in het Midden-Oosten. Namens de Hoogmogende Heren van de Staten Generaal ging Cornelis Haga al een dikke vierhonderd jaar terug vriendschapsbanden aan met sultan Achmet van het Ottomaanse Rijk (bezoek zijn Blauwe Moskee tegenover de Haia Sofia in Istanboel) Sindsdien zijn de commerciële contacten prima zoals blijkt uit de import van de tulp, die wij en niet de Turken nu als nationaal symbool gebruiken.
Toen de eerste schepen van de Verenigde Oost Indische Compagnie op Java aankwamen, was de Islam op Java al de heersende religie. De geschiedenis van het Nederlandse kolonialisme in Azië is dan ook sterk getekend door de relatie met de Islam en met moslims. Het is voor het goede begrip van ons verleden uiterst relevant om te weten hoe de koloniale autoriteiten daarmee omgingen en welke rol de godsdienst speelde in het verzet van de Indonesiërs tegen hun overheersers. Dat blijft te vaak nog onderbelicht.
Ja, met meer aandacht voor deze aspecten van het verleden zou de kwaliteit van het onderwijs in de vaderlandse geschiedenis zeer gediend zijn. We kunnen best wat van die Fransen leren.
Het nieuwste boek van Han is De Mooiste Jaren van Nederland (1950-2000)
Verder lezen:  Willem van de Velde, gevecht met een Noord-Afrikaans zeeroversschip. Het staat in brand maar heeft de groene vlag van de Islam nog in top. 
Oorspronkelijke artikel lezen, klik hier

Meer over:

opinie, wereld
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.