Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Of is puberende Geert toch een fascist?

  •  
03-11-2010
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Alles wat zich rond Geert afspeelt, heeft wel trekken die mij angst inboezemen
Cultuurfilosoof Rob Riemen hield gisteren een pleidooi bij Nieuwsuur op de NOS-televisie. Volgens Riemen betekent de opkomst van de PVV een vorm van fascisme. Zijn presentatie en argumentatie maakten indruk op mij. Riemen geeft niet zozeer Wilders de schuld, maar hij houdt de maatschappij een spiegel voor. Hoe komt het dat een voortdurend boze en kwetsende man zoveel aandacht, steun en handreikingen krijgt?
Riemen maakt geen vergelijkingen met waar het fascisme op uitliep, maar wel hoe het fascisme is ontstaan. Zo gek is dat niet. NSB-ers beseften ook niet dat hun opvattingen jaren later in één lijn zouden worden gesteld met massavernietigingskampen. Sterker nog: daar leek in de jaren dertig veel minder aanleiding toe dan de PVV in 2010 in verband brengen met de vroege opkomst van het Europese fascisme.   
Het goede van Riemen is dat hij Wilders niet tot exclusieve zondebok maakt, maar vooral het maatschappelijke fenomeen rond Wilders kritisch beoordeelt. Wat buiten kijf staat is dat de Nederlandse samenleving minder vervuld is van vertrouwen, hoop, debat, mensenrechten en democratie dan in bijvoorbeeld 1980. En dat de opkomst van de PVV daarin een rol speelt, kan door niemand worden ontkend.
Op 1 november schreef ik een weblog die verscheen op joop.nl met als strekking dat we beter kunnen helpen om de PVV volwassen te laten worden. Misschien kwam dit bij PVV-ers wat pedant over, maar ik zie het echt als enige uitweg. Waar ik uitga van het positieve – uiteindelijk zal grievende Geert zijn scherpste kanten wel verliezen – is de analyse van Riemen minder vervuld van dat optimisme. En tot nu toe geven de feiten de cultuurfilosoof geen ongelijk.
Rob Riemen legt de vinger op de zere plek.  Tegelijk – of misschien juist daarom – hoop ik dat de fascistische trekjes van het fenomeen Wilders – die zijn persoon en uiteindelijk ook de PVV overstijgen – vooral een vorm van maatschappelijke regressie is. Daarvan maken we allemaal deel uit. En zo’n regressie kunnen we samen – niemand uitgezonderd – een halt toeroepen. Daarin moet de PVV zelf ook een verantwoordelijkheid nemen. Bijvoorbeeld door het aangaan van de dialoog en een écht inhoudelijk debat.
Laten we Geert Wilders maar geen fascist noemen. Maar alles wat zich rond hem afspeelt, heeft wel trekken die mij angst inboezemen. Het getuigt daarom van subtiliteit en respect als ik mijn stelling over de PVV aanpas. Niet één politieke beweging, maar de hele maatschappij moet volwassener worden. Dit kan gebeuren door te durven vertrouwen, hopen en ook echt het debat aan te gaan. En ook door in sociaaleconomische zin – vanuit mondiaal perspectief – veel eerlijker geld en goederen te verdelen.
Want is wereldwijde armoede – tegenover decadentie op andere plekken – niet de oorzaak van veel vluchtelingenstromen? En is de groeiende kloof tussen inkomensgroepen in Nederland niet een oorzaak van wantrouwen en onzekerheid die populisten juist de wind in de zeilen geeft?

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.