Multitasken als sluipmoordenaar van ons rendementsdenken

We horen ze tegenwoordig steeds vaker om ons heen. De termen ‘efficiëntie’ en ‘productiviteit’ lijken in combinatie met ‘rendementsdenken’ fundamentele begrippen te zijn geworden in onze maatschappij. Wanneer je deze woorden aan een analyse onderwerpt, blijkt dat ze echter steeds meer te lijden hebben onder de haast dwangmatige manier van onze huidige levensinvulling en de daardoor ontstane manier van functioneren. Het überhippe en bijna onontkoombare fenomeen ‘multitasking’ is hier mede debet aan.

Door middel van het afnemen van enkele proefjes, wordt er ingezet op het verkrijgen van persoonlijke bewustwording omtrent het doel van plannen en het (on)vermogen tot multitasken. Op deze manier gaan leerlingen inzien dat wellicht veel stress kan worden weggenomen, wanneer op het juiste moment de juiste prioriteiten worden gesteld en er daardoor efficiënter naar een doel kan worden toegewerkt. Het, in dit geval, studierendement, zal fors toenemen wanneer er bijvoorbeeld minder externe factoren – zoals mobieltjes, laptops, muziek en games – voor afleiding kunnen zorgen.

Het zogenaamde ‘unitasken’, je op één taak tegelijk richten, klinkt daarbij echter nog voor de meesten in de oren als een lacherige tegenhanger van het zwaar overschatte multitasken. Terwijl bij toepassing hiervan, door een goede concentratie op een bepaalde activiteit, betere en snellere resultaten kunnen worden behaald. Dit kan gelden voor zowel de productiviteit als de emotionele gesteldheid.

Een voorbeeld van zo’n proef, waaruit blijkt dat de ultieme focus slechts op één enkel gegeven kan worden gevestigd, is het hierboven getoonde filmpje ‘Moonwalking Bear’. Hierin speelt een basketbalteam in witte kleding en een basketbalteam gekleed in zwarte kleding willekeurig twee basketballen door elkaar heen. Terwijl de opdracht luidt om te tellen hoe vaak het witte team de bal naar elkaar overspeelt, verschijnt er tijdens dit overgooien een ‘moonwalkende beer’ tussen de spelers. Na afloop van het filmpje heeft vrijwel iedereen goed geteld hoe vaak de spelers van het witte team de bal overgooiden en heeft vrijwel niemand de dansende beer gezien!

Hieruit blijkt dat het arrogante begrip ‘multitasken’ onderhevig is aan het minder effectief lijkende ‘unitasken’. Neuropsycholoog Daniel Levitin geeft tevens aan dat mensen ervan houden om heerlijk hun activiteiten van een to-do-lijstje af te strepen, terwijl ze tussendoor nog de baby hebben verschoond en drie mails, enkele tweets en een Facebookbericht hebben beantwoord. Het geeft een gevoel van euforie, doordat het beloningssysteem in het brein wordt geactiveerd en er een enigszins verslavend genotsgevoel optreedt. Het multitasken houdt dit gevoel dus in stand door een continue stimulering.

Willen we overgaan op het ‘unitasken’ en daardoor hogere rendementen uit onze arbeid halen, op welk gebied dan ook, dan zullen we op zoek moeten gaan naar een hernieuwde (levens)structuur, waarbij een selectie van gedachten en activiteiten zullen gaan leiden tot meer ruimte in ons hoofd. Hierdoor kan er meer efficiëntie en productiviteit in kortere tijd plaatsvinden. Op die manier is de heilig verklaarde  to-do-list eerder afgestreept én houden we vanzelfsprekend meer tijd over voor het verkrijgen van ons verdiende en op het ‘rendementsdenken’ gebaseerde genotsgevoel.