Obama's valse dilemma

Obama’s dilemma ligt tussen privacy en veiligheid, riepen exegeten – zoals Paul Brill in de Volkskrant – toen Edward Snowden het zoveelste Amerikaanse spionageschandaal begon. Fout. Want Obama’s keuze is tussen wereldvrijheid en de VS als wereldtiran.

Het piramidespel van landje-hoppen Als wereldmacht had je vroeger een simpel verdienmodel: je vernachelde een kapo in een sjlemielenland en hij liet zijn slaafjes de olie en de hemden dagelijks bij jouw dienstingang bezorgen. De losers werkten voor een prikkie en als ze opstandig waren, stuurde je een strafexpeditie. Klaar. De wereld functioneerde als een stofzuiger voor goud, met in de zak machtige metropolen. Het goud werd op de piramideladder omhoog gesjouwd en opgeblazen in verschillende financiële bubbels. De corruptie op Wall Street bleef onzichtbaar zolang men steeds naar nieuwe landen kon hoppen en de piramidebasis vergroten. Nu werkt dit niet meer en ik zal slechts drie oorzaken noemen: tekort, technologie en de rechtvaardige geest.

Het tekort De graaigroei stagneert door overbevolking, klimaatverandering en de opkomende schaarste van water, voedsel en grondstoffen. De machtigen kunnen steeds minder plunderen en poepen.

Technologie Technologie is een kink in de stofzuigerkabel want zij heeft de machtsstructuren totaal veranderd: individuen overwinnen staten en machteloze staten halen de machtige in.

Kennis wordt steeds goedkoper, toegankelijker en vernietigender. Straatbendes in Irak en Afghanistan beletten de V.S. om winst uit de oorlog te behalen ondanks het feit dat de VS meer aan wapens uitgeven dan de rest van de wereld bij elkaar. Men dacht 40 miljard dollar in de oorlog te pompen en daarna ‘kassa’, maar nu rijzen de kosten tot mogelijk 5000 miljard.

Machtelozen plegen steeds makkelijker aanslagen in machtige steden zoals New York, Londen, Madrid, Boston en Parijs. Zij worden steeds slimmer en beter opgeleid – als gevolg van technologische kennisverspreiding – en eisen de kop van de kapo’s en een rechtvaardigere verdeling van de rijkdom. De OECD voorspelt ook dat rijke landen armer zullen worden en dat arme landen hen zullen inhalen.

De nieuwe rechtvaardige geest Het individu in de machtige landen verandert in mentaliteit en verdraagt steeds minder dat zijn regering andere landen plundert voor de oligarchen.

Volkenrecht maakt plunderingen steeds moeilijker, maakt de wereld rechtvaardiger en herverdeelt de macht. Volkenrecht – zoals oorlogsrecht en mensenrechten – belet de VS de Irakezen met een mokerslag te breken. De Irakezen klagen Groot-Brittannië bij Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens aan. Duitser Khalid El-Masri klaagt Macedonië bij hetzelfde hof aan omdat CIA hem in Macedonië heeft ontvoerd, verkracht, gemarteld en voor maanden zonder rechtsgang in Afghanistan heeft gekooid. De EU durft daardoor steeds minder mensenrechten voor de VS te schenden.

Het hof heeft de EU verboden om mensen uit te leveren aan dictaturen waar ze gemarteld worden of zonder eerlijke rechtszaak verdwijnen. De EU verliest daardoor in macht want haar traditionele collaboratie met tirannen had twee belangrijke componenten. Aan de ene kant leverde de EU oppositieleden uit die hier asiel zochten, de tiran kon zo zijn macht versterken. Aan de andere kant knapte de tiran de vuile klusjes voor de EU op, want in de EU mag je geen mensen martelen of laten verdwijnen.

Obama staat op een kruispunt Als Obama niks doet nemen de Amerikaanse macht en rijkdom af en hopelijk democratiseert de wereld; geld en macht zullen rechtvaardiger verdeeld worden. Hij kan de resterende Amerikaanse financiële adem investeren in recycling, schone energie, wetenschap, technologie en ruimtevaart: om nieuwe planeten te koloniseren en grondstoffen daar te delven. Hij kan volkenrecht en internationale rule of law versterken, nu, voordat Amerika valt, voordat China en de bananenrepublieken te machtig worden.

Volautomatische moord Daarentegen kan Obama zich ook vastklampen aan macht en aan het oude verdienmodel. Hij kan ervoor kiezen meer te investeren in spionage, zoals in Echelon, en met die informatie de concurrentiepositie van Amerikaanse bedrijven versterken – Europese bedrijven verliezen daardoor nu al vele miljarden.

Obama heeft onvoldoende mankracht om gigantische hoeveelheden informatie te verwerken, analyseren en beslissingen te nemen. En de Amerikanen zijn ook steeds minder bereid om soldaat te spelen. Obama moet daardoor investeren in militaire robots en wapens in de ruimte, zoals satellieten met lasers die elk individu op elk moment kunnen doden.

Deze zelfstandige slachters zullen steeds vaker stroper, rechter en beul spelen. Drones doden nu al op basis van kenmerken (signature strikes): draag je een baard en een Kalasjnikov, dan lijk je op de Taliban en mag je sterven. In de toekomst zullen robots ook gedachten kunnen lezen en je zult sterven op basis van kenmerken in je gedachtegang. Denk je te anti-Amerikaans, dan zou je een Al-Qaedalid kunnen zijn, dus vette pech voor jou. Je zult dan uiteindelijk, als het hondje van Pavlov, slechts goede gedachten denken.

Obama kan grote delen van de wereldbevolking uitroeien, om overbevolking in te dammen; vervuiling, klimaatverandering en tekorten op overlevingsmiddelen te verzachten. Hij kan proberen om je te bespioneren tot in je onderbroek en je meest intieme gedachten en die informatie gebruiken om de Amerikaanse macht en rijkdom te vergroten. Maar dan verandert Amerika geleidelijk in een nationale dictatuur en een mondiale tiran.

En er is altijd een kans dat terroristen robots en automatische wapens in de ruimte bemachtigen, zoals eerder alle andere technologie telkens versneld in hun handen viel.

Dus Snowden is slechts een mini-kink in de stofzuigerkabel en Obama heeft geen dilemma, maar slechts een keuze tussen goed en kwaad. Scribenten zoals Paul Brill , Charles Groenhuijsen en David Brooks adviseren Obama het slechte te doen, maar ze snijden zichzelf en ons in de vingers.

Volg Mihai Martoiu Ticu ook op Twitter