Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Nieuw belastingstelsel: een paar waarschuwingen

  •  
15-06-2015
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
267 keer bekeken
  •  
RTEmagicC_Han_vd_Horst-Mooiste_jaren_van_Nederland.jpg.jpg
Reken je niet rijk als je straks meer geld in je portemonnee lijkt te krijgen
Op het Binnenhof vindt gekonkelefoes plaats over een herziening van het belastingstelsel.Dat zou onrechtvaardig zijn en veel te ingewikkeld. Bovendien zorgt de fiscus voor hoge loonkosten zonder dat de werknemers daar veel mee opschieten. Arbeid moet goedkoper worden, zo luidt een bekende Haagse mantra. Dan durven bedrijven weer personeel aan te nemen. Ook – zegt men er altijd bij – moet werk ‘lonen’.
De BTW gaat omhoog. Het heffen van rechtstreekse belastingen vereist een goed functionerende overheid, die in staat is de inkomens van de afzonderlijke burgers vrij nauwkeurig in te schatten. Anders komt er niets van terecht. Tot in een tamelijk recent verleden lag de nadruk van de belastingheffing dan ook op accijnzen, zoals die nu vooral op tabak, alcohol en olieproducten worden geheven. Onze voorouders betaalden soms fikse extra bedragen voor bijvoorbeeld brood, zeep en kranten. BTW heeft een vergelijkbare prijsverhogende werking. Het extra loon van de werknemer gaat dan op in de winkel. Omdat de prijzen voor iedereen gelijk zijn, worden vooral de laagst betaalden en de senioren met een klein pensioen het slachtoffer van zo´n fiscale verschuiving.
Inkomstenbelasting dekt verlaging niet De verlaging van de inkomstenbelasting dekt de prijsverhogingen voor dagelijkse levensbehoeften en gewone diensten niet, tenzij die zeer drastisch is en zich alleen tot de eerste schijf beperkt, terwijl tegelijkertijd de belastingvrije voet sterk wordt verhoogd. Voor verlagingen van de tweede en de derde schijf is dan geen ruimte. Maakt men die wel, dan zijn de lager betaalden gegarandeerd de sjaak. Maar goed, op dat gebied heeft dit PvdA-VVD-kabinet een reputatie te verliezen. De creatie van een onderklasse aan werkende armen is al jaren aan de gang.
De vervuiler betaalt, van het milieu en van de  eigen gezondheid. De fiscus belast vervuilende productieprocessen. Naast de wellicht nog eens stevig te verhogen tabaks-, alcohol- en olieproductenaccijnzen komen er vet- en suikertaksen. Ook dat maakt het leven duurder. Ook dan worden de lager betaalden en de senioren met een klein pensioen onvoldoende gecompenseerd door de verlaging van de inkomstenbelasting. Zelfs als zij hun levensstijl aanpassen en voortaan gezond consumeren. Je kunt er natuurlijk op vertrouwen dat de markt in dat geval gezonde en betaalbare producten levert maar die markt is nu al bezig iets heel anders te doen: ze gaat ondergronds. Nu al smokkelen criminele organisaties op grote schaal sigaretten het land binnen. Te hoge accijnzen op gewilde artikelen zorgen er voor dat meer dan ooit de misdaad loont.  Bovendien raakt de overheid in financiële problemen, mocht die omschakeling naar het gezonde leven toch slagen.
Er komt een verschuiving van rijksbelastingen naar gemeentelijke belastingen.  Dat zou net als met de privatisering van de spoorwegen een terugkeer zijn naar het verleden. Een eeuw terug speelden de gemeentelijke belastingen een veel wezenlijker rol dan nu en men is er niet voor niets mee opgehouden. Je had centrumgemeentes, zoals Rotterdam, Den Haag of Groningen met hoge gemeentelijke belastingen omdat een belangrijke stad nu eenmaal tal van dure voorzieningen moet bieden, niet alleen voor de eigen inwoners maar ook voor de randgebieden. Daaromheen lagen parasitaire gemeentes met beperkte belastingen omdat ze minder hoefden te regelen voor hun burgers: een ziekenhuis, een schouwburg, een winkelhart vonden ze wel in de grote stad. In zulke gemeentes – bijvoorbeeld die van het Gooi – verrezen hele villawijkjes voor welvarende Amsterdammers die de hoge gemeentelijke belastingen wilden ontlopen. Zij kwamen dan dagelijks met de stoomtram of de trein naar hun werk in de grachtengordel. Men probeerde daar met lapmiddelen iets aan te doen. Zo werd er veel gediscussieerd over de wenselijkheid van forenzenbelasting voor mensen die in de stad werkten maar in een andere gemeente woonden. Uiteindelijk zijn er knopen doorgehakt. Nu krijgen de gemeentes het leeuwendeel van hun inkomsten uit een rijksfonds. Herhaal die fout van vroeger niet nog een keer.
Waarschuwing aan de burgers Dit is geen pleidooi om alles maar te laten zoals het is. Het is meer een waarschuwing aan de burgers: reken je niet rijk als je straks meer geld in je portemonnee lijkt te krijgen. Het is er zo weer uit. Wie denkt dat een drastische verhoging van de vermogensbelasting en het ontmantelen van de hypotheekrenteaftrek een fraai alternatief vormen voor de hier geschetste mogelijkheden, houdt de politieke realiteit in het oog. Daar is Nederland veel en veel te rechts voor. Altijd geweest ook.
Update: Alle oppositiepartijen gaan in op de uitnodiging van Erik Wiebes om in het geheim over zijn nieuwe belastingplannen te praten. De Volkskrant schrijft : Als het kabinet vooraf het plan bekendmaakt, voelt de oppositie zich mogelijk geschoffeerd. En daarom houdt men maar op zijn achttiende-eeuws een geheim besogne. Dat daardoor de burger op een brutale wijze wordt geschoffeerd, is blijkbaar geen probleem. Alsof een publiek debat, een openbare behandeling van de mogelijkheden en de alternatieven, betrokkenheid van u en ik bij het debat tot een slechtere besluitvorming zou leiden. Door zo te handelen tast staatssecretaris Wiebes met rugdekking van het kabinet de legitimiteit van de politiek aan. Net als de oppositiepartijen, die zich deze uitnodiging laten aanleunen. Wat voor praatjes zij ook voor de vaak mogen maken. Dan haalt Wiebes  ook nog eens de stommiteit uit om Geert Wilders van zijn overleg uit te sluiten. Op deze manier houdt de grote antidemocraat in het parlement als enige schone handen.
Foto: Dbnl
Het nieuwste boek van Han is De Mooiste Jaren van Nederland (1950-2000)

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.