Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Nederland, Europa, de gedoger gedoogt/d

  •  
30-08-2011
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
51 keer bekeken
  •  
BNNVARA fallback image
Rutte zou in mijn ogen aan statuur winnen als hij ten opzichte van de gedoger de zelfde vrijheid zou nemen als omgekeerd het geval is
Premier Rutte wil “Nederland teruggeven aan de Nederlanders”. Kennelijk is Nederland nu in handen van iemand anders, die het land van de Nederlanders heeft ‘afgepakt’. Wie de sociale media een beetje volgt, weet dat de schuldigen doorgaans makkelijk worden gevonden: de spreekwoordelijke ‘linkse kerk’, de ‘elite’ of ‘anonieme Brusselse bureaucraten’.
De spagaat voor de premier kon niet groter zijn. Eerst mensen voorhouden dat hij ‘Nederland zal teruggeven aan de Nederlanders’ en nu moeten vertellen dat hij, om de Nederlandse economie goed door de crisis te loodsen, (nog) meer Europa nodig heeft. “Ons was door hem meer Nederland beloofd, komt-ie met meer Europa aanzetten!”
Je zou verwachten dat deze voor Rutte pijnlijke realiteit zou leiden tot het scherp en helder afstand nemen van dat milde revanchisme, waarmee hij zich als Wilders light wilde profileren. Van mijn part geeft hij er een draai aan, door te zeggen dat de route naar meer invloed van de Nederlanders op hun toekomst via Brussel loopt. En dat de lijn van Wilders en de SP ons niet alleen zeer grote economische schade toebrengt, onze pensioenen ondermijnt en werkgelegenheid schaadt, maar Nederlanders ook machtelozer maakt om de uitdagingen van morgen aan te gaan. Helaas, ik zie het hem nog niet doen. Zijn kabinet eet van twee walletjes. Als er moeilijke beslissingen in Brussel moeten worden genomen, rekent hij op steun van een oppositie die het nationale belang vooropstelt. Maar als dan thuis eerlijk moet worden verteld dat die beslissingen meer macht opleveren voor Europese toezichthouders, waar ook Nederland zich aan zal onderwerpen, geldt ineens dat andere landen moeten doen wat Europa zegt, maar Nederland niet, want wij doen het natuurlijk vanzelf al goed.
Griekenland en Spanje worden van Europa, maar Nederland blijft van de Nederlanders, zo houdt hij Kamer en bevolking voor. En dat doet hij niet zomaar. “De ander heeft plichten en ik heb alleen maar rechten”, het is de kern van het WIlderiaanse universum en onze premier heeft zich daarin zo genesteld, dat hij vermoedt dat hij niet meer zonder kan. Of dat hij een te hoge electorale prijs betaalt als hij zich er aan ontworstelt.
Politiek is dit verhaal echter niet houdbaar. Wie vraagt om strengere regels en een bovennationale toezichthouder, zal zich er zelf natuurlijk ook aan moeten onderwerpen. En dat betekent dat zaken die we eerst in Nederland zelf helemaal beslisten, straks onder Brussels gezag vallen. Zoals vandaag het toezicht op eerlijke concurrentieverhoudingen, waar de Europese Commissie rechtstreeks en volledig bevoegd is. Neelie Kroes heeft in voorbije jaren laten zien hoe goed dat kan werken, in het belang van alle Europese burgers, ook de Nederlandse. Dit verhaal kan de premier maar beter eerlijk en volledig vertellen, want anders zet hij Nederlanders steeds op het verkeerde been. Dan verspeelt hij zeker het vertrouwen dat hij nu nog geniet.
In veel kabinetsplannen zit het revanchisme ingebakken, al weet ik zeker dat de meeste VVD’ers, de premier voorop, met veel meer optimisme en zonder rancune tegen de wereld aankijken. Maar het disproportioneel hard bezuinigen op cultuur, de grote korting bij de omroepen, het hakken in de ontwikkelingssamenwerking, het uitkleden van de sociale zekerheid, er zit altijd een ondertoon in van “lekker peuh, we zullen ze wel krijgen, die linkse kerk met hun hobby’s”. Mark Rutte is de man er niet naar dit soort sentimenten te koesteren, maar door er nooit expliciet afstand van te nemen en er soms ook tegenaan te schurken, is hij er wel medeverantwoordelijk voor. Daarmee wordt een zuivere politieke discussie, over een toekomstvisie van ons land, gebaseerd op rechtse of linkse uitgangspunten, nodeloos belast met sentimenten die de tegenstander wegzetten in het vakje ‘fout’. Rechts bezondigt zich vandaag aan een zelfde soort triomfantalisme als links in de jaren zeventig. Dat is links slecht bekomen, uiteindelijk.
Hier wreekt zich bovendien dat wij Nederlanders geen ervaringen hebben met een gedoogconstructie. De gedoger kan ongestraft aanschoppen tegen de gedoogde, maar als deze laatste met gelijke munt zou terugbetalen, trekt de gedoger het tapijt onder hem vandaan. Zo voelen Rutte en de leden van zijn kabinet zich voortdurend geroepen Wilders te verdedigen als hij wordt aangevallen en niet zelden zie je bij de coalitiepartijen zelfs de reflex om een aanval op Wilders als een aanval op henzelf te zien en dus ook meteen in de verdediging te schieten. Dat was laatst nog zo na de moordpartijen in Noorwegen, toen Wilders dacht aangevallen te worden en bijna heel rechts Nederland zich meteen geroepen voelde hem te verdedigen, in plaats van helder te maken dat hij zich aanstelde en afstand te nemen van zijn schandelijke kwalificaties.
Meteen luid toeteren als Wilders wordt aangepakt, maar zwijgen als Wilders moet worden tegengesproken versterkt zowel in als buiten Nederland de indruk dat het kabinet ook inhoudelijk steeds meer op de lijn Wilders gaat zitten. En dat Wilders eigenlijk wel gelijk heeft met zijn anti-Europa retoriek of met de stelling dat alle plagen van islamitische makelei zijn, gefabriceerd met hulp van linkse landverraders. Rutte zou in mijn ogen aan statuur winnen als hij ten opzichte van de gedoger de zelfde vrijheid zou nemen als omgekeerd het geval is. Dat is zeker niet zonder risico, want Wilders zal vroeg of laat zijn electorale winst willen nemen en het kabinet laten vallen en zal daarvoor een aanval van Rutte goed als excuus kunnen gebruiken. Maar uiteindelijk zal ieder excuus goed genoeg zijn om het te doen, als hij de tijd rijp acht. En dan zal de vraag zijn hoeveel Mark Rutte nog van zijn eigen opvattingen over heeft om als man met een eigen verhaal en met eigen resultaten de verkiezingen in te kunnen gaan.

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.